Đề Thi Ngữ Văn Lớp 6 Giữa Học Kì 2 Sách Chân Trời Sáng Tạo Năm 2023

NỘI DUNG ÔN TẬP NGỮ VĂN 6

GIỮA HỌC KÌ II - NĂM HỌC 2022-2023

PHẦN 1: KIẾN THỨC TRỌNG TÂM

I. Phần văn bản

Bài 8 - Chủ điểm: Những góc nhìn cuộc sống

- Học thầy, học bạn (Nguyễn Thanh Tú)

- Bàn về nhân vật Thánh Gióng – (Hoàng Tiến Tựu)

* Yêu cầu:

- Thể loại Nghị luận. Gồm:

+ Nhận biết được những đặc điểm của thể văn nghị luận được thể hiện cụ thể qua văn bản: các ý kiến, lí lẽ, bằng chứng trong văn bản; chỉ ra được mối liên hệ giữa các ý kiến, lí lẽ, bằng chứng.

+ Nhận biết được ý nghĩa của vấn đề đặt ra trong văn bản đối với suy nghĩ, tình cảm của bản thân.

- Tìm văn bản cùng thể loại, cùng chủ điểm.

II. Phần tiếng Việt

1. Từ đa nghĩa

2. Từ đồng âm

* Yêu cầu:

- Nhận biết được từ đa nghĩa và từ đồng âm.

- Phân tích được tác dụng của từ đa nghĩa và từ đồng âm.

- Đặt câu có từ đa nghĩa, từ đồng âm.

III. Phần Tập làm văn: Xây dựng đoạn văn ghi lại cảm xúc về một bài thơ

1. Yêu cầu đối với đoạn văn ghi lại cảm xúc về một bài thơ

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức của đoạn văn.

- Trình bày cảm xúc về một bài thơ.

- Sử dụng ngôi thứ nhất để chia sẻ cảm xúc

- Các câu trong đoạn văn cần được liên kết với nhau chặt chẽ, mạch lạc.

- Cấu trúc đoạn văn gồm có ba phần (xem chi tiết ở phần bảng kiểm)

2. Quy trình viết:

* Bước 1: Chuẩn bị trước khi viết (Xác định đề tài, thu thập tư liệu).

* Bước 2. Tìm ý tưởng

* Bước 3: Viết đoạn văn

* Bước 4: Xem lại và chỉnh sửa, rút kinh nghiệm dựa vào bảng kiểm:

PHẦN 2. CẤU TRÚC ĐỀ KIỂM TRA GIỮA KÌ 2

1. Đọc – hiểu: 4.0 điểm

- Văn bản (đoạn trích) nghị luận.

- Tiếng việt: từ đa nghĩa, từ đồng âm.

2. Vận dụng: 2.0 điểm

- Đặt câu có sử dụng từ đa nghĩa, từ đồng âm theo yêu cầu.

3. Vận dụng cao: 4.0 điểm

- Viết đoạn văn (200 – 250 chữ) ghi lại cảm xúc về một bài thơ.

PHẦN 3: THỰC HÀNH

I. Đọc-hiểu văn bản

Câu 1. Đọc đoạn trích sau và trả lời các yêu cầu bên dưới:

… Dẹp giặc tan, Gióng đến chân núi Sóc, cởi áo sắt để lại, rồi cả người lẫn ngựa bay lên trời. Gióng ra đời đã phi thường thì ra đi cũng phi thường. Nhân dân trân trọng, yêu mến, muốn giữ mãi hình ảnh người anh hùng, nên đã để cho nhân vật trở về với cõi vô biên bất tử, để nhân vật sống mãi. Đó là phần thưởng cao nhất, đẹp nhất trao tặng người anh hùng. Hình tượng Gióng đã được bất tử hóa. Bay lên trời, Gióng hóa rồi, Gióng là non nước, đất trời, là mọi người Văn Lang, Gióng sống mãi […].

Chiến công của Gióng còn để lại cho quê hương, xứ sở nhiều nhiều chứng tích địa danh, sản vật,… Đó là dấu vết ngựa sắt phun ra lửa làm nên màu tre đằng ngà vàng óng, dấu chân ngựa thành những ao hồ chi chít. Nhân dân còn kể chỗ nào Gióng nhổ bụi tre khổng lồ. Hội Gióng hằng năm cũng dựng cảnh không khí dân làng nuôi Gióng, bức tranh Gióng ra trận. Tất cả những chứng tích ấy như những viện bảo tàng thiên nhiên, bảo tàng lịch sử, bảo tàng văn hóa về Gióng, như muốn minh chứng rằng câu chuyện có thật, làm mọi người tin vào truyền thống giữ nước của dân tộc.

(Thánh Gióng – tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước – Bùi Mạnh Nhị)

1.1. Đoạn trích thuộc thể loại văn học nào? Kể tên một văn bản (kèm tên tác giả) trong chương trình Ngữ văn 6, HK2, Sách chân trời sáng tạo đã học cùng thể loại với đoạn trích trên?

1.2. Hãy chỉ ra ý kiến, lí lẽ và bằng chứng mà tác giả trình bày trong đoạn văn thứ hai, ở phần trích trên?

1.3. Đoạn trích đã ngợi ca truyền thống quý báu nào của dân tộc ta?

1.4. Từ “chân” trong câu: “Dẹp giặc tan, Gióng đến chân núi Sóc, cởi áo sắt để lại, rồi cả người lẫn ngựa bay lên trời.” là nghĩa gốc hay nghĩa chuyển?

Câu 2. Đọc đoạn trích sau và trả lời các yêu cầu bên dưới:

Sách có vai trò rất lớn với con người. Nó luôn ở bên cạnh ta, gắn bó chia sẻ với chúng ta. Ngay từ khi học lớp Một, ta thích thú mê say và hi vọng một ngày nào đó ông Tiên xuất hiện cho ta vài điều ước chính là “người bạn cổ tích” đã đem đến cho ta niềm tin, hi vọng. Lớn hơn một chút, ta tiếp xúc với sách giáo khoa, những người bạn ấy cho ta hiểu biết các lĩnh vực đời sống. Ta biết ở Đan Mạch xa xôi thuở nào vẫn có nhiều người cực khổ khi ta đọc “Cô bé bán diêm” của nhà văn An-đéc-xen. Ta cũng biết ở Pháp, người ta cũng yêu tiếng mẹ đẻ chẳng khác nào người Việt Nam yêu tiếng Việt: “Khi một dân tộc rơi vòng nô lệ, chừng nào họ vẫn giữ vững tiếng nói của mình thì chẳng khác nào nắm được chìa khóa chốn lao tù…”. Đó là lời của thầy Ha-men trong “Buổi học cuối cùng” mà Alphones Daudet đã kể. Sống ở thế kỉ 21, ta biết được rằng hơn một nghìn năm trước, Ngô Quyền đã làm thế nào để đuổi được quân Nam Hán ra khỏi nước ta. Đó là do ta đọc sách lịch sử,… Còn bao nhiêu điều mới lạ mà sách đã cung cấp cho ta nữa chứ. Con người ta đang mơ ước đưa người lên các hành tinh khác để sống, mơ ước kéo dài tuổi thọ hay sống một cuộc sống vĩnh hằng đấy các bạn ạ. Tôi đã đọc được các điều ấy qua các truyện khoa học viễn tưởng của các tác giả như Jules Verne 30 năm về trước đã viết “Hai vạn dặm dưới đáy biển”. Vậy sách chẳng phải là người bạn tốt hay sao? Vâng! “Người bạn sách” đã cho ta niềm vui và cho ta cả lời động viên an ủi khi ta cần thiết. “Người bạn ấy” còn giúp ta biết sống tốt hơn với những người xung quanh; biết nhân ái và bao dung. Nếu như một lần bạn đọc “Những tấm lòng cao cả” của Edmondo De Amicis tôi tin chắc rằng bạn sẽ không muốn làm điều xấu để cha mẹ buồn. Một lần đọc “Không gia đình” của Hector Malot bạn sẽ thấy trân trọng và đồng cảm hơn với các bạn không may mắn trong cuộc đời. Như thế, sách đã bồi dưỡng tâm hồn chúng ta cao đẹp hơn. Sách đúng là người bạn tốt, là món ăn tinh thần “Mở ra trước mắt ta bao chân trời mới lạ”. (Theo Tổng hợp Văn học và tuổi trẻ 2019)

2.1. Đoạn trích thuộc thể loại văn học nào? Kể tên một văn bản (kèm tên tác giả) trong chương trình Ngữ văn 6, HK2, Sách chân trời sáng tạo đã học cùng thể loại với đoạn trích trên?

2.2. Hãy chỉ ra ý kiến, lí lẽ và bằng chứng mà tác giả trình bày trong đoạn trích trên?

2.3. Em hiểu sách “Mở ra trước mắt ta bao chân trời mới lạ” có nghĩa là như thế nào?

2.4. Từ “ăn” trong “món ăn tinh thần”, là nghĩa gốc hay nghĩa chuyển?

II. Vận dụng

1. Tìm nghĩa chuyển (ít nhất 2 từ) cho các từ sau: Ngọn, quả, cuống, cây, ngọt, đầu, bụng, lưng, lạnh.

2. Với mỗi từ cho dưới đây, hãy đặt một câu với nghĩa gốc và một câu với nghĩa chuyển.

a. Xuân

b. Rộng

c. Chạy

d. Ăn

3. Tìm ví dụ về từ đồng âm với từ in đậm trong mỗi trường hợp sau:

a. Tốt gỗ hơn tốt nước sơn.

b. Nhà của ông bà tôi vẫn lợp mái đỏ.

c. Khi đèn đỏ, các xe vẫn không được phép rẽ phải.

d. Mùa đông miền Bắc thường rất lạnh.

4. Đặt một câu với cặp từ đồng âm sau:

a) Năm (danh từ) – năm (số từ)

b) Bàn (danh từ) – bàn (động từ)

c) Sâu (DT) – sâu (TT)

d) Cổ (DT) – cổ (TT)

e) Tranh (ĐT) – tranh (DT)

5. Viết đoạn văn (200-250 chữ) ghi lại cảm xúc về một bài thơ đã học thuộc chủ điểm “Gia đình yêu thương”:

- “Mây và sóng”-Ta-go

- “Con là,…” - Y Phương. HẾT