Thế nào là tiết kiệm? Ý nghĩa và nguyên tắc thực hành lối sống tiết kiệm

Trong cuộc sống, để trở nên hoàn thiện và phát triển hơn thì ai cũng phải xây dựng cho mình những lối sống đẹp. Trong đó, tiết kiệm cũng là một yếu tố con người cần thực hành và phát huy để mang lại những lợi ích thiết thực. Vậy tiết kiệm là gì? Cách rèn luyện đức tính tiết kiệm như thế nào? Cùng theo dõi bài viết dưới đây của Trang tài liệu nhé!

Thế nào là tiết kiệm?

Khái niệm: Tiết kiệm là phần thu nhập được giữ lại thay vì sử dụng cho các khoản tiêu dùng. Khái niệm tiết kiệm được bắt nguồn từ mô hình tuần hoàn của thu nhập quốc dân. 

Trong mô hình vòng tròn thu nhập đơn giản, tất cả các khoản tiết kiệm được thực hiện bởi các hộ gia đình. Trong mô hình mở rộng hơn, các doanh nghiệp (lợi nhuận giữ lại) và chính phủ (thặng dư ngân sách) cũng thực hiện tiết kiệm.

Trên thực tế, tiết kiệm rất quan trọng vì nó sẽ tài trợ cho các khoản đầu tư vật chất. Do đó, tiết kiệm là sự hy sinh tiêu dùng hiện tại để dành nguồn lực cho việc tăng trữ lượng vốn của đất nước, từ đó tạo ra khả năng sản xuất nhiều hàng hóa hơn.

Tại sao cần tiết kiệm

Tiết kiệm không chỉ đem tới lợi ích cho bản thân mà còn giúp xã hội trở nên tốt đẹp hơn, cụ thể: 

• Phòng hờ những tình huống khẩn cấp: Một khoản tiền tiết kiệm sẽ giúp bạn xoay sở khi gặp những điều bất ngờ ập tới như ốm đau bệnh tật, hư xe,sự cố trong công việc,…
• Cải thiện đời sống: Nếu bạn đang có kế hoạch cho tương lai như nâng cấp ngôi nhà, đổi xe, mua điện thoại mới,… thì hãy tiết kiệm ngay từ bây giờ để chất lượng cuộc sống ngày càng ổn định hơn.
• Tiết kiệm cho nghỉ hưu: Nếu bạn tiết kiệm lúc còn trẻ thì khi về già sẽ có một số tiền ổn định, cho phép bản thân nghỉ hưu sớm để tận hưởng khoảng thời gian hạnh phúc bên gia đình và bạn bè. 
• Giúp bạn giải trí: Bên cạnh cuộc sống bộn bề thì bạn luôn cần những lúc thư giãn và giải trí. Khi tiết kiệm, bạn có thể tự thưởng cho bản thân những chuyến đi chơi, du lịch thoải mái mà không lo suy nghĩ. 

Ý nghĩa của việc tiết kiệm

Tiết kiệm là hành động giữ lại một phần của thu nhập, tài nguyên hoặc thời gian, thay vì sử dụng hết chúng. Đây là một hành vi có ý nghĩa quan trọng trong đời sống và có những tác động tích cực sau:

1. Tạo dựng tài chính: Tiết kiệm giúp tích luỹ tiền bạc, tính toán, đầu tư hoặc gửi vào các nguồn tiết kiệm, đóng góp vào sự ổn định tài chính của cá nhân hoặc gia đình, tạo điều kiện cho việc đạt được các mục tiêu tài chính dài hạn như mua nhà, mua ô tô, tiết kiệm hưu trí hay đầu tư kinh doanh.
2. Xây dựng khả năng đối phó với khó khăn: Có một quỹ tiết kiệm đủ lớn giúp giảm bớt áp lực tài chính trong những tình huống khẩn cấp như mất việc làm, chi phí y tế hoặc khẩn cấp gia đình. Điều này giúp tăng khả năng đối phó với khó khăn và giảm bớt stress trong cuộc sống.
3. Tạo cơ hội đầu tư và phát triển: Tiền tiết kiệm có thể được sử dụng để đầu tư vào cơ hội kinh doanh hoặc đào tạo bản thân, giúp phát triển kỹ năng, kiến thức, tăng khả năng thu nhập và cải thiện chất lượng cuộc sống.
4. Xây dựng tư duy chi tiêu thông minh: Tiết kiệm giúp nhận thức được giá trị của tiền bạc và đánh giá cao các chi phí và đầu tư tài nguyên. Điều này giúp phát triển tư duy chi tiêu thông minh, đưa ra quyết định tài chính hợp lý và tránh lãng phí tài nguyên.
5. Bảo vệ cho tương lai: Tiết kiệm là sự đầu tư vào tương lai của bản thân, giúp xây dựng dự trữ tài chính, chuẩn bị cho các sự kiện dài hạn như giáo dục, hưu trí hoặc sự kiện đột xuất.

Tóm lại, tiết kiệm có ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng tài chính bền vững, tạo cơ hội phát triển

Các hình thức tiết kiệm hiện nay

Hiện nay, có nhiều hình thức tiết kiệm khác nhau để người dân có thể lựa chọn phù hợp với nhu cầu và điều kiện tài chính của mình. Một số hình thức tiết kiệm phổ biến hiện nay bao gồm:

1. Tiết kiệm truyền thống: Đây là hình thức tiết kiệm thông dụng nhất, nơi người tiết kiệm gửi tiền vào một tài khoản ngân hàng hoặc nguồn tiết kiệm khác và có thể rút tiền hoặc rút lãi suất theo thỏa thuận trước.
2. Tiết kiệm trực tuyến: Đây là hình thức tiết kiệm trực tuyến thông qua các dịch vụ ngân hàng trực tuyến, nơi người dùng có thể mở tài khoản tiết kiệm, quản lý và theo dõi tiền gửi, rút tiền hoặc rút lãi suất một cách dễ dàng qua mạng.
3. Tiết kiệm trái phiếu: Đây là hình thức đầu tư tiết kiệm vào trái phiếu của chính phủ hoặc các doanh nghiệp, với mức lãi suất và thời gian đáo hạn được xác định trước.
4. Tiết kiệm kỳ hạn: Đây là hình thức tiết kiệm nơi người gửi và ngân hàng đồng ý một khoản tiền gửi cố định trong một khoảng thời gian nhất định, sau đó người gửi có thể rút lại số tiền đã gửi cùng lãi suất đã thỏa thuận.
5. Tiết kiệm tích luỹ: Đây là hình thức tiết kiệm nơi người dùng có thể đăng ký để gửi một số tiền nhỏ hàng tháng hoặc hàng năm và tích luỹ lãi suất theo thời gian.
6. Tiết kiệm định kỳ: Đây là hình thức tiết kiệm nơi người gửi gửi một số tiền cố định hàng tháng hoặc hàng năm trong một khoảng thời gian nhất định, sau đó có thể rút lại số tiền đã gửi cùng lãi suất đã thỏa thuận.
7. Tiết kiệm hưu trí: Đây là hình thức tiết kiệm dành cho việc tích luỹ tiền cho giai đoạn hưu trí, thông qua các kế hoạch tiết kiệm hưu trí hoặc các tài khoản chuyên dụ

Cách rèn luyện đức tính tiết kiệm

Đức tính tiết kiệm là một kỹ năng quan trọng giúp bạn quản lý tài chính hiệu quả và đạt được mục tiêu tài chính của mình. Dưới đây là một số cách bạn có thể rèn luyện đức tính tiết kiệm:

1. Xây dựng nguyên tắc ngân sách: Tạo ra một nguyên tắc ngân sách rõ ràng và tuân thủ nó. Xác định số tiền bạn có và chia ra cho các mục đích khác nhau, bao gồm tiết kiệm, chi tiêu hàng ngày, trả nợ, đầu tư, v.v. Điều này giúp bạn theo dõi và kiểm soát chi tiêu của mình một cách chặt chẽ.
2. Đặt mục tiêu tiết kiệm: Xác định mục tiêu tiết kiệm cụ thể và đoạn hạn thời gian để đạt được nó. Mục tiêu cụ thể và rõ ràng sẽ giúp bạn có động lực hơn để tiết kiệm và đạt được mục tiêu của mình.
3. Theo dõi và giảm bớt chi tiêu không cần thiết: Theo dõi tất cả các chi tiêu hàng ngày và xem xét để giảm bớt các khoản chi không cần thiết. Hãy xem xét lại các thói quen tiêu dùng và đưa ra quyết định thông minh về việc bỏ hoặc giảm bớt các khoản chi không cần thiết để tiết kiệm tiền.
4. Tìm kiếm các cơ hội đầu tư: Để tiền của bạn sinh lãi và tăng lên theo thời gian, hãy tìm hiểu và đầu tư vào các cơ hội đầu tư hợp lý như ngân hàng, chứng khoán, bất động sản, v.v. Điều này giúp tăng khả năng tích luỹ của bạn và đạt được mục tiêu tiết kiệm nhanh hơn.
5. Giảm nợ và tránh nợ thêm: Nếu bạn đang có nợ, hãy tập trung vào việc giảm nợ hiện có và tránh nợ thêm. Công nợ không quản lý tốt có thể ảnh hưởng đến khả năng tiết kiệm của bạn, vì bạn cần phải chi tiền cho việc trả lãi và khoản nợ hàng tháng.