Công tử bột là gì, Tại sao nhiều người lại được ví như công tử bột?

Công tử bột là gì? Ý nghĩa thực sự của cụm từ này, tại sao nhiều người lại được ví như công tử bột mời quý bạn cùng theo dõi nội dung bài viết dưới đây của Trang Tài Liệu.

Công tử bột là gì?

“Công tử bột” là một cụm từ trong tiếng Việt, nó thường được sử dụng để miêu tả những người trẻ tuổi, thường là nam, đến từ gia đình giàu có, được nuông chiều và không có nhiều kinh nghiệm thực tế trong cuộc sống. Thành ngữ này có ý nghĩa tiêu cực, gán nhãn những người có lối sống lười biếng, phụ thuộc vào tài sản gia đình và không có khả năng tự lập. “Công tử bột” thường được dùng để chỉ trích sự ưa thích tiện nghi, lười biếng và thiếu sự cống hiến trong công việc hay cuộc sống.

Kho tàng thành ngữ tiếng Việt có câu: “Công tử bột”. “Kể chuyện thành ngữ, tục ngữ” của Viện Ngôn ngữ học (NXB Khoa học Xã hội – 1999) giải thích: “Công tử bột là ai mà hễ chàng nào ít am hiểu xã hội, vẻ béo tốt, trắng trẻo, ăn mặc sạch sẽ cứ ngơ ngơ ngác ngác trước cuộc sống, vụng về trong công việc, thích ăn chơi, lười biếng hoặc yếu ớt trong lao động đều bị liệt vào hạng người này

Nguồn gốc của câu nói Công tử bột

Lý giải của cụ Nguyễn Công Hoan

Trước đây, nhà văn Nguyễn Công Hoan cũng từng có những giải thích như sau: “Đây là tiếng chế giễu một học sinh đi ăn cắp. Tên hắn là Nguyễn Đức Quý. Quý sau này làm mật thám cho Pháp, can vào vụ âm mưu bắt cóc cụ Phan Bội Châu ở Thượng Hải năm 1925.

Quý là con một người tòng sự ở Sở bưu điện Hà Nội. Hồi còn đi học, Quý đã mê một người đào hát, tên là Minh ở rạp Quảng Lạc. Quý muốn tặng cho Minh một chiếc nhẫn kim cương, bèn nghĩ cách ăn cắp của cửa hàng Gôđa”. Trích Tuyển tập Nguyễn Công Hoan – tập III năm 1986, NXB Văn Học, Hà Nội.

Thế nhưng nhiều nhà nghiên cứu đã đưa ra các bằng chừng phản bác và tỏ ra không đồng tình với quan điểm này. Cho nên đây có thể coi là 1 trong những phương án mang tính tham khảo mà thôi.

Lý giải khác về Công tử bột

Nhiều nhà nghiên cứu tâm huyết đã đưa ra bằng chứng khác để quyết tâm tìm được nguồn gốc chính xác. Theo dó, dựa trên sách:”Kể chuyện thành ngữ” tập 2, Nxb KHXH, Hà Nội chúng tá sẽ có:

“Theo nhiều người kể lại, các công tử bột không phải ai xa lạ mà chính là các công chức ngành dây thép (bưu điện) trong thời Pháp thuộc. Thuở ấy, các công chức này thường ăn diện quần áo trắng tinh, bảnh bao, cứ chạy nhong nhong như cờ lông công trên các đường phố ở thành phố lớn.

Trong mắt người lao động, bọn họ là loại người ăn trắng mặc trơn. Nhưng cớ sao lại gọi họ là công tử bột? Công tử là con quan thì ai cũng hiểu rõ. Nhưng bột là gì?

Ở đây, trong cách hiểu dân gian, dường như có sự trùng âm giữa từ “bột” với nghĩa như trong bột gạo, bột mì, bột sắn, gà bột, phổng bột… Cũng như các thứ đồ chơi cho trẻ, xinh xắn, bụ bẫm….

Và từ bột vốn là cách đọc chệch của âm từ poste trong tiếng Pháp, có nghĩa là bưu điện (dây thép). Hoá ra, công tử bột là chàng công tử làm nghề bưu điện…”.

Trên thực tế, cách giải thích này vẫn còn những điều chưa thỏa đáng. Đầu tiên, thành ngữ về “Công tử bột” không phải để dùng riêng cho càng công chức bưu điện, những người thường chạy rong ngoài đường; mà dùng để chỉ những cậu ấm cô chiêu con nhà giàu.

Thứ hai, thành ngữ đó dùng để mỉa mai những nam thanh niên suốt ngày ăn chơi không chịu làm lụng, được nuôi theo phong cách gà công nghiệp, khiến họ yếu về thể chất, bạc nhược về tinh thần.

Lý giải hợp lý nhất về Công tử bột

Thực ra, 2 cách giải thích trên không đúng hoàn toàn mà cũng không sai hoàn toàn. Lời giải thích được nhiều nhà nghiên cứu tán đồng nhất có lẽ là sự kết hợp của cả 2.

Ban đầu có thể công từ bột là sự đọc chệch đi của của từ poste. Khi có 1 nhà báo thời đó tìm hiểu, điều tra về đứa con hư của viên chức bưu điện cấp cao tên Nguyễn Đức Quý, ông có sử dụng từ công tử bột và ở đây xuất hiện sự chuyển nghĩa ẩn dụ.

Và từ đó, thành ngữ công tử bột thường được người dân sử dụng như 1 cách để mỉa mai những cậu ấm chỉ biết ham chơi, phá phách, đôi lúc có phần ngờ nghệch trẻ con chứ không thích siêng năng làm lụng.

Khi nào dùng từ Công tử bột

Từ “Công tử bột” thường được sử dụng khi muốn miêu tả những người trẻ tuổi, thường là nam, đến từ gia đình giàu có và không có nhiều kinh nghiệm cuộc sống, đặc biệt là trong việc tự lập và làm việc. Cụm từ này thường dùng để chỉ ra sự lười biếng, phụ thuộc vào tài sản gia đình, và thiếu ý chí hay sự cống hiến trong việc phấn đấu và thành công. Thường thì người ta sử dụng cụm từ “Công tử bột” để ám chỉ một hành vi hoặc tính cách tiêu cực của một người, đặc biệt là khi người đó không chịu đối mặt với khó khăn, trách nhiệm, và cống hiến cho sự phát triển của bản thân.

Tóm lại, khi người khách hỏi công tử bột là gì  thì bạn chỉ cần nói là người ít am hiểu xã hội, vẻ béo tốt, trắng trẻo, ăn mặc sạch sẽ cứ ngơ ngơ ngác ngác trước cuộc sống, vụng về trong công việc, thích ăn chơi, lười biếng hoặc yếu ớt trong lao động. Đừng quên theo dõi trangtailieu.com để cập nhật thêm nhiều khái niệm thú vị khác.