Siêu hình là gì? Phương pháp luận siêu hình trong Triết học

Bạn có biết trong Triết học siêu hình là gì không? Quan điểm siêu hình và biện chứng giống và khác nhau như thế nào? Trong bài viết hôm nay Trang tài liệu sẽ chia sẻ với các bạn siêu hình là gì trong Triết Học, so sánh quan điểm siêu hình và biện chứng chi tiết, cụ thể nhất nhé!

Siêu hình là gì trong triết học

Khái niệm: Siêu hình trong triết học được hiểu là phương pháp nhận thức thế giới hiện thực. Các nội dung của phương pháp hướng đến đánh giá các yếu tố bên ngoài, các tác động dẫn đến biến đổi các sự vật, hiện tượng ban đầu.Pphép siêu hình với tư cách là thế giới quan của triết học. Nhìn nhận trong thế giới quan các tác động, các biến đổi và kết quả của sự vật mới sinh ra, cái cũ mất đi.

Phương pháp siêu hình với quan điểm cơ bản không nhìn nhận trong nội tại của sự vật, hiện tượng. Mọi sự vật và hiện tượng của thế giới vật chất đều tồn tại cô lập lẫn nhau, độc lập và không có liên hệ. Mỗi sự vật hiện tượng lại có sự khởi đầu, các tác động dẫn đến mất đi, sinh ra cái mới. Về mối liên hệ giữa sự vật hiện tượng: cái này ở bên cạnh cái kia và nó luôn ở trong trạng thái tĩnh. Như vậy, phương pháp siêu hình chứng minh không có sự vận động và phát triển bên trong bản thân sự vật.

Bản chất bên trong sự vật, hiện tượng:

Nếu như có thừa nhận sự phát triển đối với sự vật, hiện tượng thì chẳng qua chỉ là một quá trình tăng hoặc giảm về số lượng. Các bản chất trong biến đổi tính chất, mang đến tính giai đoạn không diễn ra. Số lượng không mang đến đặc điểm thay đổi về tính chất, chức năng của sự vật, hiện tượng. Cho nên bản chất của sự vật có sự nhìn nhận thế giới quan, thay vì chỉ đánh giá trong nội tại sự vật, hiện tượng.

Mặt khác, quan điểm này không thừa nhận mâu thuẫn bên trong bản thân các sự vật và hiện tượng. Từ đó mà chỉ thấy được sự vật trong tính chất, đặc điểm đặc trưng của nó. Thông qua các tác động bên ngoài, sự vật cũ sẽ biến đổi thành sự vật mới. Khi đó, các chức năng, đặc điểm sẽ thể hiện không giống như ban đầu.

Phương pháp siêu hình tiếng Anh là gì?

Phương pháp siêu hình tiếng Anh là Metaphysical method

So sánh quan điểm siêu hình và biện chứng

Như đã trình bày ở trên thì phương pháp biện chứng và phương pháp siêu hình là hai phương pháp của triết học. Hai phương pháp này có sự đối lập. Cụ thể được thể hiện ở những điểm sau đây:

–  Phương pháp siêu hình

Phương pháp siêu hình là phương pháp:

+ Nhận thức đối tượng ở trạng thái cô lập, tách rời đối tượng ra khỏi các chỉnh thể khác và giữa các mặt đối lập nhau có một ranh giới tuyệt đối.

+ Nhận thức đối tượng ở trạng thái tĩnh tại; nếu có sự biến đổi thì đấy chỉ là sự biến đổi về số lượng, nguyên nhân của sự biến đổi nằm ở bên ngoài đối tượng.

Phương pháp siêu hình làm cho con người “ chỉ nhìn thấy những sự vật riêng biệt mà không nhìn thấy mối liên hệ qua lại giữa những sự vật ấy, chỉ nhìn thấy sự tồn tại của những sự vật ấy mà không nhìn thấy sự phát sinh và sự tiêu vong của những sự vật ấy, chỉ nhìn thấy trạng thái tĩnh của những sự vật ấy mà quên mất sự vận động của những sự vật ấy, chỉ nhìn thấy cây mà không thấy rừng”

Phương pháp siêu hình bắt nguồn từ chỗ muốn nhận thức một đối tượng nào trước hết con người cũng phải tách đối tượng ấy ra khỏi những mối liên hệ và nhận thức nó ở trạng thái không biến đổi trong một không gian và thời gian xác định. Song phương pháp siêu hình chỉ có tác dụng trong một phạm vi nhất định bởi hiện thực không rời rạc và ngưng đọng như phương pháp này quan niệm.

– Phương pháp biện chứng

Phương pháp biện chứng là phương pháp:

+ Nhận thức đối tượng ở trong các mối liên hệ với nhau, ảnh hưởng nhau, ràng buộc nhau.

+ Nhận thức đối tượng ở trạng thái vận động biến đổi, nằm trong khuynh hướng chung là phát triển. Đây là quá trình thay đổi về chất của các sự vật, hiện tượng mà nguồn gốc của sự thay đổi ấy là đấu tranh của các mặt đối lập để giải quyết mâu thuẫn nội tại của chúng.

Như vậy phương pháp biện chứng thể hiện tư duy mềm dẻo, linh hoạt. Nó thừa nhận trong những trường hợp cần thiết thì bên cạnh cái “hoặc là… hoặc là…” còn có cả cái “vừa là… vừa là…” nữa; thừa nhận một chỉnh thể trong lúc vừa là nó lại vừa không phải là nó; thừa nhận cái khẳng định và cái phủ định vừa loại trừ nhau lại vừa gắn bó với nhau.

Phương pháp biện chứng phản ánh hiện thực đúng như nó tồn tại. Nhờ vậy, phương pháp tư duy biện chứng trở thành công cụ hữu hiệu giúp con người nhận thức và cải tạo thế giới.

Sự đối lập giữa phương pháp biện chứng và phương pháp siêu hình trong lịch sử triết học chủ yếu về mặt nguyên tắc và phương pháp nhận thức thế giới khách quan. Trong việc nghiên cứu của khoa học tự nhiên, thì vấn đề phân chia thế giới hiện thực thành các thuộc tính, bộ phận, hệ thống tĩnh tại và tách rời nhau đều là những điều kiện cần thiết cho nhận thức khoa học. Nhưng sẽ không đúng, nếu từ đó rút ra kết luận cho rằng phép siêu hình là thế giới quan khoa học và đúng đắn nhất. Cần phải phân biệt một bên là phương pháp trừu tượng hoá tạm thời cô lập sự vật và hiện tượng khỏi mối liên hệ chung, tách khỏi sự vận động và phát triển để nghiên cứu chúng, với một bên là phép siêu hình với tư cách là thế giới quan của triết học.

Nhưng nhìn chung, quan điểm siêu hình có tính phiến diện, máy móc không thể giúp con người phản ánh đúng bản chất của sự vật, hiện tượng. Phương pháp biện chứng là phương pháp khoa học, là tư duy mềm dẻo, linh hoạt cho phép con người phản ánh đúng bản chất của sự vật, hiện tượng.

Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi về Siêu hình trong triết học là gì. Chúng tôi hi vọng rằng những chia sẻ từ bài viết sẽ hữu ích và giúp quý bạn đọc hiểu rõ được nội dung này.