Độ tan là gì? Cách đọc, ghi nhớ bảng tính tan nhanh nhất
Trong hóa học, khi tìm hiểu về tính chất vật lý chắc hẳn chúng ta đều thấy xuất hiện yếu tố độ tan. Hãy cùng Trang tài liệu đi tìm hiểu độ tan là gì, công thức tính độ tan và những yếu tố nào sẽ ảnh hưởng đến độ tan của một chất, qua nội dung bài viết dưới đây nhé!
Mục lục
Độ tan là gì?
Khái niệm về độ tan
– Độ tan hay độ hòa tan là đại lượng đặc trưng cho khả năng hòa tan của một chất (rắn, lỏng hay khí) vào dung môi để tạo thành một dung dịch đồng nhất. Hay còn được hiểu đó chính là số gam của chất đó hòa tan vào trong 100g dung môi (thường là nước) để tạo ra một dung dịch bão hòa tại một điều kiện nhiệt độ cho trước.
Người ta thường dựa vào đặc trưng này để xác định chất đó là chất tan hay không tan:
- Nếu 100g nước hòa tan được trên 10g chất thì nó sẽ là chất tan hay chất dễ tan
- Nếu 100g nước hòa tan được dưới 1g chất thì đó là chất ít tan
- Nếu 100g nước chỉ hòa tan được dưới 0,01g chất thì chúng được gọi là chất không tan
Tính tan của muối, axit, bazơ trong nước
– Hầu hết các axit đều tan trong nước, ngoại trừ axit silixic (H2SiO3)
– Phần lớn các bazơ không tan trong nước, trừ NaOH, Ba(OH)2, KOH,… và Ca(OH)2 ít tan
– Muối:
- Tất cả các muối Na, K, muối nitrat (-NO3) đều tan trong nước.
- Đa số các muối clorua và sunfat đều tan được.
- Phần lớn muối cacbonat sẽ không tan.
Công thức tính độ tan là gì?
Độ tan được xác định theo công thức:
S = (mct/mdm) x 100
Trong đó:
- S là ký hiệu của độ tan
- mct là khối lượng của chất tan
- mdm là khối lượng của dung môi
Ví dụ: Hãy xác định độ tan trong nước của muối Na2CO3 (khi ở 18 độ C). Biết rằng, khi ở nhiệt độ này, nếu hòa tan hết 53g Na2CO3 trong 250g nước thì sẽ thu được dung dịch bão hòa.
Độ tan của muối Na2CO3 là: SNa2CO3 = 53 x 100/ 250 = 21,2g.
– Từ công thức trên, chúng ta cũng có thể suy ra được mối quan hệ giữa độ tan của một chất và nồng độ phần trăm dung dịch bão hòa của chúng ở một nhiệt độ xác định:
C% = 100 x S/ (100 + S)
Độ tan càng nhỏ tương ứng với chất càng ít tan và ngược lại.