Giáo Án Ôn Tập Học Kì 2 Môn Lịch Sử 6 Phương Pháp Mới 5 Hoạt Động

Hoạt động của GV và HS

Nội dung bài học

*Kiến thức cần đạt: Giúp HS nhận biết và ghi nhớ tình hình Âu Lạc từ thế kỷ II TCN đến thế kỷ I

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP nhóm cặp đôi, giải quyết vấn đề, trực quan

- KT nhóm ,đặt câu hỏi,động não trình bày một phút

* Năng lực, phẩm chất: tư duy, khai thác thông tin,giải quyết vấn đề, giao tiếp, hợp tác

- Phẩm chất: có trách nhiệm với bản thân,đất nước và tự hào về nguồn gốc dân tộc.

GV cho thảo luận cặp đôi

? Nhà Triệu tiến hành cai trị như thế nào ở nước ta?

? Nhà Hán tiến hành những việc gì đối với đất nước ta?

? Nhà Hán sắp đặt bộ máy cai trị ở Châu Giao ntn ?

? Ách thống trị của nhà Hán đối với nhân dân Châu Giao ntn ?

? Em có nhận xét gì về ách thống trị của nhà Hán

*Kiến thức cần đạt: Giúp HS nhận biết và ghi nhớ diễn biến chính của cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP nhóm cặp đôi, giải quyết vấn đề,trực quan

- KT nhóm ,đặt câu hỏi,động não trình bày một phút

* Năng lực, phẩm chất:Tự học, tư duy, hợp tác, khai thác thông tin,giải quyết vấn đề, So sánh, phân tích; Nhận xét, đánh giá, rút ra bài học, khai thác thông tin.

- Phẩm chất: Tự tin, tự lập, có trách nhiệm với bản thân,đất nước và nhân loại tự hào về nguồn gốc dân tộc.

GV cho HS thảo luận cặp đôi

?Dưới ách thống trị tàn bạo của nhà Hán, ND ta đã làm gì ?

? Vì sao 2 gia đình lạc Tướng ở Mê Linh và Chu Diên lại liên kết với nhau để chuẩn bị nổi dậy?

? Khởi nghĩa HBT nổ ra ở đâu và vào thời điểm nào ?

GV: Đọc 4 câu thơ.

? Qua 4 câu thơ trên, em hãy cho biết mục đích của cuộc khởi nghĩa ?

H: Trước là giành độc lập cho Tổ quốc, nối lại sự nghiệp vua Hùng, sau là trả thù cho chồng.

? Theo em khắp nơi kéo quân về Mê Linh nói lên điều gì ?

? Kết quả, ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa

? Cho biết nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của cuộc khởi nghĩa HBT (năm 40) ?

1.Nước Âu Lạc từ thế kỷ II trước công nguyên đến thế kỷ I có gì thay đổi?

- Năm 179 TCN Triệu Đà sát nhập nước Âu Lạc và Nam Việt, chia Âu lạc làm 2 quận: Giao Chỉ và Cửu Chân.

- Năm 111 TCN, nhà Hán chiếm Âu Lạc, chia Âu Lạc làm 3 quận, gộp với 6 quận của TQ thành Châu Giao.

- Bộ máy cai trị của nhà Hán từ trung ương đến địa phương.

- Ách thống trị của nhà Hán:

+Bắt dân ta nộp các loại thuế: muối,sắt. + Cống nạp nặng nề: ngọc trai, sừng tê giác, ngà voi…

+ Đưa người Hán sang ở với dân ta, bắt dân ta theo phong tục Hán.

=> Bọn quan lại người Hán rất tham lam tàn bạo, điển hình là Tô Định.

2. Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng bùng nổ.

a. Nguyên nhân:

- Sự áp bức bóc lột tàn bạo của nhà Hán.

- Thi Sách bị giết.

b. Diễn biến:

- Mùa xuân năm 40 Hai BàTrưng phất cờ khởi nghĩa ở Hát Môn (Hà Tây).

- Cuộc khởi nghĩa được các tướng lĩnh và nhân dân ủng hộ, chỉ trong thời gian ngắn nghĩa quân đã làm chủ Mê Linh, tiến đánh Cổ Loa rồi Luy Lâu.

c, Kết quả: Thái thú Tô Định bỏ trốn, quân Hán bị đánh tan, khởi nghĩa giành thắng lợi.

->Ý nghĩa lịch sử: Báo hiệu các thế lực PKPB không thể cai trị vĩnh viễn nước

Hoạt động của GV và HS

*Kiến thức cần đạt: Giúp HS nhận biết và ghi nhớ những việc làm của Hai Bà Trưng sau khởi nghĩa thắng lợi

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP nhóm cặp đôi, giải quyết vấn đề,trực quan

- KT nhóm ,đặt câu hỏi,động não trình bày một phút

* Năng lực, phẩm chất:

- Năng lực chung: Tự học, nhóm, tư duy, khai thác thông tin,giải quyết vấn đề,giao tiếp ,hợp tác

- Năng lực riêng: Tái hiện mô tả hiện vật; Thực hành bộ môn; So sánh, phân tích; Nhận xét, đánh giá, rút ra bài học, khai thác thông tin.

- Phẩm chất: có trách nhiệm với bản thân ,đất nước và nhân loại tự hào về nguồn gốc dân tộc.

GV cho HS thảo luận cặp đôi

? Sau khi giành được độc lập, HBT đã làm được những gì cho nhân dân ?

? Tác dụng của việc làm trên ?

GV: Như vây, ngay từ xa xưa, trong việc điều khiển đất nước, nhân dân ta đã biết “lấy dân làm gốc”. Đó là kế giữ nước bền lâu muôn đời.

*Kiến thức cần đạt: HS Trình bày được trên lược đồ,nêu những nét chính về diễn biến cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán.

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP giải quyết vấn đề,trực quan

- KT đặt câu hỏi,động não trình bày một phút

* Năng lực, phẩm chất:

- Năng lực chung: Tự học, nhóm, tư duy, khai thác thông tin,giải quyết vấn đề,giao tiếp ,hợp tác

- Năng lực riêng: Tái hiện mô tả hiện vật; Thực hành bộ môn; So sánh, phân tích; Nhận xét, đánh giá, rút ra bài học, khai thác thông tin.

- Phẩm chất: Tự tin ,tự lập ,có trách nhiệm với bản thân ,đất nước và nhân loại tự hào về nguồn gốc dân tộc.

? Em có nhận xét gì về lực lượng và đường tiến quân của nhà Hán khi sang xâm lược nước ta ?

? Diễn biến ntn ?

GV: Cấm Khê đến lúc hiểm nghèo

Chị em thất thế phải liều với sông

GV: Năm 44, Mã Viện thu quân, 10 phần chỉ còn 4-5 phần

? Tại sao HBT phải tự vẫn ? (Giữ khí tiết, tinh thần bất khuất trước kẻ thù)

? Cuộc kháng chiến tuy thất bại song có ý nghĩa lịch sử như thế nào ?

GV: Cho HS xem H 45 và liên hệ “Kỷ niệm hai bà Trưng vào ngày 8/3 và ND lập đền thờ”.

Nội dung bài học

1. Hai Bà Trưng đã làm gì sau khi giành được độc lập.

- Trưng Trắc được suy tôn lên làm vua (Trưng Vương), đóng đô ở Mê Linh.

- Tổ chức bộ máy điều khiển đất nước:

Bà phong chức tước, cắt cử những chức vụ quan trọng cho những người tài giỏi có công trong cuộc khởi nghĩa, tổ chức lại chính quyền, xoá thuế 2 năm, bãi bỏ luật pháp hà khắc và lao dịch của nhà Hán.

2. Cuộc kháng chiến chống xâm lược Hán (42- 43) đã diến ra như thế nào?

- Lực lượng quân Hán: 2 vạn quân tinh nhuệ, 2000 xe, thuyền các loại, dân phu do Mã Viện chỉ huy.

- Tháng 4/ 42 tấn công Hợp Phố.

* Diễn biến:

- Mã Viện vào nước ta theo 2 đường:

+ Quân bộ: Qua quỷ Môn quan, xuống Lục Đầu.

+ Quân thuỷ: Từ Hải Môn vào sông Bạch Đằng, theo sông Thái Bình, lên Lục Đầu => hợp lại tại Lãng Bạc.

- Hai Bà Trưng kéo lên Lãng Bạc để nghênh chiến.

- Quân địch đông và mạnh, Trưng Vương quyết định lui quân về Cổ Loa- Mê Linh, địch giáo giết đuổi theo, quân ta rút về Cẩm Khê, quân ta chiến đấu ngoan cường, tháng 3/ 43 Hai Bà Trưng hi sinh, cuộc kháng chiến vẫn tiếp tục đến tháng 11/ 43 mới kết thúc.

* Ý nghĩa: Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng và cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán thời Trưng Vương tiêu biểu cho ý chí quật cường bất khuất của nhân dân ta.

Hoạt động của thầy và trò

Nội dung bài học

*Kiến thức cần đạt: Giúp HS nhận biết nội dung chủ yếu các chính sách cai trị của PKPB đối với dân ta

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP nhóm cặp đôi, giải quyết vấn đề,trực quan

- KT nhóm ,đặt câu hỏi,động não trình bày một phút

* Năng lực, phẩm chất:

- Năng lực chung: Tự học, nhóm, tư duy, khai thác thông tin, giải quyết vấn đề, giao tiếp, hợp tác.

- Năng lực riêng: Tái hiện mô tả hiện vật; Thực hành bộ môn; đánh giá, rút ra bài học, khai thác thông tin.

- Phẩm chất: Tự tin, tự lập, có trách nhiệm với bản thân, đất nước và nhân loại tự hào về nguồn gốc dân tộc.

GV cho HS thảo luận cặp đôi

? Em hãy cho biết Châu Giao có mấy quận? Miền đất Âu Lạc cũ bao gồm những quận nào của Châu Giao ?

(Gồm 9 quận, Âu lạc cũ bao gồm: Giao Chỉ, Cửu Chân, Nhật Nam).

? Về tổ chức bộ máy cai trị của các triều đại PK phương Bắc đối với nước ta từ thế kỉ I -> VI có gì khác trước ?

? Em có nhận xét gì về sự thay đổi này ?

H: Âm mưu thôn tính nước ta vĩnh viễn.

? Em có nhận xét gì về chính sách bóc lột của bọn đô hộ ? (Tàn bạo, đẩy nhân dân lâm vào cảnh khốn cùng. Đó chính là nguyên nhân của các cuộc khởi nghĩa sau này.)

? Vì sao nhà Hán tiếp tục thi hành chủ trương đưa người Hán sang ở nước ta (Đồng hoá dân ta).

? Nhà Hán đã dùng những thủ đoạn gì để đồng hoá dân ta.(Biến nước ta thành quận, huyện của TQ).

? Vì sao phong kiến phương Bắc muốn đồng hoá dân ta ?

*Kiến thức cần đạt: Giúp HS nhận biết những biểu hiện thay đổi trong tình hình kinh tế nước ta

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP giải quyết vấn đề,trực quan

- KT đặt câu hỏi,động não trình bày một phút

* Năng lực, phẩm chất:

- Năng lực chung: Tự học, nhóm, tư duy, khai thác thông tin,giải quyết vấn đề,giao tiếp ,hợp tác

- Năng lực riêng: So sánh, phân tích; Nhận xét, đánh giá, rút ra bài học, khai thác thông tin.

- Phẩm chất: Tự tin, tự lập, có trách nhiệm với bản thân, đất nước và nhân loại tự hào về nguồn gốc dân tộc.

? Vì sao nhà Hán giữ độc quyền về sắt ?

( Công cụ sản xuất và vũ khí được chế tạo bằng sắt nên nhọn, sắc, bền hơn công cụ và vũ khí bằng đồng. Do vậy sản xuất đạt năng xuất cao hơn và chiến đấu có hiệu quả hơn. Nhà Hán giữ độc quyền về sắt để hạn chế phát triển sản xuất ở Giao Châu)

GV: mặc dù vậy nhưng nghề rèn vẫn phát triển.

? Căn cứ vào đâu em khẳng định nghề sắt ở Giao Châu vẫn phát triển ?(Di chỉ, mộ cổ tìm thấy nhiều công cụ nhiều công cụ…rìu, mai, cuốc. Vũ khí: kiếm, giáo, kính. lao…)

? Hãy cho biết những chi tiết nào chứng tỏ nền nông nghiệp Giao Châu vẫn phát triển ?

? Lĩnh vực thủ công nghiệp, ngoài nghề rèn sắt còn phát triển nghề nào khác ? Tình hình thương nghiệp ntn ?

1. Chế độ cai trị của các triều đại PK phương Bắc đối với nước ta từ thế kỷ I- Thế kỷ VI.

- Sau khi đàn áp được cuộc khởi nghĩa hai bà Trưng nhà Hán vẫn giữ nguyên Châu Giao.

- Đầu thế kỷ III nhà Ngô tách Châu Giao thành Quảng Châu (thuộc TQ cũ), Giao Châu (Âu Lạc cũ).

- Bộ máy cai trị: Đưa người Hán sang làm huyện lệnh (cai quản huyện).

- Nhân dân Giao Châu chịu nhiều thứ thuế, lao dịch và cống nạp (sản phẩm quí…thợ khéo).

- Chúng tăng cường đưa người Hán sang Giao Châu, bắt nhân dân ta học tiếng Hán, theo luật pháp và phong tục tập quán người Hán.

2. Tình hình kinh tế của nước ta từ thế kỷ I đến thế kỷ VI có gì thay đổi?

- Nhà Hán nắm độc quyền về sắt nhưng nghề rèn sắt ở Giao Châu vẫn phát triển

- Về nông nghiệp: Từ thế kỷ I dùng trâu, bò cày bừa, có đê phòng lụt, trồng 2 vụ lúa trên năm, trồng cây ăn quả…với kỹ thuật cao, sáng tạo.

- Về thủ công nghiệp - thương nghiệp: Nghề sắt, gốm p.triển nhiều chủng loại: bát, đĩa, gạch…Nghề dệt phát triển:vải bông, vải gai…dùng tơ tre dệt thành vải “ vải Giao Chỉ”.

- Chính quyền đô hộ giữ độc quyền ngoại thương.

Hoạt động của thầy và trò

Nội dung bài học

*Kiến thức cần đạt: Giúp HS nhận biết được sự phân hóa xã hội, sự truyền bá văn hóa phương Băc và cuộc đấu tranh gìn giữ văn hóa dân tộc

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP giải quyết vấn đề,trực quan

- KT đặt câu hỏi,động não trình bày một phút

* Năng lực, phẩm chất:

- Năng lực chung: Tự học, nhóm, tư duy, khai thác thông tin,giải quyết vấn đề,giao tiếp - Năng lực riêng:Trực quan, phân tích; Nhận xét, đánh giá, rút ra bài học, khai thác thông tin.

- Phẩm chất: Tự tin, tự lập, có trách nhiệm với bản thân ,đất nước và nhân loại tự hào về nguồn gốc dân tộc.

GV: Treo sơ đồ phân hoá xã hội (SGK – 55).

GV: Hướng dẫn HS quan sát sơ đồ.

? Quan sát sơ đồ, em có nhận xét về sự chuyển biến xã hội nước ta?.

? Những tầng lớp nào mới trong XH nước ta từ khi bọn PK phg Bắc thống trị ?

H: Quan lại Hán, địa chủ Hán.

? Mọi tầng lớp nhân dân đều có điểm chung gì ?

H: Đều bị chính quyền đô hộ bóc lột, chèn ép và đều căm ghét bọn PK phg Bắc thống trị

HS: - Đọc: “chính quyền đô hộ mở một số trường học -> vào nước ta”

- Lưu ý chữ in nhỏ.

? Những việc làm trên của nhà Hán nhằm mục đích gì.

? Vì sao người Việt vẫn giữ được phong tục tập quán và tiếng nói của tổ tiên ?

GV: Nguyên nhân khác: Trường học do chính quyền đô hộ mở để dạy tiếng Hán, song chỉ có tầng lớp trên mới có tiền cho con em mình đi học, còn đại đa số nông dân lao động nghèo khổ ko có điều kiện cho con em mình đi học, vì vậy họ vẫn giữ được phong tục tập quán, tiếng nói của tổ tiên vì được hình thành xây dựng vững chắc từ lâu đời, nó trở thành bản sắc riêng của DT Việt và có sức sống bất diệt.

*Kiến thức cần đạt: Giúp HS trình bày nguyên nhân, diễn biến, ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa.

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP nhóm cặp đôi, giải quyết vấn đề,trực quan

- KT nhóm ,đặt câu hỏi,động não trình bày một phút

* Năng lực, phẩm chất:

- Năng lực chung: Tự học, nhóm, tư duy, khai thác thông tin,giải quyết vấn đề,

- Năng lực riêng: Tái hiện mô tả hiện vật; Thực hành bộ môn; Nhận xét, đánh giá, rút ra bài học, khai thác thông tin.

- Phẩm chất: Tự tin ,tự lập, có trách nhiệm với bản thân ,đất nước và nhân loại tự hào về nguồn gốc dân tộc.

GV cho HS thảo luận cặp đôi

? Em cho biết nguyên nhân của cuộc khởi nghĩa ?

? Lời tâu của Tiết Tống nói lên điều gì.

H: Đất rộng, người đông, hiểm trở độc hại…khó cai trị.

? Em hiểu biết gì về bà Triệu (SGK).

? Câu nói của bà Triệu có ý nghĩa gì ?

HS: Ý chí bất khuất, kiên quyết đấu tranh giàng độc lập DT.

? Diễn bến khởi nghĩa bà Triệu ?

GV: - Thứ sử Giao Châu bỏ chạy, quân Ngô hoảng sợ

? Em có nhận xét gì về cuộc khởi nghĩa bà Triệu ?(Cuộc khởi nghĩa lan rộng làm cho quân Ngô khiếp sợ)

? Nghe tin bà Triệu khởi nghĩa, vua Ngô đã làm gì ?

? Kết quả ?

? Vì sao cuộc khởi nghĩa thất bại ?

H: Lực lượng chênh lệch, quân Ngô mạnh nhiều kế hiểm độc.

? Ý nghĩa cuộc khởi nghĩa ?

3. Những chuyển biến về xã hội và văn hoá ở nước ta ở các thế kỷ I ->VI.

a. Xã hội:

- Thời Văn Lang - Âu Lạc: xã hội phân hoá thành 3 tầng lớp: Quý tộc, công dân công xã và nô tỳ -> có sự phân chia giàu nghèo… => xã hội Âu Lạc trước khi bị PK đô hộ, bước đầu đã có sự phân hoá

- Thời kỳ đô hộ:

+ Quan lại đô hộ (phong kiến nắm quyền cai trị).

+ Địa chủ Hán cướp đất ngày càng nhiều, càng giàu lên nhanh chóng và quyền lực lớn.

+ Địa chủ Việt và quý tộc Âu Lạc bị mất quyền thống trị trở thành địa chủ (hào trưởng) địa phương, họ có thế lực ở địa phương nhưng vẫn bị quan lại và địa chủ Hán chèn ép => Họ là lực lượng lãnh đạo nông dân đứng lên đấu tranh chống bọn PK phương Bắc.

+ Nông dân công xã bị chia thành nông nô, nông dân lệ thuộc và nô tì (Nô tỳ là tầng lớp thấp hèn nhất của xã hội.)

=> Từ thế kỷ I -> VI người Hán thâu tóm quyền lực về tay mình, trực tiếp nắm đến cấp huyện, xã hội phân hoá sâu sắc hơn.

b. Về văn hoá:

- Ở các quận nhà Hán mở trường học dạy chữ Hán, nho giáo, phật giáo, đạo giáo, luật lệ phong tục Hán vào nước ta.

=> tiếp tục thực hiện chính sách đồng hoá dân ta.

- Nhân dân ta vẫn sử dụng tiếng nói của tổ tiên, sinh hoạt theo nếp sống, phong tục của mình (nhuộm răng, ăn trầu, làm bánh trưng, bánh dày).

- Nhân dân học chữ Hán theo cách đọc của riêng mình => tiếp thu, chọn lọc cái hay, cái mới.

4. Cuộc khởi nghĩa bà Triệu (năm 248).

a. Nguyên nhân:

Do ách thống trị tàn bạo của quân Ngô; Nhân dân ta căm thù quân đô hộ => quyết tâm đứng lên chống lại chúng.

b. Diễn biến:

- Năm 248 khởi nghĩa bà Triệu bùng nổ ở Phú Điền (Hậu Lộc –T.Hoá),

- Bà Triệu lãnh đạo nghĩa quân đánh quân Ngô ở Cửu Chân, đánh khắp Giao Châu

Giặc: Huy động lực lượng vừa đánh vừa mua chuộc, chia rẽ nội bộ của ta.

c. Kquả: Bà Triệu hi sinh trên núi Tùng (TH).

d. ý nghĩa: Khởi nghĩa tiêu biểu cho ý chí quyết giành lại độc lập của dân tộc ta.

Thời gian 

Địa điểm xảy ra 

cuộc khởi nghĩa

   Diễn biến            

Kết quả

Hoạt động của GV&HS

*MTKT:Chi ra được chính sách đô hộ của nhà Lương

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP nhóm, giải quyết vấn đề, trực quan

- KT nhóm, đặt câu hỏi, động não trình bày một phút

* Năng lực, phẩm chất:

- Năng lực chung: Tự học, nhóm, tư duy, khai thác thông tin,giải quyết vấn đề,giao tiếp ,hợp tác

- Năng lực riêng:Trực quan, Nhận xét, đánh giá, rút ra bài học, khai thác thông tin.

- Phẩm chất: Tự tin, tự lập, có trách nhiệm với bản thân, đất nước và nhân loại tự hào về nguồn gốc dân tộc.

GV cho thảo luận cặp đôi

? Đầu TK VI, ách đô hộ của nhà Lương đối với nước ta ntn ?

? Em nghĩ gì về thái độ nhà Lương đối với nước ta.

? Chính sách bóc lột của nhà Lương ?

? Em có nhận xét gì về chính sách cai trị của nhà Lương đối với Giao Châu.

*MTKT:Nhận biết, trình bày được những diễn biến chính của khởi nghĩa, kết quả, ý nghĩa.

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP giải quyết vấn đề,trực quan

- KT đặt câu hỏi,động não trình bày một phút

* Năng lực, phẩm chất:

- Năng lực chung: Tự học, tư duy, khai thác thông tin,giải quyết vấn đề,giao tiếp ,hợp tác

- Năng lực riêng:Trực quan, Nhận xét, đánh giá, rút ra bài học, khai thác thông tin.

- Phẩm chất: Tự tin, tự lập, có trách nhiệm với bản thân, đất nước và nhân loại tự hào về nguồn gốc dân tộc.

? Từ sự phân tích trên em hãy cho biết nguyên nhân cuộc khởi nghĩa Lí Bí.

(Vì oán hận quân Lương, mong muốn giành độc lập cho Tổ quốc).

? Tiến trình cuộc khởi nghĩa ntn ?

? Em có nhận xét gì về tinh thần chiến đấu của quân khởi nghĩa.

(Cuộc khởi nghĩa diễn ra trong thời gian ngắn, nghĩa quân chủ động đánh địch rất kiên quyết, thông minh, sáng tạo, có hiệu quả làm cho quân Lương bị thất bại nặng nề.)

? Kết quả của cuộc khởi nghĩa ntn.

? Em hiểu Vạn Xuân nghĩa là gì ?

(Đặt tên nước là Vạn Xuân thể hiện lòng mong muốn cho sự trường tồn của dân tộc, của đất nước.)

? Việc Lí Bí lên ngôi và đặt tên nước là Vạn Xuân có ý nghĩa ntn ?

(chứng tỏ nước ta có giang sơn, bờ cõi riêng, sánh vai và không lệ thuộcvào Trung Quốc. Đây là ý trí của đân tộc VN).

? Sau khi lên ngôi, Lí Nam Đế t/c bộ máy nhà nước ntn ?

GVKL: Đây là bộ máy nhà nước PK độc lập trung ương tập quyền sơ khai.

Nội dung bài học

1. Nhà Lương xiết chặt ách đô hộ như thế nào.

* Về mặt hành chính:

Nhà Lương chia lại các quận, huyện và đặt tên mới:

+ Giao Châu: (đ.b trung du Bắc Bộ).

+ Ái Châu ( T.Hoá )

+ Đức Châu, Lợi Châu, Ninh Châu (Nghệ Tĩnh).

+ Hoàng Châu (Quảng Ninh)

* Về việc sắp đặt quan lại cai trị: Người cùng họ với vua và các họ lớn mới được giữ chức vụ quan trọng.

* Chính sách bóc lột: Chúng đặt ra hàng trăm thứ thuế, vơ vét của cải và bóc lột nhân dân hết sức thậm tệ.

=> chính sách cai trị rất tàn bạo.

2. Khởi nghĩa Lí Bí, nước Vạn Xuân thành lập.

* Nguyên nhân: Do ách thống trị của nhà Lương.

* Diễn biến: Mùa xuân năm 542 Lí Bí phất cờ khởi nghĩa ở Thái Bình (bắc Sơn Tây), ông được hào kiệt ở khắp nơi hưởng ứng.

- Gần 3 tháng nghĩa quân chiếm hầu hết các quận huyện, thứ sử Tiêu Tư bỏ thành Long Biên chạy về TQ.

- Tháng 4/542 nhà Lương huy động quân sang đàn áp, bị quân ta đánh bại, ta giả phóng thêm Hoàng Châu (Q.Ninh).

- Đầu năm 543 nhà Lương tấn công lần 2, quân ta chủ động đánh địch ở Hợp Phố, tướng địch bị giết, quân Lương bại trận.

* Kết quả: Cuộc khởi nghĩa thắng lợi, Lí Bí lên ngôi hoàng đế gọi là Lí Nam Đế, đặt tên nước là Vạn Xuân, lấy hiệu là Thiên Đức, đóng đô ở cửa sông Tô Lịch (HN).

- Lí nam Đế thành lập triều đình với 2 ban: ban văn, ban võ. + Đứng đầu ban văn: Tinh thiều.

+ Đứng đầu ban võ: Phạm Tu.

Hoạt động của thầy và trò

Nội dung bài học

*MTKT: Trình bày diễn biến chính cuộc kháng chiến chống quân Lương.

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP giải quyết vấn đề,trực quan

- KT đặt câu hỏi,động não

* Năng lực, phẩm chất:

- Năng lực chung: Tự học, tư duy, khai thác thông tin,giải quyết vấn đề,giao tiếp ,hợp tác

- Năng lực riêng:Trực quan, đánh giá, rút ra bài học, khai thác thông tin.

- Phẩm chất:tự lập, có trách nhiệm với bản thân, đất nước và nhân loại tự hào về nguồn gốc dân tộc.

? Trình bày tóm tắt diễn biến tiến trình chống quân xâm lược nhà Lương của

GV: Lúc này lực lượng rất mạnh, trong khi đó nước Vạn Xuân vừa thành lập, lực lượng còn non yếu.

? Theo em, thất bại của Lí Nam Đế có phải là sự sụp đổ của nước Vạn Xuân không? Tại sao ?

( Ko phải, vì dưới sự lãnh đạo của Triệu Quang Phục cuộc k/c của nhân dân ta vẫn còn tiếp diễn…)

*MTKT: Nước Vạn Xuân độc lập đã kết thúc như thế nào

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP nhóm, giải quyết vấn đề, trực quan

- KT nhóm, đặt câu hỏi, động não trình bày một phút

* Năng lực, phẩm chất:

- Năng lực chung: Tự học, nhóm, tư duy, khai thác thông tin, giải quyết vấn đề, giao tiếp ,hợp tác

- Năng lực riêng:Trực quan, đánh giá, rút ra bài học, khai thác thông tin.

- Phẩm chất: Tự tin ,có trách nhiệm với bản thân, đất nước và nhân loại tự hào về nguồn gốc dân tộc.

GV cho thảo luận cặp đôi

? Sau khi đánh bại quân Lương, TQPhục đã làm gì ?

?Vì sao nhà Tuỳ lại yêu cầu Lí Phật Tử sang chầu? Vì sao Lí Phật Tử không sang ?

-Nhà Tùy lại yêu cầu Lý Phật Tử sang chầu vì muốn lập lại chế độ đô hộ nước ta như trước. Lý Phật Tử biết ám mưu đó, không chịu khuất phục.

3. Chống quân Lương xâm lược.

- Tháng 5/545 quân giặc tiến vào nước ta theo 2 đường thuỷ và bộ.

- Lí Nam Đế đưa quân đến vùng Lục đầu giang (Hải Dương) cản địch.

- Quân địch mạnh, Lí Nam Đế lui quân về giữ thành ở cửa sông Tô Lịch (HN).

- Thành bị vỡ, Lí Bí rút quân về giữ thành ở Gia Ninh (VTrì – Phú Thọ).

- Đầu năm 546 quân Lương chiếm thành Gia Ninh, Lí Nam Đế đem quân đóng ở hồ Điền Triệt (LThạch – Vĩnh Phúc).

- Lợi dụng một đêm mưa gió, quân giặc đánh úp hồ Điền Triệt, Lí Nam Đế phải chạy vào động Khuất Lão (Tam Nông- Phú Thọ).

- Năm 548 Lí Nam Đế nhiễm bệnh, mất.

4. Nước Vạn Xuân độc lập đã kết thúc như thế nào?

- Đánh bại quân Lương, Triệu Quang Phục lên ngôi vua, gọi là Triệu Việt Vương, ông cho tổ chức lại chính quyền (550 – 570).

- 571 Lí Phật Tử cướp ngôi Triệu Việt Vương, Lí Phật Tử lên ngôi vua gọi là hậu Lí Nam Đế.

- Năm 603, 10 vạn quân Tuỳ tấn công Vạn Xuân, Lí Phật Tử bị bắt giải về TQ.

Hoạt động của thầy và trò

Nội dung bài học

*MTKt: Biết được sự thay đổi của tình hình nước ta thời kì trước thế kỷ VII

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP giải quyết vấn đề,trực quan

- KT đặt câu hỏi,động não trình bày một phút

* Năng lực, phẩm chất:

- Năng lực chung: Tự học, tư duy, khai thác thông tin,giải quyết vấn đề,giao tiếp ,hợp tác

- Năng lực riêng:Trực quan, đánh giá, rút ra bài học, khai thác thông tin.

- Phẩm chất: Tự tin, có trách nhiệm với bản thân, đất nước và nhân loại, tự hào về nguồn gốc dân tộc.

GV giảng theo SGK – chỉ bản đồ.

? Nhà Đường thống trị nước ta từ TK VII, chính sách cai trị của chúng có gì thay đổi ?

? Vì sao nhà Đường chú ý sửa sang con đường từ Tống Bình sang TQ và đến các quận huyện.?

? Em có nhận xét gì về tình hình nước ta dưới ách thống trị của nhà Đường?

? Nhà Đường bóc lột nhân dân ta ntn.

*MTKT:Trình bày được diễn biến chính và kết quả của cuộc khởi nghĩa.

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP giải quyết vấn đề,trực quan

- KT đặt câu hỏi,động não trình bày một phút

* Năng lực, phẩm chất:

- Năng lực chung: Tự học, tư duy, khai thác thông tin,giải quyết vấn đề,giao tiếp ,hợp tác

- Năng lực riêng:Trực quan, So sánh, phân tích; Nhận xét, đánh giá, rút ra bài học, khai thác thông tin.

- Phẩm chất: Tự tin, có trách nhiệm với bản thân ,đất nước và nhân loại tự hào về nguồn gốc dân tộc

? Vì sao Mai Thúc Loan kêu gọi mọi người khởi nghĩa.

? Diễn biến của khởi nghĩa?

? Nêu kết quả và ý nghĩa lịch sử ?

*MTKT: Trình bày được diễn biến của khởi nghĩa

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP giải quyết vấn đề,trực quan

- KT đặt câu hỏi,động não trình bày một phút

* Năng lực, phẩm chất:

- Năng lực chung: Tự học, tư duy, khai thác thông tin,giải quyết vấn đề,giao tiếp ,hợp tác

- Năng lực riêng:Trực quan, phân tích; Nhận xét, đánh giá, rút ra bài học, khai thác thông tin.

- Phẩm chất: Tự tin, có trách nhiệm với bản thân, đất nước và nhân loại tự hào về nguồn gốc dân tộc.

? Diễn biến cuộc khởi nghĩa Phùng Hưng?

? Vì sao khởi nghĩa được mọi người hưởng ứng ?

(Chính sách bóc lột của nhà Đường, nhân dân oán hận bọn đô hộ; P.Hưng có uy tín đối với nhân dân).

? Cuộc khởi nghĩa phát triển ntn ?

? Cuộc khởi nghĩa đem lại kết quả ntn ?

GVKL: Dưới sự lãnh đạo của Phùng Hưng, nhân dân giành được quyền làm chủ đất nước gần 9 năm, lịch sử gọi đó là “nền tự chủ mong manh” (783-791).

1.Dưới ách đô hộ của nhà Đường, nước ta có gì thay đổi.

- Năm 618 nhà Đường thành lập và đô hộ nước ta.

- Năm 679 nhà Đường đổi Giao Châu thành An Nam đô hộ phủ.

- Chia nước ta thành 12 châu, các châu huyện do người Trung Quốc cai trị.

- Các châu miền núi vẫn do người tù trưởng các địa phương cai quản (gọi là châu kimi).

- Trụ sở của phủ đô hộ đặt ở Tống Bình (HN).

- Chúng tiến hành sửa đường giao thông thuỷ bộ từ Tống Bình sang Trung Quốc và đến các quận huyện và dựng thêm thành, đắp thêm luỹ để dễ bề cai trị.

=> Xiết chặt hơn bộ máy cai trị. Biến nước ta thành 1 phủ của nhà Đường, phụ thuộc hoàn toàn vào nhà Đường.

- Chính sách bóc lột: Ngoài thuê ruộng đất, nhà Đường đặt ra nhiều thứ thuế, bắt nhân dân phải cống nạp các thứ quý, nhất là quả vải.

2. Khởi nghĩa Mai Thúc Loan (722).

* Nguyên nhân:

Do chính sách thống trị tàn bạo của nhà Đường với nhân dân ta, đẩy họ đến chỗ sẵn sàng nổi dậy khi có thời cơ.

* Diễn biến:

- Ta: Năm 722 khởi nghĩa bùng nổ, nghĩa quân nhanh chóng chiếm được Hoan Châu, nhân dân ái Châu, Diễm Châu hưởng ứng, Mai Thúc Loan xây dựng căn cứ ở Sa Nam ( Nghệ An) và xưng đế gọi là Mai Hắc Đế. Mai Hắc Đế liên kết với nhân dân khắp Giao Châu và Chăm Pa tấn công thành Tống Bình và giành thắng lợi.

- Giặc: Sau đó nhà Đường cử 10 vạn quân do Dương Tư Húc sang đàn áp .

* Kết quả: Mai Hắc Đế thua trận

- Ý nghĩa lịch sử : Thể hiện được tinh thần đấu tranh kiên cường bất khuất của nhân dân ta, phấn đấu không mệt mỏi để giành độc lập cho dân tộc.

3. Khởi nghĩa Phùng Hưng (trong khoảng 776 - 791).

* Diễn biến: Khoảng năm 776 anh em Phùng Hưng đã nổi dậy khởi nghĩa ở Đường Lâm (Ba Vì - Hà Tây), được nhân dân hưởng ứng và giành quyền làm chủ vùng đất của mình.

- Sau đó Phùng Hưng kéo quân về bao vây phủ Tống Bình và đã chiếm được thành.

- Phùng Hưng chiếm thành, sắp đặt viẹc cai trị.

- Phùng Hưng mất, con trai là Phùng An nối nghiệp cha.

- Năm 791 nhà Đường sang đàn áp, Phùng An ra hàng.

* Kết quả: giành quyền làm chủ trong 9 năm.

Hoạt động của thầy và trò

Nội dung bài học

*MTKT: Trình bày được quá trình nước Chăm-Pa độc lập ra đời.

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP giải quyết vấn đề, trực quan

- KT đặt câu hỏi, động não trình bày một phút

* Năng lực, phẩm chất:

- Năng lực chung: Tự học, tư duy, khai thác thông tin,giải quyết vấn đề,giao tiếp, hợp tác

- Năng lực riêng:Trực quan, So sánh, phân tích, đánh giá, rút ra bài học, khai thác thông tin.

- Phẩm chất: Tự tin, tự lập, có trách nhiệm với bản thân, đất nước và nhân loại tự hào về nguồn gốc dân tộc.

? Nhân dân Tượng Lâm giành được độc lập trong hoàn cảnh nào?

? Em có nhận xét gì về quá trình thành lập và mở rộng nước Chăm Pa?

( Diễn ra trên cơ sở hoạt động quận sự…)

*MTKT: Biết được nét chính về tình hình kinh tế- văn hóa Chăm-Pa từ thế kỉ II-X.

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP nhóm, giải quyết vấn đề,trực quan

- KT nhóm, đặt câu hỏi,động não trình bày một phút

* Năng lực, phẩm chất:

- Năng lực chung: Tự học, tư duy, khai thác thông tin,giải quyết vấn đề,giao tiếp ,hợp tác

- Năng lực riêng:Trực quan, So sánh, phân tích; Nhận xét, đánh giá, rút ra bài học, khai thác thông tin.

- Phẩm chất: Tự tin, tự lập, có trách nhiệm với bản thân, đất nước và nhân loại tự hào về nguồn gốc dân tộc.

GV cho HS thảo luận cặp đôi

? Nêu những biểu hiện cụ thể về đời sống kinh tế của nhân dân Chăm Pa.?

? Em có nhận xét gì về trình độ phát triển của Chăm Pa từ thế kỷ II-> X.?

? Thành tựu văn hoá quan trọng nhất của người Chăm Pa là gì.?

HS quan sát H52, 53.

? Em có nhận xét gì về nghệ thuật kiến trúc người Chăm.?

GV: Văn hoá Chăm-pa ảnh hưởng rất nhiều của Ấn Độ.

? Quan hệ giữa người Chăm với người Việt ntn ?

1. Nước Chăm - Pa độc lập ra đời.

* Hoàn cảnh ra đời: Vào thế kỷ II nhà Hán suy yếu, không thể kiểm soát được các quận ở xa, lợi dụng cơ hội đó vào năm 192-193 nhân dân huyện Tượng Lâm dưới sự lãnh đạo của Khu Liên đã nổi dậy chống lại quân đô hộ của nhà Hán và giành được độc lập, Khu Liên tự xưng là vua, đặt tên nước là Lâm ấp.

* Quá trình phát triển:

- Vua Lâm ấp tấn công các nước láng giềng, mở rộng lãnh thổ về phía Bắc và phía Nam, sau đó đổi tên nước thành Chăm Pa, đóng đô ở Sin ha pu ra (Trà Kiệu - Quảng Nam).

2. Tình hình kinh tế, văn hoá Chăm Pa từ thế kỷ II -> thế kỷ X

* Kinh tế:

- Trồng trọt: Nguồn sống chủ yếu là nông nghiệp lúa nước, ngoài ra trồng cây ăn quả, cây công nghiệp.

- Khai thác rừng, đánh cá.

- Trao đổi buôn bán với nước ngoài.

* Văn hoá: Từ thế kỷ IV người Chăm Pa đã có chữ viết riêng, bắt nguồn từ chữ ấn Độ.

- Tôn giáo: Theo đạo bà La Môn và đạo phật.

- Tín ngưỡng: Có tục hoả táng người chết, ở nhà sàn và ăn trầu cau.

- Kiến trúc: Có nền kiến trúc đặc sắc, độc đáo như tháp Chăm, đền, tượng thánh địa Mĩ Sơn.

*Quan hệ với người Việt: Gần gũi từ lâu đời với cư dân Việt.

*MTKT: Vận dụng kiến thức làm bài tập

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP nhóm, giải quyết vấn đề,trực quan

- KT nhóm, đặt câu hỏi,động não trình bày một phút

* Năng lực, phẩm chất:

- Năng lực chung: Tự học, tư duy, khai thác thông tin,giải quyết vấn đề,giao tiếp ,hợp tác

- Năng lực riêng:Trực quan, So sánh, phân tích; Nhận xét, đánh giá, rút ra bài học, khai thác thông tin.

- Phẩm chất: Tự tin ,tự lập ,có trách nhiệm với bản thân ,đất nước và nhân loại tự hào về nguồn gốc dân tộc.

GV cho HS thảo luận cặp đôi

- GV đọc bài tập.

- HS thảo luận - đưa ra ý kiến

- GV nhận xét, KL.

- GV treo bảng phụ.

- HS đọc bài tập

- HS thảo luận -> kết quả.

- GVnhận xét, KL.

- GV treo lược đồ bộ máy nhà nước Văn Lang.

? Em hãy thuyết minh về bộ máy nhà nước Văn Lang.

1. Bài tập 1:

Hãy đánh dấu X vào ô trống đầu câu mà em cho là đúng.

Chế độ thị tộc mẫu hệ lấy ngừơi mẹ lớn tuổi đức độ, có nhiều công lao với thị tộc làm chủ vì những lí do sau đây .

 Phụ nữ bấy giờ đông hơn nam giới.

 Lúc này đàn ông ít hơn lao động.

 Người phụ nữ giữ vai trò quan trọng trong việc hái lượm, trồng trọt, chăn nuôi, đảm bảo cuộc sống cho gia đình và thị tộc. *

 Đàn ông thường phải đi săn thú rừng nên ít có mặt ở nhà.

2. Bài tập 2: Theo em nhà nước Văn Lang ra đời để giải quyết những yêu cầu gì của xã hội.

A. Tập trung sức mạnh của các bộ lạc để đắp đê chống lũ lụt, đào kênh ngòi chống hạn, chống úng để bảo vệ mùa màng và xóm làng.

B. Để có sực mạnh chống trả các bộ lạc khác đến xâm lấn cướp bóc.

C. Cần phải có một tổ chức chặt chẽ cao hơn bộ lạc để quản lí điều hành xã hội tốt hơn.

D. Tất cả các yêu cầu trên. *

3. Bài tập 3:

4. Bài tập 4: Em hãy thuyết minh về bộ máy nhà nước Văn Lang

Hoạt động của GV&Hs

Nội dung bài học

*MTKT: khái quát được ách thống trị của các triều đại pk phương Bắc

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP nhóm, giải quyết vấn đề,trực quan

- KT nhóm, đặt câu hỏi,động não trình bày một phút

* Năng lực, phẩm chất:

- Năng lực chung: Tự học, tư duy, khai thác thông tin,giải quyết vấn đề,giao tiếp ,hợp tác

- Năng lực riêng:Trực quan, So sánh, phân tích; Nhận xét, đánh giá, rút ra bài học, khai thác thông tin.

- Phẩm chất: Tự tin ,tự lập ,có trách nhiệm với bản thân ,đất nước và nhân loại tự hào về nguồn gốc dân tộc.

GV cho HS thảo luận cặp đôi

? Tại sao sử cũ gọi giai đoạn lịch sử nước ta từ năm 179 TCN đến thế kỷ X là thời kỳ Bắc thuộc?.

( Sau thất bại của ADV năm 179 TCN, nước ta liên tục bị các triều đại PK phương Bắc thống trị, đô hộ nên sử cũ gọi là thời kỳ bắc thuộc. Thời kỳ Bắc thuộc kéo dài từ năm 179 TCN đến năm 905.)

? Trong thời gian Bắc thuộc đất nước ta bị mất tên, bị chia ra nhập vào với các quận huyện của TQ với những tên gọi khác nhau như thế nào ?.

- GV cho HS hoạt nhóm với các cột GV đưa ra: thời gian, tên nước, đơn vị hành chính-> HS thảo luận, lên bảng

điền.-> GV nhận xét.

? Chính sách cai trị của các triều đại phong kiến Trung Quốc đối với nhân dân ta trong thời kỳ Bắc thuộc ntn? ?Chính sách thâm hiểm nhất của họ là gì?

GV kẻ bảng, đặt câu hỏi h/dẫn HS trả lời, bổ sung điền vào bảng.

*MTKT: Khái quát được những chuyển biến về kinh tế - xã hội nước ta thời bắc thuộc.

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP nhóm, giải quyết vấn đề,trực quan

- KT nhóm, đặt câu hỏi,động não trình bày một phút

* Năng lực, phẩm chất:

- Năng lực chung: Tự học, tư duy, khai thác thông tin,giải quyết vấn đề,giao tiếp ,hợp tác

- Năng lực riêng:Trực quan, So sánh, phân tích; Nhận xét, đánh giá, rút ra bài học, khai thác thông tin.

- Phẩm chất: Tự tin ,tự lập ,có trách nhiệm với bản thân ,đất nước và nhân loại tự hào về nguồn gốc dân tộc

GV cho HS thảo luận

? Hãy nêu những biểu hiện cụ thể của chuyển biến về kinh tế, văn hoá nước ta thời Bắc thuộc ?

? Theo em, sau hơn 1000 năm đô hộ tổ tiên ta vẫn giữ được những phong rục tập quán gì? ý nghĩa của điều này

1. Ách thống trị của các triều đại phong kiến Trung Quốc đối với nước ta.

- Thời kỳ Bắc thuộc kéo dài từ năm 179 TCN đến đầu thế kỷ X (905)

* Chính sách cai trị:

- Vô cùng thâm độc và tàn bạo, đẩy nhân dân ta vào cảnh cùng quẫn về mọi mặt. Đặc biệt chính sách thâm hiểm nhất là chúng muốn đồng hoá DT ta.

2. Cuộc đấu tranh của nhân dân ta thời Bắc thuộc.

3. Sự chuyển biến về kinh tế, văn hoá xã hội.

- Kinh tế: Nghề rèn vẫn phát triển.

- Nông nghiệp: Sử dụng sức kéo trâu bò, làm thuỷ lợi, trồng lúa 1 năm 2 vụ.

- Thủ công nghiệp: phát triển dệt, gốm, buôn bán…

- Văn hoá: Chữ hán, đạo phật, đạo nho, đạo lão được tràn vào nước ta, ta vẫn sử dụng tiếng nói của tổ tiên, sống theo nếp riêng với những phong tục tập quán cổ truyền của dân tộc.

-Xã hội: Quan lại đô hộ

Hào trưởng Việt - Địa chủ hán

Nông dân công xã

Nông dân lệ thuộc

Nô tỳ.

* Sau hơn 1000 năm bị đô hộ tổ tiên ta vẫn giữ được tiếng nói riêng và các phong tục, nếp sống với những đặc trưng riêng của DT: xăm mình, nhuộm răng, ăn trầu, làm bánh trưng bánh dày

=> Chứng tỏ sức sống mãnh liệt của tiếng nói, phong tục nếp sống của dân tộc không gì có thể tiêu diệt được.

Nộidung-Mức độ

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng

Tổng

Khởi nghĩa Hai Bà Trưng

Trình bày ng/nh,kq,yn của cuộc Kn

Số câu

Số điểm

Tỉ lệ %

1

4

40

1

4

40

Từ sau Trưng Vương ..,

Những việc làm của Hai Bà Trưng

Trình bày sự chuyển biến về XH nước ta từ TK I-VI.GT

Số câu

Số điểm

Tỉ lệ %

1

2

20

1

4

40

2

6

60

T.Số câu

T.Số điểm

Tỉ lệ %

1

2

20

1

4

40

1

4

40

3

10

100

Hoạt động của GV&HS

*MTKT: Nhận biết và ghi nhớ hoàn cảnh, kết quả của cuộc đấu tranh giành quyền tự chủ của họ Khúc.

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP nhóm, giải quyết vấn đề,trực quan

- KT nhóm, đặt câu hỏi,động não trình bày một phút

* Năng lực, phẩm chất:

- Năng lực chung: Tự học, tư duy, khai thác thông tin,giải quyết vấn đề,giao tiếp ,hợp tác

- Năng lực riêng:Trực quan, So sánh, phân tích; Nhận xét, đánh giá, rút ra bài học, khai thác thông tin.

- Phẩm chất: Tự tin ,tự lập ,có trách nhiệm với bản thân ,đất nước và nhân loại tự hào về nguồn gốc dân tộc

GV cho HS thảo luận

? Khúc thừa Dụ dựng quyền tự chủ trong hoàn cảnh nào?

? Theo em, việc vua Đường phong Khúc Thừa Dụ làm tiết độ sứ có ý nghĩa gì.

( Tiết độ sứ là chức quan của nhà Đường, thể hiện quyền thống trị của nhà Đường đối với An Nam, nay phong Khúc Thừa Dụ để chứng tỏ An Nam vẫn thuộc nhà Đường.)

- GV giảng tiếp theo SGK.

? Những việc làm của Khúc Hạo nhằm mục đích gì ?.

( Xây dựng chính quyền độc lập DT, giảm bớt đóng góp cho nhân dân, cuộc sống của người Việt do người Việt tự quản và tự quyết định tương lai của mình.)

- GV: Chứng tỏ rằng đất nước ta giành được quyền tự chủ, đó là bước đầu cho giai đoạn chuyển sang độc lập hoàn toàn.

*MTKT: Trình bày được diễn biến của cuộc kháng chiến chống quân Nam Hán do Dương Đình Nghệ chỉ huy.

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP giải quyết vấn đề,trực quan

- KT đặt câu hỏi,động não trình bày một phút

* Năng lực, phẩm chất:

- Năng lực chung: Tự học, tư duy, khai thác thông tin,giải quyết vấn đề,giao tiếp ,hợp tác

- Năng lực riêng:Trực quan, So sánh, phân tích; Nhận xét, đánh giá, rút ra bài học, khai thác thông tin.

- Phẩm chất: Tự tin ,tự lập ,có trách nhiệm với bản thân ,đất nước và nhân loại tự hào về nguồn gốc dân tộc

? Vậy nguyên nhân nào quân Nam Hán xâm lược nước ta.?

- GV treo lược đồ câm.

? Gọi HS lên điền kí hiệu và nêu diễn biến k/c chống Nam Hán.?

GVKL: Nhà Nam Hán thành lập đem quân xâm lược nước ta, dưới sự lãnh đạo của DĐN, nhân dân đã đánh tan quân xâm lược Nam Hán và tiếp tục xây dựng quyền tự chủ.

Nội dung bài học

1. Khúc thừa Dụ dựng quyền tự chủ trong hoàn cảnh nào.

* Hoàn cảnh:

- Từ cuối thế kỷ IX nhà Đường suy yếu.

- Năm 905 tiết độ sứ An Nam là Độc Cô Tổn bị giáng chức… Khúc Thừa Dụ kêu gọi nhân dân nổi dậy chiếm Tống Bình và tự xưng là tiết độ sứ.

- Năm 906 vua Đường phong Khúc Thừa Dụ làm tiết độ sứ An Nam đô hộ phủ.Đất nước ta giành được quyền tự chủ.

* Chủ trương của họ Khúc:

- Khúc Hạo lên thay cha, quyết định xây dựng đất nước theo đường lối “ Chính sự cốt chuộng khoan dung nhân dân đều được yên vui”.

+ Chia lại khu vực hành chính.

+ Cử người trông coi mọi việc đến tận xã .

+ Định lại mức thuế.

+Bãi bỏ lao dịch thời Bắc thuộc.

+ Lập lại sổ hộ khẩu.

2. Dương Đình Nghệ chống quân xâm lược Hán (930- 931).

* Nguyên nhân:

- Sâu xa: Nhà Nam Hán có ý định xâm lược nước ta từ lâu.

- Trực tiếp: Khúc thừa Mĩ sang thần phục nhà Hậu Lương.

* Diễn biến:

- Mùa thu năm 930, quân Nam Hán xâm lược nước ta, Khúc Thừa Mĩ bị bắt về Quảng Châu (TQ). Nhà Hán cử Lí Tiến làm thứ sử Giao Châu, đặt cơ quan đô hộ ở Tống Bình.

- Năm 931 Dương Đình Nghệ được tin đã kéo quân từ Thanh.Hoá ra Bắc tấn công thành Tống Bình, chiếm được thành và chủ động đón đánh quân Nam Hán tiếp viện.

* Kết quả: Dương Đình Nghệ đã đánh tan quân Nam Hán giành quyền tự chủ cho đất nước và tự xưng là Tiết độ sứ.

Hoạt động của GV&HS

*MTKT: Biết được tình hình nước ta từ sau khi Dương Đình Nghệ bị giết và những viecj làm của Ngô Quyền.

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP giải quyết vấn đề,trực quan

- KT đặt câu hỏi,động não trình bày một phút

* Năng lực, phẩm chất:

- Năng lực chung: Tự học, tư duy, khai thác thông tin,giải quyết vấn đề,giao tiếp ,hợp tác

- Năng lực riêng:Trực quan, So sánh, phân tích; Nhận xét, đánh giá, rút ra bài học, khai thác thông tin.

- Phẩm chất: Tự tin ,tự lập ,có trách nhiệm với bản thân ,đất nước và nhân loại tự hào về nguồn gốc dân tộc

- GV giới thiệu về Ngô Quyền (đoạn in nghiêng).

? Ngô Quyền kéo quân ra Bắc nhằm mục đích gì.?

(Trị tội tên phản bội Kiều Công Tiễn, bảo vệ nền tự chủ vừa được xây dựng của đất nước).

? Vì sao Kiều Công Tiễn cầu cứu nhà Nam Hán? Hành động đó cho thấy điều gì?

( Kiều Công Tiễn muốn dùng thế lực nhà Nam Hán để chống Ngô Quyền đoạt được chức Tiết độ sứ. Đây là 1 hành động phản phúc “Cõng rắn cắn gà nhà”).

- GV: Biết tin quân Nam Hán sắp vào nước ta Ngô Quyền vạch kế hoạch chuẩn bị k/c…..

- GV giới thiệu về sông Bạch Đằng theo SGK.

? Vì sao Ngô Quyền quyết định tiêu diệt giặc trên sông Bạch Đằng.

? Kế hoạch đánh địch của Ngô Quyền chủ động độc đáo ở điểm nào.

*MTKT: Ghi nhớ diễn biến chính trận đánh trên sông Bạch Đằng và ý nghĩa.

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP giải quyết vấn đề,trực quan

- KT đặt câu hỏi,động não trình bày một phút

* Năng lực, phẩm chất:

- Năng lực chung: Tự học, tư duy, khai thác thông tin,giải quyết vấn đề,giao tiếp ,hợp tác

- Năng lực riêng:Trực quan, So sánh, phân tích; Nhận xét, đánh giá, rút ra bài học, khai thác thông tin.

- Phẩm chất: Tự tin ,tự lập ,có trách nhiệm với bản thân ,đất nước và nhân loại tự hào về nguồn gốc dân tộc

- GV sử dụng bản đồ treo tường chỉ diễn biến- ghi tóm tắt.

- GV cho HS xem tranh 56.

? Kết quả cuộc chiếnnhư thế nào ?.

? Vì sao nói trận Bạch Đằng năm 938 là 1 chiến thắng vĩ đại của dân tộc ta.

( Sau trận này nhà Nam Hán còn tồn tại 1 thời gian dài nữa nhg ko dám đem quân xâm lược nước ta lần thứ 3. Với chiến thắng này đã đập tan hoàn toàn mưu đồ xâm chiếm nước ta của bọn phong kiến Trung Quốc, khẳng định nền độc lập của Tổ quốc.)

? Ngô Quyền đã có công ntn trong cuộc k/c chống quân Nam Hán xâm lược lần thứ 2.

( Huy động được sức mạnh toàn dân, tận dụng được vị trí và địa thế của sông Bạch Đằng, chủ động đưa ra kế hoạch và cách đánh giặc độc đáo, bố trí trận địa cọc để làm nên chiến thắng vĩ đại của DT.)

? Ý nghĩa của chiến thắng Bạch Đằng năm 938.

- GV cho HS quan sát H 57.Đọc lời đánh giá của Lê Văn Hưu về công lao của Ngô Quyền.

Nội dung bài học

1.Ngô Quyền đã chuẩn bị đánh quân xân lược Nam Hán ntn.

- Năm 937 Dương Đình Nghệ bị Kiều Công Tiễn giết chết để làm Tiết độ sứ.

- Ngô Quyền từ Thanh.Hoá kéo quân ra Bắc trị tội tên Kiều Công Tiễn.

- Kiều Công Tiễn cầu cứu nhà Nam Hán để chống Ngô Quyền.

* Kế hoạch của Ngô Quyền:

- Năm 938 được tin quân Nam Hán vào nước ta, Ngô Quyền nhanh chóng kéo quân vào thành Đại La ( Tống Bình- HN) giết Kiều Công Tiễn chuẩn bị đánh giặc.

- Dự định kế hoạch tiêu diệt giặc trên sông Bạch Đằng.

- Ông dùng cọc gỗ đẽo nhọn, đầu bị sắt đóng xuống lòng sông Bạch Đằng nơi hiểm yếu gần cửa biển, cho quân mai phục hai bên bờ.

2.Chiến thắng Bạch Đằng năm 938.

a.Diễn biến:

- Cuối năm 938 đoàn thuyền chiến của Nam Hán do Lưu Hoằng Tháo chỉ huy kéo vào cửa biển nước ta.

- Nquyền đã cho đoàn thuyền nhẹ ra khiêu chiến nhử địch tiến sâu vào bãi cọc ngầm lúc triều đang lên.

- Nước triều rút Ngô Quyền dốc toàn lực đáng quật trở lại.

b. Kết quả: Quân Nam Hán thua to, vua Nam Hán hạ lệnh rút quân về nước. Trận Bạch đằng của Ngô Quyền kết thúc thắng lợi.

c.Ý nghĩa lịch sử: Chiến thắng Bạch Đằng năm 938 đã chấm dứt hơn 1000 năm Bắc thuộc của dân tộc ta , mở ra thời kỳ độc lập lâu dài của Tổ quốc.

Hoạt động của thầy và trò

Nội dung bài học

*MTKT: Nắm được khái quát về vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên tỉnh Hưng Yên ,Lịch sử hình thành HY

* Phương pháp, kĩ thuật dạy học:

- PP giải quyết vấn đề,trực quan

- KT đặt câu hỏi,động não trình bày một phút

* Năng lực, phẩm chất:

- Năng lực chung: Tự học, tư duy, khai thác thông tin,giải quyết vấn đề,giao tiếp ,hợp tác

- Năng lực riêng:Trực quan, So sánh, phân tích; Nhận xét, đánh giá, rút ra bài học, khai thác thông tin.

- Phẩm chất: Tự tin ,tự lập ,có trách nhiệm với bản thân ,đất nước và nhân loại tự hào về nguồn gốc dân tộc

Treo lược đồ tỉnh Hưng Yên - Chú thích một số kí hiệu .

?Trình bày về vị trí địa lý tỉnh HY?

? Em hãy đánh giá về vị trí địa lý của tỉnh nhà

? HY là một vùng đát có tiềm năng gì

? Vùng đất HY được hình thành ntn?

GV giới thiệu sơ qua về truyền thuyết Chử Đồng Tử .

? Những di tích di chỉ nào đã chứng minh điều đó? (SGK)

- GV cho HS đọc từ :Vùng đất Hưng Yên → trấn Nam Định.

? Hãy tóm tắt quá trình hình thành tỉnh Hưng Yên?

GV mở rộng về việc chia lại đất nước của Lê Thánh Tông

Quan sát lược đồ " Hưng Yên địa giới " (1831).

? Em hãy kể tên một địa danh nổi tiếng ở HY một thời là trung tâm giao lưu buôn bán với nước ngoài?

? Kể một vài đặc sản của phố Hiến? .