Soạn và cảm nhận bài thơ Tức cảnh Pác Bó đầy đủ và chi tiết nhất
Soạn và cảm nhận về bài thơ Tức cảnh Pác Bó trình bày chi tiết nội dung về tác giả, tác phẩm, hoàn cảnh sáng tác, phương thức biểu đạt, bố cục và tóm tắt dàn ý ngắn gọn và chi tiết nhất.
Mục lục
Tức cảnh Pác Bó là một trong những bài thơ tuyệt bút được viết theo thể thơ Tứ Tuyệt theo phong cách thơ Hồ Chí Minh. Bài thơ thể hiện niềm vui và niềm tin mãnh liệt, nghị lực phi thường của Bác trong hoàn cảnh sống và làm việc giữa núi rừng Việt Bắc sau nhiều năm xa cách đất nước và dân tộc.
Đôi nét về tác giả Hồ Chí Minh
- Hồ Chí Minh (1890-1969), tên khai sinh của ông là Nguyễn Sinh Cung.
- Quê quán: Làng Kim Liên ( Làng Sen), xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An.
- Tóm tắt cuộc đời và sự nghiệp sáng tác:
Là một vị lãnh tụ kính yêu của nước Việt Nam
Hơn 30 năm bôn ba nước ngoài Bác đã trở về và trực tiếp lãnh đạo phong trào cách mạng trong nước.
Bên cạnh sự nghiệp cách mạng, người còn để lại một số di sản văn học vô cùng quý giá, xứng đáng là một nhà văn, nhà thơ lớn của dân tộc Việt.
- Phong cách sáng tác: Bài thơ được Bác viết về thiên nhiên đất nước với tình yêu tha thiết, niềm tự hào, lời thơ nhẹ nhàng, bay bổng và lãng mạn.
Chi tiết soạn bài Tức cảnh Pác Bó
Hoàn cảnh sáng tác
Bài thơ Tức cảnh Pác Bó được sáng tác sau hơn 30 năm hoạt động cách mạng ở nước ngoài, tháng 2-1941 Bác trở về Tổ Quốc, trực tiếp lãnh đạo phong trào cách mạng trong nước. Từ đó, người sống và làm việc trong một điều kiện hết sức gian nan nhưng vẫn vui vẻ và lạc quan. Bài thơ tức cảnh Pác Bó đã được ra đời trong thời gian này.
Thể thơ
- Thể thơ Tức cảnh Pác Bó: Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật
Bố cục( Gồm 2 phần)
Phần 1: 3 câu đầu: Cảnh sinh hoạt và làm việc của Bác Hồ trong hang Pác Bó
Phần 2: câu cuối: Cảm nhận của bác về cuộc đời cách mạng
Giá trị nội dung
- Bài thơ thể hiện tinh thần lạc quan, phong thái ung dung của Bác trong hoàn cảnh sống và làm việc đầy gian khổ.
Giá trị nghệ thuật
- Bài thơ được viết theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường Luật.
- Giọng thơ trong sáng và sâu sắc, thể hiện sự lạc quan trong hoàn cảnh khó khăn.
- Ngôn từ sử dụng giản dị và đời thường.
Sơ đồ tư duy bài thơ Tức cảnh Pác Bó
Dàn ý phân tích bài thơ Tức cảnh Pác Bó
Phân tích chi tiết bài thơ Tức Cảnh Pác Bó của chủ tịch Hồ Chí Minh các bạn có thể tham khảo mẫu dàn ý được lấy từ kho tài liệu học tập để hiểu sâu về bố cục cũng như cách làm văn nhằm triển khai các luận điểm trong bài được hay và chi tiết nhất.
Dàn ý phân tích bài Tức cảnh Pác Bó – Mẫu 1
1. Mở bài
Giới thiệu tác giả Hồ Chí Minh và bài thơ Tức cảnh Pác Bó. Lưu ý: Học sinh tự lựa chọn cách mở bài trực tiếp hoặc gián tiếp tùy thuộc vào khả năng của bản thân mình.
2. Thân bài
“Sáng ra bờ suối, tối vào hang”: hành động lặp đi lặp lại, thường xuyên liên tục hằng ngày của Bác như một vòng tuần hoàn tự nhiên. Câu thơ cho ta thấy nơi ở gắn với hành động ra vào của Bác là chiếc hang. Điều kiện sống vô cùng vất vả, khó khăn, gian khổ, vì sự nghiệp cách mạng của nước nhà mà Người phải ở trong hang với nhiều mối đe dọa nguy hiểm.
“Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn sàng”: vị lãnh tụ của chúng ta không ăn sơn hào hải vi, hàng ngày Bác gắn bó với cháo, măng. Đây là những món ăn đơn giản, giản dị gắn liền với miền quê cách mạng. cuộc sống bất tiện, thiếu thốn nhưng Người vẫn luôn lạc quan, vui vẻ đón nhận.
“Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng”: giữa núi rừng Pác Bó có một vị lãnh tụ ngồi nghiên cứu con đường giải cứu nước bên bàn đá chông chênh. Chúng ta thường biết đến các cuộc họp Đảng, bàn luận chiến thuật ở nơi mặt trận hoặc ở trung tâm hội nghị, nghiêm trang, lộng lẫy. Nhưng đối với Bác Hồ, việc nghiên cứu con đường cứu giúp nước của người được thực hiện ở nơi rừng núi, vách đá cho thấy sự khác biệt đáng quý trọng của vị lãnh tụ này.
“Cuộc đời cách mạng thật là sang”: cả cuộc đời Bác gắn liền với cách mạng, với con đường cứu giúp nước. Dù cho điều kiện ngoại cảnh, điều kiện đấu tranh giành độc lập có gian khổ, khó khăn, bất tiện thế nào thì lí tưởng, suy xét cao xinh xắn của Người cũng khiến cho cuộc đời Bác trở nên cao xinh xắn và “sang” hơn bất cứ khi nào hết.
→ Bài thơ cho ta cách nhìn rõ nét hơn về cuộc đời, con người cũng như những khó khăn mà Bác phải trải qua để thêm yêu thương, ngưỡng mộ Bác và trân tọng nền độc lập, tự do mà ta đang được hưởng.
3. Kết bài
Khái quát lại giá trị nội dung, nghệ thuật của tác phẩm văn học đồng thời rút ra bài học, liên hệ bản thân.
Dàn ý phân tích bài Tức cảnh Pác Pó – Mẫu 2
1. Mở bài
Giới thiệu tác giả, tác phẩm: “Tức cảnh Pác Bó” là bài thơ nổi danh trong thời gian hoạt động cách mạng của chủ tịch Hồ Chí Minh
tổng hợp nội dung tác phẩm: Bài thơ miêu tả lại đời sống sinh hoạt của Bác ở núi rừng Pác Bó và ý chí lạc quan, phong thái ung dung, tự tại của người chiến sĩ cách mạng.
2. Thân bài
• Luận điểm 1: đời sống sinh hoạt và làm việc của Bác ở núi rừng Pác Bó
Phép đối chỉnh: sáng – tối, ra – vào biểu hiện cuộc sống đều đặn, nhịp nhàng, ngày nào cũng như ngày nào của Bác khi ở Pác Bó. “Suối” và “hang” là 2 địa điểm làm việc, sinh hoạt chính của Bác, đây đều là những nơi hoang dã ẩn chứa nhiều nguy hiểm, gian truân.
Thức ăn của Bác thì đơn sơ, giản dị: cháo ngô với rau măng. Đây đều là những thức ăn trong rừng, luôn có sẵn. Cụm từ “vẫn sẵn sàng” không chỉ muốn nói về sự sẵn có, thiên nhiên của thức ăn, mà đó dường như còn là tâm thế luôn sẵn sàng đương đầu với thử thách, gian khổ của người chiến sĩ cách mạng.
Điều kiện làm việc thiếu thốn: bàn làm việc của Bác là những tảng đá chông chênh. Trên chiếc bàn ấy, Bác đang làm những công việc vô cùng quan trọng, liên quan đến vận mệnh của cách mạng đất nước.
⇒ cuộc sống sinh hoạt gian khổ, thiếu thốn, rình rập hiểm nguy nơi núi rừng hoang dã.
• Luận điểm 2: Phong thái ung dung, ý chí lạc quan, sống hào hợp với tự nhiên của Bác
Dù đời sống vô cùng khó khăn, thiếu thốn về mọi thứ nhưng Bác vẫn luôn giữ tinh thần lạc quan, giọng điệu hóm hỉnh, vui đùa khi kể về cuộc sống của mình, bởi đối với Bác, một đời sống giữa chốn tự nhiên hoang dã là điều mà Bác luôn mong ước. Điều đó xuất phát từ tình yêu tự nhiên quốc gia, khao khát muốn sống hòa mình với tự nhiên để cảm nhận những gì tinh túy nhất của đất trời.
Câu thơ cuối cùng như một lời thốt ra từ chính trái tim của Bác: “Cuộc đời cách mạng thật là sang”. Cái sang của Bác không phải là sang trọng về vật chất, mà cái sang ấy là cái sang khi được sống giữa tự nhiên, dưới bầu trời Tổ quốc để cống hiến sức mình cho độc lập dân tộc. Đó là cái sang cảu người làm cách mạng.
• Luận điểm 3: Nghệ thuật
Thể thơ tứ tuyệt cô đọng, hàm súc
Ngôn ngữ khiêm tốn, sinh động, giản đơn cùng giọng điệu vui đùa, hóm hỉnh bộc lộ tinh thần lạc quan của Bác
Phép đối chỉnh mang lại hiệu quả nghệ thuật cao.
3. Kết bài
Khẳng định lại giá trị tác phẩm: Bài thơ “Tức cảnh Pác Bó” là một bài thơ khiêm tốn, đơn giản, biểu hiện lối sống cao xinh xắn, tính cách cách mạng sáng ngời trong con người Bác.
Liên hệ và đánh giá tác phẩm: Hồ Chí Minh không chỉ là vĩ lãnh tục vĩ đại, anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới mà còn là một nghệ sĩ kỹ năng, hội tụ được tinh hoa dân tộc, khí thế niên đại.
10 mẫu phân tích bài thơ Tức cảnh Pác Bó
Mẫu 1: Mẫu bài văn phân tích bài thơ Tức cảnh Pác Bó của Hồ Chí Minh
Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ là nhà cách mạng vĩ đại mà còn là tác giả, thi nhân lớn. Những tác phẩm người để lại có giá trị rất lớn đối với nền văn chương quốc gia. điển hình nhất có lẽ là bài thơ Tức cảnh Pác Pó.
Sinh thời Hồ Chí mInh không có ý định xây dựng cho mình một sự nghiệp văn chương, Bác cũng không nhận mình là nhà văn, thi nhân. Chỉ đơn giản, Người thích văn, thơ, Người nhận ra rằng văn thơ cũng có thể trở thành vũ khí chiến đấu. Người từng viết:
“Ngâm thơ ta vốn không ham
Nhưng vì trong ngục biết làm chi đây
Ngày dài ngâm ngợi cho khuây
Vừa ngâm vừa ngồi chờ đến ngày tự do”.
Quan điểm tạo ra của Bác rất đặc biệt, Bác xem văn nghệ là vũ khí, nghệ sĩ là vũ khí đối đầu, văn chương cần phục vụ cách mạng. Sự nghiệp sáng tác của Bác xuất sắc nhất ở ba thể loại: văn chính luận, câu chuyện và kí, thơ ca.
Có thể nói, sự nghiệp tạo ra văn thơ của chủ tịch Hồ Chí Minh chính là di sản văn hoá vô giá, rất nhiều tác phẩm đã để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng mỗi người đất nước. Những tác phẩm văn học ấy chứa đựng giá trị truyền thống và hiện đại là kết tinh của dân tộc và của nhân loại.
“Sáng ra bờ suối tối vào hang
Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn sàng
Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng
Cuộc đời cách mạng thật là sang”.
Tức cảnh Pác Pó ra đời sau khi Bác Hồ trở về nước với hơn ba mươi năm bôn ba khắp năm châu bốn bể. Lúc này hoàn cảnh trong nước và thế giới rất phức tạp, Bác đã về nước và trực tiếp lãnh đạo cách mạng quốc gia. Người đã chọn hang Pác Pó (Cao Bằng) là nơi ở và làm việc của mình. Tuy sống trong hoàn cảnh vô cùng khó khăn và khổ cực, nhưng người chiến sĩ cách mạng ấy vẫn vui vẻ, lạc quan yêu thích cuộc sống. “Đối với Nguyễn Ái Quốc và các bạn chiến đấu của Người, những ngày tháng ở Pác Pó tựa như những ngày vui bất tận, rực rỡ sắc màu của cảnh mong đợi những chuyển biến vĩ đại”. Được sống giữa thiên nhiên đất trời, người tức cảnh sinh tình, viết bài thơ Tức cảnh Pác Pó.
Ngay ở tên của tác phẩm, Bác cũng đặt tên là “Tức”, ở trong tác phẩm có nghĩa là thấy cảnh xinh đẹp liền nảy sinh thơ, hoàn toàn không có sự chuẩn bị, đó là những câu thơ ngẫu hứng sau những giờ làm việc. Bài thơ là một tâm thế thoải mái, ung dung tự tại.
“Sáng ra bờ suối tối vào hang”
mở đầu tác phẩm văn học là những khung cảnh đối lập “sáng” và tối, “ra” và “vào” “bờ suối” và “vào hang”. Câu thơ đã cho ta thấy đó là nhịp sống thường ngày của Bác trong những ngày sống tại hang Pác Pó. Câu thơ cũng tái hiện nơi sống và làm việc của Người. Một nơi thật bất tiện, thiếu thốn, nhưng tâm thế của Bác coi đó là sự hưởng thụ, an nhàn.
“Cháo bẹ, rau măng vẫn sẵn sàng”
Ở câu thơ thứ hai, là hình ảnh bữa cơm giản dị của Người. Chúng ta bắt gặp khung cảnh măng trong thơ của Nguyễn Bỉnh Khiêm:
“Thu ăn măng trúc, đông ăn giá
Xuân tắm hồ sen, hạ tắm ao”.
Có thể thấy sự cùng nghĩa giữa Bác và Nguyễn Bỉnh Khiêm, đó là những món ăn dân dã, giản dị, một đời sống tự cung, tự cấp. Ấy vậy mà người chiến sĩ cách mạng dùng từ “sẵn sàng”, dường như đối với Bác, việc ăn những món ăn ấy là một thú vui, sự thích nghi với tình hình, giải quyết bất tiện, đó là một tư thế chủ động, ý chí lạc quan. Người biết rằng, lúc bấy giờ đồng bào ta còn nghèo, nhiều nơi nhân dân còn đói, việc ăn cháo và măng đối với Bác cũng là điều hiển nhiên, không ca thán.
“Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng”
Những tưởng một vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc, nơi làm việc của Người phải là nơi văn phòng sang trọng, trong lành. Ấy vậy mà nơi làm việc của một Chủ tịch nước lại là chiếc “bàn đá chông chênh”. Từ láy “chông chênh” cho thấy điều kiện làm việc thiếu thốn, tạo cảm giác bấp bênh, không bằng phẳng, tạo sự phiền phức. Trái ngược với hình ảnh thiếu thốn ấy, nơi chiếc bàn đá ấy đã viết ra biết bao nhiêu quyết định, những hướng đi mới cho cách mạng đất nước. Câu thơ diễn tả điều kiện làm việc thiếu thốn của Bác đồng thời nói lên công việc người làm “dịch sử Đảng” – đó là một tài liệu vô cùng quan trọng đối với các cán bộ cách mạng. Tuy sống trong tình hình thiếu thốn, nhưng sự lạc quan luôn luôn có trong con người Bác.
“Cuộc đời cách mạng thật là sang”.
Bài thơ kết thúc bằng chữ “sang”, một vị lãnh tụ ngồi giữa thiên nhiên, vạch ra những con đường đi cứu giúp cả một dân tộc thoát khỏi cảnh lầm than. Được cống hiến sức mình phục vụ cho nhân dân là một niềm sung sướng đối với Bác. Người không quản ngại phiền phức, khó khăn mang lại độc lập cho dân tộc. Đưa ánh sáng của chủ nghĩa Mác – Lênin soi rọi những kiếp người đang sống trong cảnh tăm tối. Từ “sang” mảnh ghép nào thể hiện phong thái ung dung, lạc quan, yêu đời của Bác. Người không cần một chỗ làm việc sang trọng, việc đứng trong hàng ngũ của Đảng chiến đấu là một niềm vinh dự, trên thế giới thật hiếm có ai “sang” theo kiểu của Bác.
Bài thơ là sự kết hợp giữa cổ điển và hiện đại, ngòi bút hàm súc, giàu sức gợi hình, nhân vật trữ tình có phong thái ung dung hoà mình vào tự nhiên, nhưng đề tài của Bác gắn liền với tính thời sự và cách mạng. sự tin tưởng, niềm hãnh diện của Bác tỏa sáng cả bài thơ. Chính sự ung dung, tinh thần sẵn sàng, vững vàng tạo nên cái quý trong cuộc đời của con người một lòng một dạ với việt nam, dân tộc. Chỉ với bốn câu thơ cô đọng, chúng ta đã hiểu thêm về một giai đoạn trong cuộc đời hoạt động cách mạng của Bác. Vượt lên mọi phiền phức, Người tin tưởng vào sự nghiệp thắng lợi của cách mạng. Thơ của Bác vừa đơn giản, lại đầy ý nghĩa sâu xa, vừa đậm chất cổ điển, vừa mang hơi hướng niên đại. Tức cảnh Pác Pó là đặc trưng của hồn thơ đó.
Trên đây là mẫu triển khai soạn bài và phân tích bài thơ Tức cảnh Pác Bó hay và chi tiết nhất được trangtailieu sưu tầm và chọn lọc từ những bài văn mẫu hay và chi tiết nhất gửi đến các bạn học sinh. Mong rằng với những giải đáp chi tiết mà Trang Tài Liệu cung cấp ở trên có thể giúp bạn có thêm ý tưởng triển khai và phân tích bài viết nâng cao điểm số trong học tập nhé!
Các tài liệu liên quan
Nội dung trọng điểm của Ngữ văn 8
Chuẩn bị trước cho nội dung Ngữ văn 9