Mục tiêu nghiên cứu là gì? Cách viết mục tiêu nghiên cứu đúng cách

Mục tiêu nghiên cứu là gì? Để giải đáp khái niệm này Trang Tài Liệu đã tổng hợp những thông tin hấp dẫn về nghiên cứu dưới đây. Hy vọng sẽ giúp bạn hiểu hơn về nghiên cứu từ đó có thể hoàn thành tốt đề tài nghiên cứu của mình. Đừng quên theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin thú vị khác.

Mục tiêu nghiên cứu là gì?

Mục tiêu nghiên cứu là kết quả mong muốn hoặc mục đích mà người nghiên cứu đề ra và cố gắng đạt được thông qua quá trình nghiên cứu. Mục tiêu nghiên cứu thường liên quan đến việc khám phá, tìm hiểu, giải quyết vấn đề, đưa ra giải pháp hoặc xây dựng kiến thức mới trong lĩnh vực nghiên cứu cụ thể. Mục tiêu nghiên cứu giúp hướng dẫn và làm rõ phạm vi, phương pháp, kết quả dự kiến và ý nghĩa của nghiên cứu.

5 nguyên tắc khi viết mục tiêu nghiên cứu

Một mục tiêu nghiên cứu cụ thể đúng và đủ cần đạt được 5 tiêu chuẩn – “SMART”, trong đó:

• S (Specific): Cụ thể và rõ ràng
• M (Measurable): Đo, đếm được, lượng hóa được
• A (Achievable): Khả thi
• R (Reasonable): Hợp lý
• T (Timely): Có phạm vi thời gian

Mục tiêu nghiên cứu phải viết cụ thể, rõ ràng, có tính logic với tên đề tài và nội dung nghiên cứu

Mục tiêu phải được bắt đầu bằng một động từ, theo sau là tân ngữ (đối tượng là ai, cái gì) và trạng ngữ (thời gian, địa điểm) được viết gọn gàng, súc tích thể hiện được tính đặc thù của nghiên cứu. Trong khi xem xét đề cương nghiên cứu cũng như đánh giá nghiệm thu đề tài hay trong hội đồng chấm luận án đều rất chú ý đến tính logic của đề tài, trong đó có mục tiêu nghiên cứu. Mục tiêu nghiên cứu phải phản ánh được tên đề tài cũng như phải liên quan tới nội dung nghiên cứu sau đó.

Mục tiêu nghiên cứu phải thể hiện đo lường, ước lượng được.

Mục tiêu nghiên cứu  phải được cho thấy thông qua những chỉ số đo lường được.

Ví dụ “Mô tả thực trạng an toàn vệ sinh thực phẩm tại các cơ sở kinh doanh thực phẩm trên địa bàn huyện X năm 2018” hay “Đánh giá hiệu quả sử dụng Hemofil M trong điều trị Hemophilia A ở bệnh nhân tại Viện Huyết học Truyền máu Trung Ương năm 2018”. Như ở 2 mục tiêu trên, thực trạng bao giờ cũng sử dụng các chỉ số như tỷ lệ, tỷ suất, còn hiệu quả điều trị được thể hiện bằng tỷ lệ khỏi bệnh sau thời gian dài.

Mục tiêu nghiên cứu phải có tính khả thi.

Người nghiên cứu phải xây dựng mục tiêu có tính khả thi dựa trên nguồn lực thực tế như kinh phí, nhân lực, phương tiện kỹ thuật, thời gian,…

Lỗi xây dựng mục tiêu quá hẹp, không cụ thể hóa được tên đề tài, không bao phủ được hết các nội dung nghiên cứu hay mục tiêu quá tham vọng trong khi nội dung và kết quả nghiên cứu chỉ có giới hạn , đề cương đặt mục tiêu quá lớn so với nguồn lực và khả năng thực tế là những lỗi cần phải tránh.

Mục tiêu nghiên cứu phải hợp lý và hợp pháp.

Mục tiêu chỉ được đặt ra trong phạm vi đề tài nghiên cứu. Mục tiêu cũng có cơ sở pháp lý đó là phải theo các quy chế chuyên môn đã quy định, đúng thẩm quyền chuyên môn hoặc đúng phân tuyến kỹ thuật. Bên cạnh đó, đạo đức trong nghiên cứu cũng là một tiêu chí cần phải chú ý. Có rất nhiều tiêu chí để thẩm định tính hợp lý của một đề cương nghiên cứu, song tiêu chí về đạo đức thì không được phép sai phạm, dù chỉ là sơ xuất rất nhỏ.

Mục tiêu nghiên cứu nên có phạm vi thời gian.

Đối với nghiên cứu lâm sàng, không nhất thiết lúc nào cũng cần phải ghi thời gian rõ ràng. Ví dụ như mục tiêu “Mô tả đặc điểm huyết học của bệnh nhân lao phổi tại Bệnh viện Lao phổi Trung ương”, thời điểm nghiên cứu năm 2009 có lẽ cũng không khác nhiều so với năm 2012, nên mốc thời gian 2009 hoặc 2012 có thể nêu trong mục tiêu hoặc không. Tuy nhiên, với những mục tiêu nghiên cứu như “Mô tả điểm đau của bệnh nhân mổ chi dưới sau phẫu thuật 3 ngày” thì không thể thiếu mốc thời gian.

Đối với nghiên cứu cộng đồng, thời gian là yếu tố không thể thiếu vì các yếu tố tự nhiên và xã hội tác động đến vấn đề nghiên cứu thay đổi theo những khoảng thời gian khác nhau.

Như vậy, khi xây dựng một đề cương nghiên cứu, người nghiên cứu phải cân nhắc rất nhiều yếu tố, điều chỉnh mục tiêu sao cho phù hợp và khả thi. Mục tiêu nghiên cứu là mốc chuẩn để người nghiên cứu xây dựng phương pháp nghiên cứu phù hợp, từ lựa chọn đối tượng, địa điểm nghiên cứu, thiết kế nghiên cứu, tới cỡ mẫu và cách chọn mẫu, cho đến xây dựng các biến số, chỉ số, rồi từ đó thu thập, phân tích số liệu để cho ra kết quả nhằm đạt được mục tiêu đặt ra. Mục tiêu nghiên cứu ban đầu cũng là cơ sở đề người nghiên cứu trình bày kết quả, bàn luận và viết kết luận, kiến nghị dựa trên kết quả đó

Cách xác định mục tiêu nghiên cứu

Để xác định mục tiêu nghiên cứu, bạn có thể thực hiện các bước sau:

1. Xác định vấn đề nghiên cứu: Đầu tiên, bạn cần xác định rõ vấn đề mà bạn quan tâm và muốn nghiên cứu. Điều này có thể xuất phát từ sự quan tâm cá nhân, lỗ hổng kiến thức trong lĩnh vực nghiên cứu, hoặc những thách thức và vấn đề trong thực tế.
2. Tìm hiểu về lĩnh vực nghiên cứu: Tiếp theo, nghiên cứu kỹ về lĩnh vực liên quan đến vấn đề nghiên cứu của bạn. Tìm hiểu về các nghiên cứu trước đây, các công trình, tài liệu, và quan điểm của các chuyên gia trong lĩnh vực đó. Điều này giúp bạn hiểu rõ hơn về ngữ cảnh và cơ sở kiến thức có sẵn.
3. Đặt ra câu hỏi nghiên cứu: Dựa trên vấn đề và kiến thức đã tìm hiểu, hãy đặt ra câu hỏi nghiên cứu cụ thể. Câu hỏi nghiên cứu nên rõ ràng, cụ thể, và có thể được trả lời thông qua quá trình nghiên cứu. Câu hỏi nghiên cứu cần tạo động lực và hướng dẫn cho quá trình nghiên cứu của bạn.
4. Xác định mục tiêu nghiên cứu: Dựa trên câu hỏi nghiên cứu, xác định mục tiêu cụ thể mà bạn muốn đạt được qua quá trình nghiên cứu. Mục tiêu nghiên cứu nên phản ánh kết quả mong muốn, thông tin cần thu thập, phương pháp nghiên cứu, và ý nghĩa của nghiên cứu đối với lĩnh vực nghiên cứu và cộng đồng.
5. Làm rõ mục tiêu nghiên cứu: Cuối cùng, làm rõ và cụ thể hóa mục tiêu nghiên cứu của bạn. Xác định phạm vi, thời gian, tài nguyên, và các yếu tố khác liên quan đến mục tiêu nghiên cứu. Điều này giúp bạn có sự hướng dẫn rõ ràng và cụ thể cho quá trình nghiên cứu của mình.

Tóm lại, xác định mục tiêu nghiên cứu đòi hỏi sự tìm hiểu và xác định rõ vấn đề nghiên cứu, đặt ra câu hỏi nghiên cứu, và cụ thể hóa mục tiêu để hướng dẫn quá trình nghiên cứu của bạn.

Hướng dẫn cách viết mục tiêu nghiên cứu

Để viết mục tiêu nghiên cứu, bạn có thể tuân theo các bước sau:

1. Xác định vấn đề nghiên cứu: Đầu tiên, xác định vấn đề cụ thể mà bạn muốn nghiên cứu. Vấn đề này có thể phát sinh từ sự quan tâm cá nhân, lỗ hổng kiến thức trong lĩnh vực, hoặc những thách thức và vấn đề thực tiễn mà bạn muốn tìm hiểu.
2. Đặt ra câu hỏi nghiên cứu: Dựa trên vấn đề nghiên cứu, đặt ra câu hỏi nghiên cứu cụ thể. Câu hỏi nghiên cứu nên phản ánh sự tò mò và mong muốn tìm hiểu, và có thể được trả lời thông qua quá trình nghiên cứu. Câu hỏi nghiên cứu nên rõ ràng, cụ thể và có tính khả thi.
3. Xác định mục tiêu chung: Dựa trên câu hỏi nghiên cứu, xác định mục tiêu chung mà bạn muốn đạt được qua quá trình nghiên cứu. Mục tiêu chung nên phản ánh kết quả mong muốn và ý nghĩa của nghiên cứu đối với lĩnh vực nghiên cứu và cộng đồng.
4. Xác định mục tiêu cụ thể: Dựa trên mục tiêu chung, xác định các mục tiêu cụ thể mà bạn muốn đạt được trong quá trình nghiên cứu. Mục tiêu cụ thể nên phản ánh thông tin cần thu thập, phương pháp nghiên cứu, dữ liệu dự kiến thu được và các kết quả dự kiến.
5. Cụ thể hóa mục tiêu: Làm rõ và cụ thể hóa mục tiêu nghiên cứu. Xác định phạm vi nghiên cứu, thời gian, tài nguyên và các yếu tố liên quan khác để giới hạn và hướng dẫn quá trình nghiên cứu.
6. Kiểm tra tính khả thi: Đảm bảo mục tiêu nghiên cứu của bạn là khả thi về mặt thực hiện, tài chính và thời gian. Xác định liệu bạn có đủ tài nguyên và khả năng thực hiện mục tiêu đề ra hay không.

Khi viết mục tiêu nghiên cứu, hãy sử dụng ngôn ngữ rõ ràng, súc tích và tránh sử dụng từ ngữ mơ hồ hoặc mập mờ. Mục tiêu nghiên cứu nên thể hiện được ý nghĩa và giá trị của nghiên cứu trong lĩnh vực tương ứng.

Tóm lại, viết mục tiêu nghiên cứu đòi hỏi xác định vấn đề, đặt ra câu hỏi nghiên cứu, xác định mục tiêu chung và cụ thể, cụ thể hóa mục tiêu và kiểm tra tính khả thi.

Sự khác nhau giữa mục đích và mục tiêu nghiên cứu

Mục đích và mục tiêu nghiên cứu là hai khái niệm liên quan nhưng có sự khác nhau như sau:

1. Mục đích nghiên cứu: Mục đích nghiên cứu là mục đích tổng quát, mục tiêu rộng lớn mà người nghiên cứu mong muốn đạt được qua quá trình nghiên cứu. Nó thường phản ánh ý nghĩa và giá trị của nghiên cứu đối với lĩnh vực, cộng đồng hoặc xã hội. Mục đích nghiên cứu thường liên quan đến việc khám phá, giải quyết vấn đề, tìm hiểu và nâng cao kiến thức, đánh giá tác động của một hiện tượng, hoặc đề xuất các giải pháp cải thiện.
2. Mục tiêu nghiên cứu: Mục tiêu nghiên cứu là những mục tiêu cụ thể và hướng dẫn nghiên cứu để đạt được mục đích nghiên cứu. Mục tiêu nghiên cứu thể hiện những kết quả cụ thể mà người nghiên cứu muốn đạt được qua quá trình nghiên cứu. Chúng phản ánh các hoạt động, phương pháp và kết quả dự kiến của nghiên cứu. Mục tiêu nghiên cứu thường liên quan đến việc thu thập dữ liệu, phân tích, xác định mối quan hệ, đánh giá, kiểm chứng giả thuyết, hoặc đưa ra những khuyến nghị cụ thể.

Tóm lại, mục đích nghiên cứu là mục tiêu tổng quát mà người nghiên cứu muốn đạt được, trong khi mục tiêu nghiên cứu là những mục tiêu cụ thể và hướng dẫn nghiên cứu để đạt được mục đích nghiên cứu. Mục đích nghiên cứu nhấn mạnh vào ý nghĩa và giá trị của nghiên cứu, trong khi mục tiêu nghiên cứu tập trung vào hoạt động, phương pháp và kết quả cụ thể của nghiên cứu.