Giáo Án Ngữ Văn 9 Học Kỳ 2 Gồm 5 Hoạt Động Phương Pháp Mới (Bộ 2)

Ngày soạn:

03/01/2019

Dạy

Ngày

Tiết

Lớp

9

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

Chuẩn KTKN cần đạt, năng lực cần phát triển

*HOẠT ĐỘNG 1. KHỞI ĐỘNG

• Thời gian: 5’

Mục tiêu: HS nhận thức được nhiệm vụ trọng tâm của tiết học, có hứng thú tiếp thu bài mới.

• Phương pháp tích cực: Nêu vấn đề

• Kĩ thuật: động não, tia chớp

+ Giao nhiệm vụ:

HS thảo luận nhóm theo bàn: Nêu tầm quan trọng của việc đọc sách, những kinh nghiệm về việc đọc sách mà em tích lũy được từ trước đến nay.

+ Yêu cầu HS báo cáo kết quả.

+ GV nhận xét, dẫn dắt, giới thiệu bài mới.

+ Thực hiện nhiệm vụ: thảo luận, thống nhất trong nhóm.

+ Đại diện các nhóm chia sẻ trước lớp; nhận xét, phản biện.

- Lắng nghe.

- HS nhận thức được nhiệm vụ trọng tâm của tiết học.

- Học sinh có hứng thú tiếp thu bài mới.

*HOẠT ĐỘNG 2. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

• Thời gian: 70’

Mục tiêu: Thấy được ý nghĩa, tầm quan trọng của việc đọc sách và phương pháp đọc sách. Phương pháp đọc sách cho có hiệu quả. Nhận ra bố cục chặt chẽ, hệ thống luận điểm rõ ràng trong một văn bản nghị luận.

• Phương pháp tích cực: Hoạt động nhóm, hoạt động cặp đôi, cá nhân, vấn đáp, thuyết trình…

• Kĩ thuật: động não, tia chớp, XYZ, 321…

* HD tìm hiểu chung:

- Đọc chú thích * và nêu hiểu biết về tác giả, tác phẩm ?

- Kiểm tra việc đọc, hiểu chú thích của học sinh.

- Hướng dẫn đọc: Đọc rõ ràng mạch lạc nhưng vẫn giữ giọng tâm tình như người trò chuyện. Chú ý hình ảnh so sánh.

- Đọc mẫu một đoạn, gọi học sinh đọc, nhận xét.

- Yêu cầu HS thảo luận nhóm: Xác định kiểu loại văn bản? Bố cục? Hệ thống luận điểm?

I.Tìm hiểu chung

- Dựa vào chú thích trả lời.

- Tìm hiểu chú thích.

- Nghe

- Đọc văn bản

• Thảo luận theo bàn trình bày.

I.Tìm hiểu chung

1.Chú thích:

a.Tác giả

- Chu Quang Tiềm (1897- 1986) là nhà mĩ học, lí luận văn hoá nổi tiếng của Trung Quốc.

b.Tác phẩm.

- Bài viết là quá trình tích luỹ kinh nghiệm, dày công suy nghĩ..

c.Từ khó

- Sgk.

2. Đọc:

3. Kiểu loại văn bản:

- Văn bản nghị luận

(lập luận và giải thích 1 vấn đề xã hội)

- Bàn về đọc sách

4. Hệ thống luận điểm:

- Sự cần thiết và ý nghĩa của việc đọc sách (Từ đầu...thế giới mới)

- Khó khăn, nguy hại của việc đọc sách trong tình trạng hiện nay (tiếp....lực lượng)

- Phương pháp chọn sách và cách đọc sách (còn lại)

# HD phân tích:

*HD phân tích luận điểm 1.

+ Giao nhiệm vụ: HĐ cá nhân:

- Qua lời bàn của Chu Quang Tiềm em thấy sách có tầm quan trọng như thế nào ?

? Với tầm quan trọng của sách thì đọc sách có ý nghĩa như thế nào đối với mỗi con người?

+ Yêu cầu HS báo cáo kết quả.

- GV chốt KT: Đọc sách có ý nghĩa lớn lao và lâu dài đối với mỗi con người. Dù văn hoá nghe nhìn, thực tế cuộc sống đang là những con đường học tập quan trọng khác, nhưng không bao giờ có thể thay được cho việc đọc sách)

(Hết tiết 91, chuyển tiết 92)

* HD phân tích luận điểm 2:

- Đọc đoạn 2 văn bản.

+ Phương pháp: vấn đáp, HĐ cá nhân:

? Cái hại đầu tiên trong việc đọc sách hiện nay, trong tình hình sách nhiều vô kể là gì?

? Để chứng minh cho cái hại đó, tác giả so sánh, biện thuyết như thế nào?

? Tìm chỉ ra cái hại thứ hai của việc đọc sách trong tình trạng hiện nay?

? Sự so sánh ở đây có gì khác biệt?

- So sánh với việc đánh trận thất bại vì tự tiêu hao lực lượng của mình là khá mới mẻ mà vẫn quen thuộc và lí thú

* HD phân tích luận điểm 3:

+ Giao nhiệm vụ:

HS thảo luận nhóm theo bàn.

Tác giả khuyên chúng ta nên chọn sách như thế nào ?

? Em hiểu thế nào là sách chuyên môn, phổ thông?

? Theo tác giả cách đọc sách đúng đắn nên như thế nào ?

? Cái hại của việc đọc sách hời hợt được tác giả chế giễu như thế nào ?

+ Yêu cầu HS báo cáo kết quả.

+ GV nhận xét, chốt kiến thức:

-> Đọc sách còn là chuyện rèn luyện tính cách, chuyện làm người.

II. Phân tích

+ Thực hiện nhiệm vụ: làm việc cá nhân

+ Chia sẻ trước lớp; nhận xét, phản biện.

- Nghe, lưu sản phẩm.

- Đọc.

• Suy nghĩ trả lời.

• Suy nghĩ trả lời.

• Phát hiện trả lời.

• Nhận xét.

+ Thảo luận, nhóm.

+ Đại diện các nhóm chia sẻ trước lớp; nhận xét, phản biện.

- Nghe, lưu sản phẩm.

II. Phân tích

1.Tầm quan trọng và ý nghĩa của việc đọc sách.

+ Đọc sách là con đường quan trọng của học vấn - con đường tích luỹ nâng cao vốn tri thức vì:

- Sách đã ghi chép, cô đúc và lưu truyền mọi tri thức, thành tựu mà loài người tìm tòi, tích luỹ qua từng thời đại.

- Những cuốn sách giá trị là những cột mốc trên con đường phát triển học thuật của nhân loại.

- Sách trở thành kho tàng quý báu của di sản tinh thần mà loài người thu lượm, suy ngẫm suốt mấy ngàn năm.

+ Đọc sách là sự chuẩn bị để có thể làm cuộc trường chinh vạn dặm trên con đường học vấn, đi phát hiện thế giới mới.

2.Khó khăn nguy hại của việc đọc sách .

- Sách nhiều khiến người ta không chuyên sâu, dễ sa vào lối “ăn tươi nuốt sống” chứ không kịp tiêu hoá , không biết nghiền ngẫm.

- Sách nhiều khiến người ta khó lựa chọn, lãng phí thời gian và sức lực với những cuốn sách không có ích.

3.Phương pháp chọn sách và cách đọc sách.

* Cách chọn sách:

- Chọn cho tinh, không cốt lấy nhiều (đọc nhiều không thể coi là vinh dự (nếu nhiều mà dối), đọc ít cũng không phải là xấu hổ (nếu đọc ít mà kĩ)

-Tìm đọc những cuốn thực sự có giá trị và cần thiết với bản thân.

- Chọn lọc có mục đích, định hướng rõ ràng, không tuỳ hứng, nhất thời.

- Sách chọn nên hướng vào hai loại:

+Loại phổ thông

+Loại chuyên môn

* Cách đọc sách:

- Đọc kĩ, đọc đi, đọc lại, đọc nhiều lần, đến thuộc lòng

- Đọc với sự say mê, suy ngẫm, suy nghĩ sâu xa, trầm ngâm tích luỹ, kiên định mục đích

- Đọc có kế hoạch, hệ thống, không nên đọc tràn lan.

* HD tổng kết:

? Theo em tính hấp dẫn và thuyết phục của văn bản là do đâu ?

? Qua đó tác giả muốn thể hiện nội dung gì?

III.Tổng kết

• Thảo luận trả lời.

- Khái quát trả lời.

III.Tổng kết

1. Nghệ thuật:

- Nội dung của lời bàn và cách trình bày của tác giả thấu tình, đạt lí: các ý kiến nhận xét đưa ra thật xác đáng, có lí lẽ. Tác giả trình bày bằng cách phân tích cụ thể, bằng giọng chuyện trò, tâm tình thân ái.

- Bố cục văn bản chặt chẽ, hợp lí, các ý kiến được dẫn dắt tự nhiên.

- Cách viết giàu hình ảnh, ví von cụ thể, thú vị.

2. Nội dung:

- Đọc sách là con đường quan trọng của học vấn-con đường tích luỹ nâng cao vốn tri thức..

- Kết hợp đọc rộng với đọc sâu, đọc sách chuyên môn với sách thường thức.

- Đọc có kế hoạch, hệ thống, không nên đọc tràn lan.

=>Những năng lực HS cần phát triển: giải quyết vấn đề, tư duy, giao tiếp, hợp tác, sử dụng ngôn ngữ; sáng tạo, giao tiếp tiếng Việt, cảm thụ thẩm mĩ.

* HOẠT ĐỘNG 3. LUYỆN TẬP:

- Thời gian: 5'

- Mục tiêu: Củng cố, khắc sâu cảm nhận về văn bản.

- Phương pháp: Vấn đáp.

- Kĩ thuật: Động não

IV. Luyện tập :

- Yêu cầu HS làm bài tập:

IV.Luyện tập

Trình bày.

IV. Luyện tập:

? Phát biểu điều mà em thấm thía nhất khi học “Bàn về đọc sách”?

*HOẠT ĐỘNG 4. VẬN DỤNG

• -Thời gian: 5’ (Có thể làm ở nhà)

• - Mục tiêu: HS vận dụng kiến thức đã học giải quyết được các bài tập, các tình huống thực tiễn.

• Phương pháp tích cực: Hoạt động cá nhân, nhóm

Kĩ thuật: động não

+ Giao nhiệm vụ:

? Em học được điều gì về phương pháp đọc sách qua văn bản "Bàn về đọc sách" của Chu Quang Tiềm?

+ Yêu cầu HS báo cáo kết quả.

+ GV nhận xét, đánh giá.

+ Thực hiện nhiệm vụ: làm việc cá nhân, thảo luận, thống nhất trong nhóm.

+ Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ: chia sẻ.

-Lưu sản phẩm.

Nêu điều đã học được về phương pháp đọc sách qua văn bản "Bàn về đọc sách" của Chu Quang Tiềm.

*HOẠT ĐỘNG 5. TÌM TÒI, MỞ RỘNG

• Thời gian: (Có thể làm ở nhà)

• - Mục tiêu: Mở rộng kiến thức bài học, phát triển năng lực tự học, hợp tác, sáng tạo của HS.

• Phương pháp tích cực: Hoạt động cá nhân, nhóm, hoạt động với cộng đồng.

Kĩ thuật: động não

+ Giao nhiệm vụ:

- Tìm đọc thêm những bài viết về phương pháp đọc sách, ghi lại những kinh nghiệm mình tích lũy được sau quá trình đọc tài liệu.

+ Khuyến khích HS chia sẻ trước lớp.

+ GV nhận xét, đánh giá.

+ Thực hiện nhiệm vụ: làm việc cá nhân, chia sẻ với người thân, bạn bè…

+ Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ: chia sẻ , lưu sản phẩm.

- Đọc thêm những bài viết về phương pháp đọc sách, ghi lại những kinh nghiệm mình tích lũy được sau quá trình đọc tài liệu.

Ngày soạn:

04/01/2019

Dạy

Ngày

Tiết

Lớp

9

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

Chuẩn KTKN cần đạt, năng lực cần phát triển

*HOẠT ĐỘNG 1. KHỞI ĐỘNG

• Thời gian: 5’

Mục tiêu: HS nhận thức được nhiệm vụ trọng tâm của tiết học, có hứng thú tiếp thu bài mới.

• Phương pháp tích cực: Nêu vấn đề

• Kĩ thuật: động não.

Cho câu văn sau:

Khoa là người thông minh nhất lớp.

+ Giao nhiệm vụ:

HS thảo luận nhóm theo bàn: Hãy diễn đạt câu văn trên theo các cách khác nhau sao cho làm nổi bật được đề tài cần nói đến trong câu.

+ Yêu cầu HS báo cáo kết quả.

+ GV nhận xét, dẫn dắt, giới thiệu bài mới.

+ Thực hiện nhiệm vụ.

+ Đại diện các nhóm chia sẻ trước lớp; nhận xét, phản biện.

- Lắng nghe.

- HS nhận thức được nhiệm vụ trọng tâm của tiết học.

- Học sinh có hứng thú tiếp thu bài mới.

*HOẠT ĐỘNG 2. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

• Thời gian: 12’

Mục tiêu: Nắm được đặc điểm và công dụng của khởi ngữ trong câu. Biết đặt câu có khởi ngữ.

• Phương pháp tích cực: Hoạt động cá nhân, vấn đáp…

• Kĩ thuật: động não,321…

* HD tìm hiểu đặc điểm và công dụng của khởi ngữ trong câu:

- Đưa ví dụ của SGK lên bảng phụ

- Gọi học sinh đọc ví dụ.

- Yêu cầu HS xác định chủ ngữ trong các ví dụ vừa học.

? Phân biệt các từ ngữ in đậm trong mỗi câu với chủ ngữ?

? Vai trò của các từ in đậm trong mỗi câu văn?

? Thế nào là khởi ngữ? Đặc điểm của khởi ngữ?

- GV chốt kiến thức.

I. Đặc điểm và công dụng của khởi ngữ:

- Đọc ví dụ, chú ý các từ in đậm trong câu.

- Xác định chủ ngữ.

• Suy nghĩ trả lời.

• Suy nghĩ trả lời.

- Rút ra nội dung ghi nhớ.

- Nghe, ghi chép.

I. Đặc điểm và công dụng của khởi ngữ trong câu.

1. Xét ngữ liệu:

* Ví dụ: Sgk/7

- Chủ ngữ: + VD(a): anh

+ VD(b): tôi

+ VD(c): chúng ta

- Các từ in đậm: “anh”, “giàu”, “các thể văn trong lĩnh vực văn nghệ” đứng trước chủ ngữ.

=> Các từ in đậm không có quan hệ C-V với vị ngữ.

- Báo trước nội dung thông tin trong câu (hoặc thông báo về những đề tài được nói đến trong câu)

- Có thể thêm quan hệ từ: còn, về, đối với....

2.Bài học:

Khởi ngữ là thành phần câu đứng trước chủ ngữ để nêu lên đề tài được nói đến trong câu.

-Trước khởi ngữ, thươìng có thêm các quan hệ từ về, đối với.

=>Những năng lực HS cần phát triển: giải quyết vấn đề, tư duy, giao tiếp, sử dụng ngôn ngữ; sáng tạo, giao tiếp tiếng Việt.

* HOẠT ĐỘNG 3. LUYỆN TẬP

- Thời gian: 18’

- Mục tiêu: Nhận diện được khởi ngữ ở trong câu. Biết đặt câu có khởi ngữ.

- Phương pháp: Thảo luận nhóm, chơi trò chơi.

- Kĩ thuật: Các mảnh ghép.

* HD luyện tập:

- GV chia lớp thành 2 nhóm lớn, mỗi nhóm làm một bài tập.( HS trong nhóm thảo luận theo bàn)

- Gọi đại diện trình bày.

- Cho các nhóm nhận xét chéo.

- GV nhận xét, bổ sung.

- GV chia lớp thành 2 đội chơi, cho HS thi tiếp sức: Đặt câu có sử dụng khởi ngữ ( 4’)

II.Luyện tập:

• Thảo luận nhóm.

+ N1: BT 1

+ N2: BT2

- Đại diện trình bày.

-Nhận xét chéo.

- Nghe, ghi chép.

- Tham gia trò chơi. Đặt câu.

II.Luyện tập:

Bài tập 1. Xác định khởi ngữ:

a. Điều này

b. Đối với chúng mình

c.Một mình

d.Làm khí tượng

e. Đối với cháu

Bài tập 2

Viết lại các câu sau bằng cách chuyển phần in đậm thành khởi ngữ.

a.Anh ấy làm bài cẩn thận lắm

=>Làm bài, anh ấy cẩn thận lắm.

b.Tôi hiểu rồi nhưng chưa giải được

=>Hiểu thì tôi hiểu rồi nhưng giải thì tôi chưa giải được.

Bài tập3 ( Bài tập bổ sung)

Đặt câu có khởi ngữ.

=>Những năng lực HS cần phát triển: giải quyết vấn đề, tư duy, giao tiếp, hợp tác, sử dụng ngôn ngữ; sáng tạo, giao tiếp tiếng Việt...

*HOẠT ĐỘNG 4. VẬN DỤNG

• -Thời gian: 3’

• - Mục tiêu: HS vận dụng kiến thức đã học giải quyết được các bài tập, các tình huống thực tiễn.

• Phương pháp tích cực: Hoạt động cặp đôi.

Kĩ thuật: động não, 321

+ Giao nhiệm vụ:

? Đặt một đoạn hội thoại ngắn có sử dụng khởi ngữa. Chỉ rõ khởi ngữ đã dùng.

+ Yêu cầu HS báo cáo kết quả.

+ GV nhận xét, đánh giá.

+ Thực hiện nhiệm vụ.

+ Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ: chia sẻ.

-Lưu sản phẩm.

+ GV nhận xét, đánh giá.

• Đặt được một đoạn hội thoại ngắn có sử dụng khởi ngữa. Chỉ rõ khởi ngữ đã dùng.

*HOẠT ĐỘNG 5. TÌM TÒI, MỞ RỘNG

• - Thời gian: (Có thể làm ở nhà)

• - Mục tiêu: Mở rộng kiến thức bài học, phát triển năng lực tự học, hợp tác, sáng tạo của HS.

- Phương pháp tích cực: Hoạt động cá nhân, nhóm, hoạt động với cộng đồng.

Kĩ thuật: động não

+ Giao nhiệm vụ:

- Tìm câu có thành phần khởi ngữ trong một văn bản đã học.

+ Khuyến khích HS chia sẻ trước lớp.

+ GV nhận xét, đánh giá.

+ Thực hiện nhiệm vụ: làm việc cá nhân, chia sẻ với người thân, bạn bè…

+ B/c kết quả thực hiện nhiệm vụ: chia sẻ, lưu sp

- Tìm câu có thành phần khởi ngữ trong một văn bản đã học.

Ngày soạn:

04/01/2019

Dạy

Ngày

Tiết

Lớp

9

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

Chuẩn KTKN cần đạt, năng lực cần phát triển

*HOẠT ĐỘNG 1. KHỞI ĐỘNG

• Thời gian: 5’

Mục tiêu: HS nhận thức được nhiệm vụ trọng tâm của tiết học, có hứng thú tiếp thu bài mới.

• Phương pháp tích cực: Nêu vấn đề

• Kĩ thuật: động não, tia chớp

+ Giao nhiệm vụ:

HS thảo luận nhóm theo bàn: Bằng vốn hiểu biết của em hãy trình bày cách hiểu về phép phân tích và tổng hợp trong nói , viết.

+ Yêu cầu HS báo cáo kết quả. ( HS có thể chưa trả lời đugs hoặc chưa đầy đủ)

+ GV nhận xét, dẫn dắt, giới thiệu bài mới.

+ Thực hiện nhiệm vụ.

+ Đại diện các nhóm chia sẻ trước lớp; nhận xét, phản biện.

- Lắng nghe.

- HS nhận thức được nhiệm vụ trọng tâm của tiết học.

- Học sinh có hứng thú tiếp thu bài mới.

HOẠT ĐỘNG 2. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

- Thời gian:15’

- Mục tiêu: Nắm được đặc điểm của phép lập luận phân tích và tổng hợp. Sự khác nhau giữa hai phép lập luận phân tích và tổng hợp. Tác dụng của hai phép lập luận phân tích và tổng hợp trong các văn bản nghị luận.

- Phương pháp: Vấn đáp, thuyết trình, thảo luận nhóm

- Kĩ thuật: Động não, 321, XYZ...

* HD tìm hiểu phép lập luận phân tích và tổng hợp:

- Cho HS đọc văn bản “Trang phục” trong SGK ?

* HD tìm hiểu phép phân tích:

+ Giao nhiệm vụ:

HS thảo luận nhóm theo bàn:

? Bài văn đã trình bày về vấn đề gì ?

? Tác giả đã làm sáng vấn đề đó bằng những luận điểm nào? Ở mỗi luận điểm ấy tác giả lại làm sáng rõ bằng những dẫn chứng nào?

+ Yêu cầu HS báo cáo kết quả, nhận xét chéo.

- GV nhận xét, chốt kiến thức.

? Vậy việc lập luận như trên là phép phân tích qua đó em hiểu như thế nào là phép phân tích ?

- Tích hợp với các tiết giảng văn trước.

* HD tìm hiểu phép tổng hợp:

+ Hoạt động cá nhân, phương pháp vấn đáp.

? Câu “Ăn mặc...xã hội.” có phải là câu tổng hợp các ý đã phân tích ở trên không ? Nó có thâu tóm được các ý trong từng dẫn chứng cụ thể nêu trên không ?

? Từ tổng hợp các quy tắc ăn mặc trên bài viết đã mở rộng sang vấn đề ăn mặc đẹp như thế nào?

? Qua việc đọc văn bản trên em thấy phần tổng hợp thường có vị trí ở phần nào của văn bản ?

? Qua đó em hiểu như thế nào là phép tổng hợp? Vai trò của nó?

- Tích hợp với giảng văn.

- Cho HS chốt lại nội dung phần ghi nhớ/10.

I.Tìm hiểu phép lập luận phân tích và tổng hợp.

- Đọc văn bản sgk

+ Thực hiện nhiệm vụ: làm việc cá nhân rồi thảo luận, thống nhất trong nhóm.

+ Đại diện các nhóm chia sẻ trước lớp; nhận xét, phản biện.

- Nghe, lưu sản phẩm.

- Suy nghĩ trả lời.

- Rút ra kết luận.

- Trả lời cá nhân

- Khái quát trả lời.

- Khái quát trả lời.

I.Tìm hiểu phép lập luận phân tích và tổng hợp.

* Tìm hiểu văn bản: "Trang phục"

1. Phép phân tích

- Vấn đề: Văn hóa trong trang phục, vấn đề các qui tắc ngầm của văn hóa buộc mọi người phải tuân theo.

- Tác giả đã làm sáng tỏ vấn đề bằng 3 luận điểm:

(1)Ăn mặc phải chỉnh tề: “Có lẽ không ai… mọi người.”

(2) Ăn mặc phải phù hợp với hoàn cảnh riêng, chung:

+ Cô gái một mình trong hang sâu…

+ Anh thanh niên đi tát nước…

+ Đi đám cưới không ai…

+ Đi đám ma không ai…

(3)Ăn mặc phải phù hợp với đạo đức:

+ Giản dị hòa mình vào cộng đồng.

+ Người có văn hóa, biết ứng xử.

- Có hai quy tắc “ăn cho mình mặc cho người” và “ y phục xứng kì đức”.

=> Là phép lập luận trình bày từng bộ phận, phương diện của 1 vấn đề nhằm chỉ ra nội dung của sự vật hiện tượng.

2.Phép tổng hợp.

- Câu “Ăn mặc...xã hội.” là ý tổng hợp cho các ý đã phân tích ở trên.

- Nó đã thâu tóm được các ý trong từng dẫn chứng nêu trên.

- Mở rộng sang vấn đề ăn mặc đẹp: có phù hợp thì mới đẹp, sự phù hợp với môi trường với hiểu biết, phù hợp với đạo đức.

- Thường đặt ở cuối đoạn hay cuối bài ở phần kết luận của một phần hoặc toàn bộ văn bản.

=> Phép lập luận rút ra cái chung từ nhiều điều đã phân tích.

3.Vai trò của phép lập luận phân tích và tổng hợp

- Giúp ta hiểu nội dung văn bản trên.

- Phép phân tích giúp cho vấn đề được cụ thể chi tiết, rõ ràng

- Phép tổng hợp giúp khái quát, thâu tóm toàn bộ vấn đề đã trình bày

- Phép phân tích, tổng hợp để làm rõ ý nghĩa của một sự vật, hiện tượng nào đó.

-> Đây là 2 vấn đề đối lập nhưng không thể tách rời. Phân tích rồi phải tổng hợp mới có ý nghĩa và ngược lại phải dựa trên cơ sở của phân tích mới có tổng hợp.

* Ghi nhớ SGK/10

=>Những năng lực HS cần phát triển: giải quyết vấn đề, tư duy, giao tiếp, hợp tác, sử dụng ngôn ngữ; sáng tạo, giao tiếp tiếng Việt...

* HOẠT ĐỘNG 3. LUYỆN TẬP:

- Thời gian: 18’

- Mục tiêu: Nhận diện được phép phân tích lập luận và tổng hợp.Vận dụng hai phép lập luận này tạo lập và đọc - hiểu văn bản nghị luận

- Phương pháp: Thảo luận nhóm, vấn đáp...

- Kĩ thuật: động não, 321, XYZ...

* HD luyện tập:

-Gọi HS đọc BT1, xác định yêu cầu. Thực hiện (HĐ nhóm 2 bàn).

-Gọi HS đọc BT2, xác định yêu cầu. Thực hiện.

-Gọi HS đọc BT3, xác định yêu cầu. Thực hiện.

-Gọi HS đọc BT4, xác định yêu cầu. Thực hiện.

II.Luyện tập:

-HS đọc, chia nhóm thảo luận.

+ Đại diện các nhóm chia sẻ trước lớp; nhận xét, phản biện.

- Nghe, lưu sản phẩm.

- Suy nghĩ cá nhân trả lời.

- Nhận xét, phản biện.

- Nghe, lưu sản phẩm.

- Suy nghĩ cá nhân trả lời.

- Nhận xét, phản biện.

- Nghe, lưu sản phẩm.

- Suy nghĩ cá nhân trả lời.

II.Luyện tập:

Bài tập1(10)

*Phân tích bằng tính chất bắc cầu mối quan hệ qua lại giữa ba yếu tố: sách-nhân loại - học vấn.

*Phân tích đối chiếu: nếu không đọc, nếu xoá bỏ  nhấn mạnh tầm quan trọng của đọc sách với việc nâng cao học vấn.

Bài tập 2(10)

Lí do phải chọn sách mà đọc:

-Sách nhiều, chất lượng khác nhau  chọn sách tốt mà đọc mới có ích.

-Sức người có hạn, không chọn sách mà đọc thì lãng phí sức mình.

-Sách có loại chuyên môn, có loại thường thức, chúng liên quan nhau, nhà chuyên môn cũng đọc sách thường thức.

Bài tập3(10)

Tầm quan trọng của việc đọc sách.

-Không đọc thì không có điểm xuất phát cao.

-Đọc là con đường ngắn nhất để tiếp cận tri thức.

Không chọn lọc sách thì đời người ngắn ngủi không đọc xuể, đọc không có hiệu quả.

-Đọc ít mà kỹ quan trọng hơn đọc nhiều mà qua loa, không ích lợi gì.

Bài tập4(10)

Phương pháp phân tích rất cần thiết trong lập luận, vì có qua sự phân tích lợi - hại, đúng - sai, thì các kết luận rút ra mới có sức thuyết phục.

=>Những năng lực HS cần phát triển: giải quyết vấn đề, tư duy, giao tiếp, hợp tác, sử dụng ngôn ngữ; sáng tạo, giao tiếp tiếng Việt, cảm thụ thẩm mĩ.

*HOẠT ĐỘNG 4. VẬN DỤNG

• -Thời gian: 5 (Có thể làm ở nhà)

• - Mục tiêu: HS vận dụng kiến thức đã học giải quyết được các bài tập, các tình huống thực tiễn.

• Phương pháp tích cực: Hoạt động cá nhân, nhóm

Kĩ thuật: động não

+ Giao nhiệm vụ:

- Hãy chỉ rõ phép phân tích, tổng hợp trong một văn bản nghị luận bất kì?

+ Yêu cầu HS báo cáo kết quả.

+ GV nhận xét, đánh giá.

+ Thực hiện nhiệm vụ.

+ Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ: chia sẻ.

-Lưu sản phẩm.

- Chỉ ra phép phân tích, tổng hợp trong một văn bản nghị luận bất kì.

*HOẠT ĐỘNG 5. TÌM TÒI, MỞ RỘNG

• Thời gian: (Có thể làm ở nhà)

• - Mục tiêu: Mở rộng kiến thức bài học, phát triển năng lực tự học, hợp tác, sáng tạo của HS.

• Phương pháp tích cực: Hoạt động cá nhân, nhóm, hoạt động với cộng đồng.

Kĩ thuật: động não

+ Giao nhiệm vụ:

- Đọc thêm các văn bản nghị luận, tìm hiểu vai trò của phép phân tích, tổng hợp trong văn bản.

+ Khuyến khích HS chia sẻ trước lớp.

+ GV nhận xét, đánh giá.

+ Thực hiện nhiệm vụ: làm việc cá nhân, chia sẻ với người thân, bạn bè…

+ Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ: chia sẻ , lưu sản phẩm.

- Đọc thêm các văn bản nghị luận, tìm hiểu vai trò của phép phân tích, tổng hợp trong văn bản.

Ngày soạn:

04/01/2019

Dạy

Ngày

Tiết

Lớp

9

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

Chuẩn KTKN cần đạt, năng lực

cần phát triển

*HOẠT ĐỘNG 1. KHỞI ĐỘNG

• Thời gian: 5’

Mục tiêu: HS nhận thức được nhiệm vụ trọng tâm của tiết học, có hứng thú tiếp thu bài mới.

• Phương pháp tích cực: Nêu vấn đề

Kĩ thuật: động não, tia chớp

+ Giao nhiệm vụ:

Suy nghĩ độc lập, trả lời:

? Nững điều em thu nhận được về phép phân tích, tổng hợp trong tiết họ trước?

+ Yêu cầu HS báo cáo kết quả.

+ GV nhận xét, dẫn dắt, giới thiệu bài mới:

Tiết trước chúng ta đã tìm hiểu thế nào là phép phân tích, tổng hợp? Mối quan hệ giữa chúng? Trong tiết luyện tập này chúng ta sẽ thực hiện các bài tập theo hai phương diện kĩ năng: kĩ năng nhận dạng văn bản phân tích và tổng hợp, kĩ năng viết văn bản phân tích, tổng hợp.

+ Thực hiện nhiệm vụ.

+ Chia sẻ trước lớp; nhận xét, phản biện.

- Lắng nghe.

- HS nhận thức được nhiệm vụ trọng tâm của tiết học.

- Học sinh có hứng thú tiếp thu bài mới.

* HOẠT ĐỘNG 2. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

- Thời gian:10’

- Mục tiêu: Mục đích, đặc điểm, tác dụng của việc phép phân tích và tổng hợp. Nhận diện được rõ hơn văn bản có sử dụng phép lập luận phân tích và tổng hợp.

- Phương pháp: Vấn đáp, thảo luận nhóm...

- Kĩ thuật: động não, khăn trải bàn...

* HD HS nhận diện phép lập luận :

-GV: Yêu cầu học sinh đọc nội dung phần hai đoạn văn a, b, ở bài tập 1 (SGK – 11).

-Yêu cầu HS thảo luận:

? Theo em trong đoạn văn (a) tác giả sử dụng phép phân tích hay tổng hợp? Vì sao?

? Khi phân tích tác giả còn sử dụng phép lập luận nào khác?

- Phép chứng minh

+ Cái thú vị ở các giai điệu xanh trong bài thơ.

+ Hay ở những cử động trong bài thơ.

+ Hay ở các vần thơ.

+ Hay vì cả bài thơ không chữ nào non ép, đặc biệt ở câu 3, 4.

 Thu điếu là bài thơ hay cả nội dung và hình thức nghệ thuật.

GV: Yêu cầu học sinh đọc đoạn văn (b).

-Yêu cầu HS thảo luận:

? Trình tự lập luận của đoạn văn này là gì? Hãy chỉ rõ phép lập luận trong đoạn văn?

GV: Khi kết luận tác giả khẳng định nguyên nhân của sự thành đạt và nêu lại khái niệm "thành đạt" cho người đọc nắm rõ.

I. Nhận diện phép lập luận.

- Đọc.

- Thảo luận theo bàn trả lời.

- Suy nghĩ trả lời.

- Đọc.

- Thảo luận theo bàn trả lời.

- Nghe.

I. Nhận diện phép lập luận.

Bài tập 1(11)

a. Bài văn bình về bài Thu điếu do Xuân Diệu viết với phép lập luận phân tích. (lối diễn dịch.)

+ Mở đầu đoạn là ý khái quát : “Thơ hay… hay cả bài”

+ Tiếp theo là sự phân tích tinh tế làm sáng tỏ cái hay, cái đẹp của bài Thu điếu

- Các điệu xanh…

- Những cử động…

- Các vần thơ…

b. Sử dụng phép lập luận phân tích:

- Sau khi đặt vấn đề "Mấu chốt của thành đạt là ở đâu?", tác giả đã đi vào phân tích các nguyên nhân của sự thành đạt.

- Các nguyên nhân gồm:

+ Nguyên nhân khách quan:

. Do gặp thời.

. Do hoàn cảnh bức bách.

. Do có điều kiện được học tập.

. Do tài năng trời cho.

 Có tác động, ảnh hưởng đến sự thành đạt của con người nhưng không phải là mấu chốt của sự thành đạt.

+ Nguyên nhân chủ quan: ở ý thức rèn luyện tinh thần phấn đấu của mỗi con người  là nguyên nhân quyết định tới sự thành đạt.

=>Những năng lực HS cần phát triển: giải quyết vấn đề, tư duy, giao tiếp, hợp tác, sử dụng ngôn ngữ; sáng tạo.

* HOẠT ĐỘNG 3. LUYỆN TẬP

- Thời gian:23’

- Mục tiêu: Sử dụng phép phân tích và tổng hợp thuần thục hơn khi đọc - hiểu và tạo lập văn bản nghị luận.

- Phương pháp: Thảo luận nhóm, thực hành phân tích, luyện viết...

- Kĩ thuật: Động não, các mảnh ghép...

* HD thực hành phân tích một vấn đề.

-GV: Yêu cầu học sinh đọc nội dung bài tập 2,3.

- Chia lớp thành 2 nhóm lớn. Nhóm 1: BT2; Nhóm 2: BT3

- Yêu cầu HS thảo luận theo bàn, viết bài

- Cho đại diện HS trình bày.

- Cho HS nhận xét chéo.

- GV nhận xét, bổ sung.

* Gợi ý:

? Tình huống nêu ra trong bài tập 2 là gì?

? Nhiệm vụ của chúng ta là gì?

? Biết triển khai những ý nào?

- Học sinh thảo luận trả lời theo yêu cầu SGK hỏi.

GV: Cho học sinh dựa vào nội dung bài tập 1, phần luyện tập ở tiết trước để làm bài tập 3 này.

- Cho HS làm việc cá nhân.

II. Thực hành phân tích một vấn đề.

- Nêu yêu cầu bài tập 2,3.

- Thảo luận theo bàn, viết bài

+ Nhóm 1 trình bày BT 2.

- Nhận xét chéo.

- Nghe, ghi chép.

+ Nhóm 2 trình bày.

- Nhận xét chéo.

- Nghe, ghi chép.

- HS làm việc cá nhân.

II. Thực hành phân tích một vấn đề.

Bài tập 2(12)

a. Bản chất của lối học đối phó :

- Không xác định đúng mục đích của việc học.

- Không chủ động trong học tập mà chủ yếu để đối phó với yêu cầu của thầy cô, của những lần kiểm tra, thi cử.

- Là học vẹt, học tủ, không có thực chất.

b. Tác hại của lối học đối phó :

- Đối với bản thân : Kiến thức chắp vá, vụn vặt, hoàn toàn không có gốc rễ, không còn hào hứng trong học tập.

- Đối với xã hội : Dù có bằng cấp nhưng đầu óc rỗng tuếch, không đáp ứng được yêu cầu của xã hội, trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội.

Bài tập 3(12)

Lý do khiến mọi người phải đọc sách :

- Sách đúc kết tri thức của nhân loại đã tích lũy từ xưa đến nay.

- Đọc sách là chọn được một xuất phát điểm cao nhất. Nếu không sẽ là kẻ lạc hậu, thụt lùi.

- Đọc sách là thừa hưởng trí tuệ nhân loại, giúp con đường học vấn của bản thân được tiến xa.

Bài tập 4(12)

Viết đoạn văn tổng hợp những điều đã phân tích trong bài "Bàn về đọc sách" – Chu Quang Tiềm.

Đọc sách là con đường quan trọng của học vấn vì sách là kho tàng quý báu cất giữ di sản tinh thần nhân loại. Nhưng sách hôm nay rất nhiều và xấu, tốt lẫn lộn nên cần phải lựa chọn sách để đọc. Có hai loại sách cần đọc là sách phổ thông và sách chuyên môn. Không quan trọng việc đọc nhiều mà nên đọc cho kĩ, cho sâu. Biết cách chọn sách và đọc sách sẽ giúp việc học vấn được tiến xa.

=>Những năng lực HS cần phát triển: giải quyết vấn đề, tư duy, giao tiếp, hợp tác, sử dụng ngôn ngữ; sáng tạo, giao tiếp tiếng Việt.

*HOẠT ĐỘNG 4. VẬN DỤNG

• -Thời gian: (Có thể làm ở nhà)

• - Mục tiêu: HS vận dụng kiến thức đã học giải quyết được các bài tập, các tình huống thực tiễn.

• Phương pháp tích cực: Hoạt động cá nhân, nhóm

Kĩ thuật: động não

+ Giao nhiệm vụ:

Chọn một vấn đề, thử lập luận theo cách đi từ phân tích đến tổng hợp hoặc “Tổng -Phân – Hợp” ?

+ Yêu cầu HS báo cáo kết quả.

+ GV nhận xét, đánh giá.

+ Thực hiện nhiệm vụ.

+ Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ: chia sẻ.

-Lưu sản phẩm.

HS chọn được một vấn đề và lập luận theo cách đi từ phân tích đến tổng hợp hoặc “Tổng -Phân – Hợp” ?

*HOẠT ĐỘNG 5. TÌM TÒI, MỞ RỘNG

• Thời gian: (Có thể làm ở nhà)

• - Mục tiêu: Mở rộng kiến thức bài học, phát triển năng lực tự học, hợp tác, sáng tạo của HS.

• Phương pháp tích cực: Hoạt động cá nhân, nhóm, hoạt động với cộng đồng.

Kĩ thuật: động não

+ Giao nhiệm vụ:

- Xem lại một văn bản nghị luận em đã viết. Trên cơ sở đó, xác định phép lập luận phân tích hoặc tổng hợp trong từng đoạn văn của bài.

+ Khuyến khích HS chia sẻ trước lớp.

+ GV nhận xét, đánh giá.

+ Thực hiện nhiệm vụ: làm việc cá nhân, chia sẻ với người thân, bạn bè…

+ Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ: chia sẻ , lưu sản phẩm.

- Xem lại một văn bản nghị luận đã viết. Xác định phép lập luận phân tích hoặc tổng hợp trong từng đoạn văn của bài.

Ngày soạn:

05/01/2019

Dạy

Ngày

Tiết

Lớp

9

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

Chuẩn KTKN cần đạt, năng lực cần phát triển

*HOẠT ĐỘNG 1. KHỞI ĐỘNG

• Thời gian: 5’

Mục tiêu: HS nhận thức được nhiệm vụ trọng tâm của tiết học, có hứng thú tiếp thu bài mới.

• Phương pháp tích cực: Nêu vấn đề

• Kĩ thuật: động não, tia chớp.

+ Giao nhiệm vụ:

HĐ cá nhân: Hãy nhớ lại những cảm xúc của em mỗi khi được thưởng thức một tác phẩm văn nghệ?

+ Yêu cầu HS báo cáo kết quả.

+ GV nhận xét, dẫn dắt, giới thiệu bài mới: Trong xã hội hiện đại, giữa cuộc sống bộn bề vẫn không thể thiếu những tác phẩm văn nghệ. Vì sao có thể nói như vậy? Văn nghệ có tác dụng như thế nào? Chúng ta sẽ tìm hiểu bài học hôm nay.

+ Thực hiện nhiệm vụ.

+ Chia sẻ trước lớp; nhận xét, bổ sung.

- Lắng nghe.

- HS nhận thức được nhiệm vụ trọng tâm của tiết học.

- Học sinh có hứng thú tiếp thu bài mới.

*HOẠT ĐỘNG 2. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

• Thời gian: 67’

Mục tiêu: Hiểu nội dung và sức mạnh của văn nghệ trong cuộc sống của con người. Thấy được nghệ thuật lập luận của nhà văn Nguyễn Đình Thi trong văn bản.

• Phương pháp tích cực: Hoạt động nhóm, hoạt động cặp đôi, cá nhân, vấn đáp, phân tích, giảng bình…

• Kĩ thuật: động não, tia chớp, XYZ,321…

* HD tìm hiểu chung:

+ Giao nhiệm vụ

? Em hiểu gì về tác giả, tác phẩm?

- Yeu cầu HS giải thích các từ khó.

- Yêu cầu HS đề xuất cách đọc.

- GV hướng dẫn, đọc mẫu.

- Gọi học sinh đọc

Học sinh nhận xét?

+ Yêu cầu HS thaor luận nhóm theo bàn:

? Văn bản thuộc kiểu văn bản gì? Được viết theo phương thức biểu đạt chính nào?

? Vấn đề nghị luận của văn bản này là gì?

? Văn bản được chia làm mấy luận điểm? Đó là những luận điểm nào?

? Em có nhận xét gì về hệ thống luận điểm này?

- Luận điểm đầy đủ, lô-gíc, chặt chẽ…

+ Yêu cầu HS báo cáo kết quả.

+ GV nhận xét, chốt kiến thức

I. Tìm hiểu chung

- Dựa vào chú thích trả lời.

- Giải thích từ khó.

- Đề xuất cách đọc.

- Nghe.

- Đọc

- Phát hiện trả lời.

+ Thực hiện nhiệm vụ: làm việc cá nhân rồi thảo luận, thống nhất trong nhóm.

+ Đại diện các nhóm chia sẻ trước lớp; nhận xét, phản biện.

-Nghe, lưu sản phẩm.

I. Tìm hiểu chung

1.Chú thích

a.Tác giả: Sgk

+ Nguyễn Đình Thi (1924-2003), quê: Hà Nội.

+Ông từng làm thơ, viết văn, sáng tác nhạc, soạn kịch, viết lí luận, phê bình..

b.Tác phẩm:

- Tiểu luận “Tiếng nói văn nghệ”, được tác giả viết năm 1948, in trong “Mấy vấn đề văn học”- xuất bản 1956.

c. Từ khó: Sgk

2. Đọc

3. Kiểu loại văn bản:

-Nghị luận về một vấn đề văn nghệ (lập luận giải thích và chứng minh)

*Vấn đề nghị luận: Vai trò và ý nghĩa của văn nghệ đối với đời sống con người.

4. Bố cục:

- Chia làm 3 luận điểm chính:

+ Luận điểm 1: Từ đầu  cách sống của tâm hồn: Nội dung của văn nghệ.

+ Luận điểm 2: Tiếp theo  tiếng nói của tình cảm: Nghệ thuật với đời sống tình cảm của con người.

+ Luận điểm 3: Còn lại: Sức mạnh là kỳ diệu, khả năng cám hoá văn nghệ.

* HD phân tích

• +GV: Hướng dẫn học sinh phân tích theo ba phần đã nêu trên.

-GV: Lưu ý học sinh: Văn nghệ gần giống với văn học nghệ thuật và văn hoá nghệ thuật.

+ Giao nhiệm vụ:

HS thảo luận nhóm (2 bàn):

- Nhóm 1, 2,3: Luận điểm 1.

- Nhóm 4,5,6: Luận điểm 2.

? Nội dung phản ánh của văn nghệ thể hiện như thế nào?

? Để minh chứng cho nhận định trên tác giả đưa ra phân tích những dẫn chứng nào? Tác dụng?

? Vì sao tác giả viết lời gửi của nghệ sĩ cho nhân loại cho đời sâu phức tạp hơn phong phú và sâu sắc hơn nhiều bài học luân lí triết lí ở đời ...?

? Nội dung của văn nghệ khác nội dung của các môn khoa học khác như dân tộc học, xã hội học, lịch sử... ở điểm nào?

+ Yêu cầu HS báo cáo kết quả.

+ GV nhận xét, chốt kiến thức.

- GV khẳng định: Nó khám phá miêu tả đúc kết bộ mặt tự nhiên xã hội các quy luật khách quan. Còn văn nghệ tập trung khám phá thể hiện chiều sâu tính cách số phận con người Nội dung chủ yếu của văn nghệ là hiện thực mang tính cụ thể sinh động là đời sống tình cảm của con người qua cái nhìn và t/c có tính chất cá nhân của người nghệ sĩ.

(Hết tiết 96, chuyển tiết 97)

GV cho HS đọc phần thứ 2 trong SGK.

- Nhóm 4,5,6

.? Nhận xét về phép lập luận của đoạn văn này ?

( Phép phân tích tổng hợp )

? Theo em, cuộc sống con người có thể thiếu tiếng nói của văn nghệ được không? Vì sao?

? Dựa vào văn bản và cho biết, văn nghệ có ý nghĩa như thế nào với đời sống tình cảm của con người?

? Điều đó được khẳng định như thế nào?

? Theo tác giả chỗ đứng của văn nghệ là ở đâu?

? Em hiểu gì về câu nói của Tôn-xtôi: "Nghệ thuật là tiếng nói của tình cảm" ?

? Em có thể nhận xét như thế nào về những lý lẽ, dẫn chứng mà tác giả đưa ra để lập luận?

+ Yêu cầu HS báo cáo kết quả.

+ GV nhận xét, chốt kiến thức.

*HD tìm hiểu luận điểm 3:

Phương pháp gợi tìm, vấn đáp, trao đổi cặp đôi:

- Học sinh đọc thầm lại phần 3 của văn bản.

? Văn nghệ là hiện thực khách quan được phản ánh qua lăng kính chủ quan của người nghệ sỹ. Văn nghệ đến với con người bằng cách nào?

? Vậy theo em, văn nghệ có sức cảm hoá như thế nào với con người?

- Học sinh trao đổi cặp đôi ý kiến: "Văn nghệ là một thứ tuyên truyền – không tuyên truyền nhưng lại hiệu quả và sâu sắc hơn cả".

- Gọi đại diện trình bày.

- Cho HS nhận xét chéo.

- GV nhận xét, chốt kiến thức:

 Tác phẩm văn nghệ chân chính bao giờ cũng được soi sáng bởi một tư tưởng tiến bộ, hướng người đọc, người nghe vào một lẽ sống, cách nghĩ đúng đắn nhân đạo mà vẫn có tác dụng tuyên truyền cho một quan điểm, một giai cấp, một dân tộc nào đó.

GV: Qua tình cảm, văn nghệ lay động toàn bộ con tim khối óc chúng ta, "Nghệ thuật không đứng ngoài trỏ vẽ cho ta đường đi… sống được nhiều hơn nghệ thuật giải phóng được cho con người… đời sống tâm hồn xã hội".

- Ví dụ: Bài thơ thần "Nam quốc sơn hà", văn bản "Hịch tướng sĩ", câu chuyện "Bó đũa", bài hát chủ đề "Biết ơn cha mẹ, thầy cô, yêu quê hương đất nước"…

II. Phân tích

- Nghe.

+ Nhận nhiệm vụ hình thành nhóm.

+ Thực hiện nhiệm vụ: làm việc cá nhân rồi thảo luận, thống nhất trong nhóm.

+ Đại diện các nhóm chia sẻ trước lớp; nhận xét, phản biện.

- Nghe, lưu sản phẩm.

• Đọc.

+ Thực hiện nhiệm vụ.

+ Đại diện các nhóm chia sẻ trước lớp; nhận xét, phản biện.

- Nghe, lưu sản phẩm.

• Đọc.

- Suy nghĩ trả lời

- Suy nghĩ trả lời

- Trao đổi trả lời.

+ Đại diện các cặp chia sẻ trước lớp; nhận xét, phản biện.

- Nghe, lưu sản phẩm.

II. Phân tích

1. Nội dung của văn nghệ

- Phản ánh hiện thực cuộc sống một cách cụ thể, sinh động thông qua cái nhìn của người nghệ sĩ .

- Nội dung tiếng nói của văn nghệ còn là rung cảm nhận thức của từng người tiếp nhận. Nó được mở rộng và phát huy qua từng thế hệ người đọc, người xem.

-> Là hiện thực mang tính cụ thể sinh động là đời sống tình cảm của con người qua cái nhìn và t/c có tính chất cá nhân của người nghệ sĩ.

2. Vai trò, ý nghĩa của văn nghệ đối với đời sống con người.

- Văn nghệ giúp cho chúng ta được sống phong phú hơn, “làm thay đổi hẳn mắt ta nhìn, óc ta nghĩ”; là sợi dây kết nối con người với cuộc sống đời thường; mang lại niềm vui, ước mơ và những rung cảm thật đẹp cho tâm hồn.

 Dẫn chứng đưa ra tiêu biểu, cụ thể, sinh động, lập luận chặt chẽ đầy sức thuyết phục, phân tích một cách cụ thể theo sự cần thiết của văn nghệ đối với đời sống con người.

3.Sức mạnh kì diệu của văn nghệ.

- Văn nghệ tuyên truyền bằng con đường đặc biệt: Con đường tình cảm.

-> Nghệ thuật là tiếng nói của tình cảm. Nó có sức mạnh kỳ diệu, sức mạnh cảm hoá to lớn, lay động cảm xúc, tâm hồn và làm thay đổi nhận thức của con người…, hướng con người đến giá trị chân-thiện -mĩ ở đời.

=>Những năng lực HS cần phát triển: giải quyết vấn đề, tư duy, giao tiếp, hợp tác, sử dụng ngôn ngữ; sáng tạo, giao tiếp tiếng Việt, cảm thụ thẩm mĩ.

* HD tổng kết:

HĐ cá nhân:

.- Yêu cầu HS thảo luận theo bàn rút ra nội dung ghi nhớ.

? Nêu lại nét đặc sắc nghệ thuật làm nên thành công của văn bản này?

? Em hiểu gì về tiếng nói của văn nghệ qua văn bản này?

III.Tổng kết

- Khái quát lại những nét chính về giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản.

III.Tổng kết

1. Nghệ thuật

- Bố cục: Chặt chẽ, hợp lý, dẫn chứng tự nhiên.

- Luận điểm sắp xếp theo một hệ thống hợp lý.

- Cách viết: Giàu hình ảnh, nhiều dẫn chứng tiêu biểu, đa dạng, có sức thuyết phục cao.

- Lời văn: Chân thực, say sưa, nhiệt tình và chân thành.

2. Nội dung:

- Văn nghệ nối sợi dây đồng cảm kỳ diệu giữa nghệ sĩ với bạn đọc, thông qua những rung động mãnh liệt, sâu xa của trái tim. Văn nghệ giúp con người được sống phong phú hơn và tự hoàn thiện nhân cách, tâm hồn mình.

* Ghi nhớ/sgk

=>Những năng lực HS cần phát triển: giải quyết vấn đề, tư duy, giao tiếp, hợp tác, sử dụng ngôn ngữ; sáng tạo, giao tiếp tiếng Việt, cảm thụ thẩm mĩ.

* HOẠT ĐỘNG 3. LUYỆN TẬP:

- Thời gian:10'

- Mục tiêu: Củng cố, khắc sâu cảm nhận về văn bản.

- Phương pháp: Thuyết trình, bình.

- Kĩ thuật: Động não.

*HD luyện tập:

- Yêu cầu HS làm bài tập

- Gọi HS trình bày.

- GV nhận xét, cho điểm.

IV.Luyện tập

- HS làmviệc cá nhân.

- Trình bày BT.

- Nghe, cảm thụ.

IV. Luyện tập:

Nêu một tác phẩm văn nghệ mà em yêu thích, phân tích ý nghĩa, tác dụng của tác phẩm ấy đối với bản thân?

*HOẠT ĐỘNG 4. VẬN DỤNG

• -Thời gian: (Có thể làm ở nhà)

• - Mục tiêu: HS vận dụng kiến thức đã học giải quyết được các bài tập, các tình huống thực tiễn.

• Phương pháp tích cực: Hoạt động cá nhân, nhóm

Kĩ thuật: động não

+ Giao nhiệm vụ:

- Lập lại hệ thống luận điểm của văn bản?

- Nhận diện và phân tích các phép lập luận trong văn bản.

+ Yêu cầu HS báo cáo kết quả.

+ GV nhận xét, đánh giá.

+ Thực hiện nhiệm vụ.

+ Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ: chia sẻ.

-Lưu sản phẩm.

- Lập lại được hệ thống luận điểm của văn bản.

- Nhận diện và phân tích các phép lập luận trong văn bản.

*HOẠT ĐỘNG 5. TÌM TÒI, MỞ RỘNG

• Thời gian: (Có thể làm ở nhà)

• - Mục tiêu: Mở rộng kiến thức bài học, phát triển năng lực tự học, hợp tác, sáng tạo của HS.

• Phương pháp tích cực: Hoạt động cá nhân, nhóm, hoạt động với cộng đồng.

Kĩ thuật: động não

+ Giao nhiệm vụ:

Trình bày những tác động, ảnh hưởng của một tác phẩm văn học đối với bản thân?

+ Khuyến khích HS chia sẻ trước lớp.

+ GV nhận xét, đánh giá.

+ Thực hiện nhiệm vụ: làm việc cá nhân, chia sẻ với người thân, bạn bè…

+ Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ: chia sẻ , lưu sản phẩm.

- Trình bày được những tác động, ảnh hưởng của một tác phẩm văn học đối với bản thân.

Ngày soạn:

06/01/2019

Dạy

Ngày

Tiết

Lớp

9

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

Chuẩn KTKN cần đạt, năng lực cần phát triển

*HOẠT ĐỘNG 1. KHỞI ĐỘNG

• Thời gian: 5’

Mục tiêu: HS nhận thức được nhiệm vụ trọng tâm của tiết học, có hứng thú tiếp thu bài mới.

• Phương pháp tích cực: Nêu vấn đề

• Kĩ thuật: động não, tia chớp

+ Giao nhiệm vụ:

GV cho một tình huống: Trời sắp có mưa.

- Yêu cầu HS dùng các cách diễn đặt khác nhau để nhận định sự việc. Nhận xét về sắc thái ý nghĩa của từng cách diễn đạt

- HS trao đổi cặp đôi.

+ Yêu cầu HS báo cáo kết quả.

+ GV nhận xét, dẫn dắt, giới thiệu bài mới.

+ Thực hiện nhiệm vụ.

+ Đại diện các cặp chia sẻ trước lớp; nhận xét, phản biện.

- Lắng nghe.

- HS nhận thức được nhiệm vụ trọng tâm của tiết học.

- Học sinh có hứng thú tiếp thu bài mới.

* HOẠT ĐỘNG 2. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC:

- Thời gian:15’

- Mục tiêu: Nắm được đặc điểm và công dụng của các thành phần biệt lập tình thái, cảm thán trong câu.

- Phương pháp: HĐ nhóm, dạy học theo mẫu...

- Kĩ thuật: Động não, 321, XYZ...

* HD tìm hiểu thành phần tình thái

- GVđưa bảng phụ có VD / I

+ Giao nhiệm vụ:

- Yêu cầu HS đọc các câu sau và thảo luận theo bàn (1') trả lời câu hỏi.

? Những từ ngữ: (chắc,có lẽ) là nhận định của người nói đối với sự việc hay là bản thân chúng diễn đạt sự việc?

? Các từ đó thể hiện thái độ gì?

? Nếu không có những từ ngữ đó thì sự việc của câu có khác không?

? Thế nào là thành phần tình thái? Tìm những từ những có ý nghĩa tương tự ?

+ Yêu cầu HS báo cáo kết quả.

+ GV nhận xét, chốt kiến thức.

- GV chốt kiến thức: Thành phần tình thái là thành phần được dùng để thể hiện cách nhìn của người nói đối với sự việc được nói đến trong câu.

* HD tìm hiểu thành phần cảm thán

- HĐ cá nhận, phương pháp vấn đáp.

- GV đưa bảng phụ có VD, yêu cầu HS đọc, nêu yêu cầu.

? Các từ ngữ (ồ, trời ơi) nó dùng để chỉ đồ vật hay sự việc gì không?

? Nhờ những từ ngữ nào trong câu mà chúng ta hiểu được tại sao người nói kêu: ồ,trời ơi ?

- Những phần câu phía sau giải thích cho người nghe biết tại sao nói người cảm thán.

? Các từ ngữ này có dùng để gọi ai không?

- Không dùng gọi ai cả, để giúp người nói dùng để giải bày nỗi lòng của mình.

? Từ việc phân tích ví dụ trên, cho biết thế nào là thành phần cảm thán ?

? Vị trí của nó trong câu ?

- GV chốt kiến thức: Thành phần cảm thán là thành phần được dùng để bộc lộ thái độ, tình cảm, tâm lý của người nói ( vui, buồn, mừng, giận… ); có sử dụng những từ ngữ như “chao ôi, a, ơi, trời ơi …”. Thành phần cảm thán có thể tách ra thành một câu riêng theo kiểu câu đặc biệt.

? Phần tình thái, phần cảm thán, có mối quan hệ gì đối với sự việc được nói đến trong câu?

? Thế nào là phần biệt lập?

- GV cho HS nhắc lại các định nghĩa về phần tình thái phần cảm thán.

=> Các thành phần tình thái, cảm thán là những bộ phận không tham gia vào việc diễn đạt nghĩa sự việc của câu nên được gọi là thành phần biệt lập.

? Nêu điểm giống nhau và khác nhau giữa hai phần này trong câu?

-Giống phần( biệt lập)

- Khác ( định nghĩa)

I.Thành phần tình thái

- Đọc VD

+ Thực hiện nhiệm vụ: làm việc cá nhân rồi thảo luận, thống nhất trong nhóm.

+ Đại diện các nhóm chia sẻ trước lớp; nhận xét, phản biện.

- Nghe, lưu sản phẩm.

II. Thành phần cảm thán

- Đọc VD.

- Suy nghĩ trả lời.

- Phát hiện trả lời.

- Suy nghĩ trả lời.

- Rút ra khái niệm thành phần cảm thán.

- Nghe, ghi chép.

- Suy nghĩ trả lời.

- Khái quát trả lời.