Bản vẽ chi tiết là gì? Thành phần và cách đọc bản vẽ chi tiết

Bản vẽ chi tiết được coi là kim chỉ nam hay một bản phiên dịch giúp người thiết kế, lập trình có thể hiểu được yêu cầu gia công sản phẩm. Do đó bạn cần hiểu các thành phần cơ bản cũng như các thiết kế và đọc bản vẽ. Để có thể tạo ra được sản phẩm đáp ứng các yêu cầu với chất lượng cao. Vậy bản vẽ chi tiết là gì? Thành phần và cách đọc bản vẽ chi tiết như thế nào? Cùng tham khảo qua bài viết dưới đây của Trang tài liệu nhé!

Bản vẽ chi tiết là gì?

Khái niệm: Bản vẽ chi tiết là một loại tài liệu kỹ thuật đầy đủ hiển thị hình dạng, kích thước và các yêu cầu kỹ thuật của sản phẩm. Đây là một phương tiện quan trọng được sử dụng trong sản xuất và chế tạo để cung cấp thông tin chi tiết về sản phẩm thiết kế. Bản vẽ chi tiết bao gồm các thông số kỹ thuật liên quan đến sản phẩm, chẳng hạn như kích thước, hình dạng, vật liệu, bề mặt, vị trí, tính năng kỹ thuật và các yêu cầu khác.

Bản vẽ chi tiết thường được sử dụng để hướng dẫn cho các kỹ sư, kỹ thuật viên sản xuất, nhà thiết kế và những người liên quan khác trong quá trình sản xuất, lắp ráp hoặc sửa chữa sản phẩm. Nó đảm bảo tính chuẩn xác và đồng bộ giữa các bộ phận khác nhau của sản phẩm, đảm bảo chất lượng và hiệu quả của sản phẩm.

Công dụng của bản vẽ chi tiết

Là một trong những bản vẽ kỹ thuật cơ khí, bản vẽ chi tiết đóng một vai trò quan trọng trong quá trình gia công cơ khí. Chúng được coi là cơ sở giao tiếp trung gian. Thông qua đó, người thiết kế lập trình có thể hiểu đầy đủ thông tin và yêu cầu của sản phẩm.

Từ những yêu cầu này, người lập trình có thể thiết lập các lệnh và chương trình gia công phù hợp. Tránh được những sai lệch không mong muốn trong quá trình gia công. 

Sau khi hoàn tất gia công, lúc này bản vẽ đóng vai trò là cơ sở dùng để đánh giá chất lượng của sản phẩm. Là kim chỉ nam không thể thiếu sót trong quá trình gia công. Vì vậy cần tuân thủ những quy tắc chung khi thiết kế.

Các thành phần chính của bản vẽ chi tiết

Các thành phần trong bản vẽ chi tiết cần đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn bản vẽ kỹ thuật. Nhằm tạo ra sản phẩm đảm bảo các thông số kỹ thuật và độ hoàn thiện cao nhất.

• Tiêu đề
• Hình ảnh bộ phận
• Mặt chính của bộ phận
• Mặt cắt bộ phận
• Góc nhìn chi tiết
• Những ghi chú trong bản vẽ chi
• Chú thích lỗ
• Chú thích ren
• Dung sai

Tùy thuộc vào mục đích sử dụng và quy định của sản phẩm, nội dung của bản vẽ chi tiết có thể phức tạp hơn hoặc đơn giản hơn. Tuy nhiên, các thông tin cơ bản trên là những yếu tố cần thiết phải có trên một bản vẽ chi tiết chính xác.

Cách đọc bản vẽ chi tiết

Những yêu cầu cơ bản trước khi đọc bản vẽ 

Để làm việc hiệu quả, nhân viên kỹ thuật cần đọc bản vẽ kỹ thuật một cách đầy đủ và chính xác. Việc này yêu cầu người đọc phải hiểu rõ các thông tin sau đây:

• Tên gọi, công dụng của các bộ phận, chất liệu và tính chất của vật liệu được sử dụng để tạo nên chi tiết, cùng số lượng và khối lượng của chúng.
• Các hình biểu diễn trên bản vẽ có thể giúp người đọc hình dung được hình dạng và các bộ phận của chi tiết.
• Ý nghĩa của các số đo và kích thước đo, các ký hiệu độ nhám bề mặt và phương pháp gia công, các yêu cầu kỹ thuật và các phương pháp đảm bảo các yêu cầu này cần được hiểu rõ.
• Nội dung các ký hiệu và các yêu cầu kỹ thuật ghi trên bản vẽ cũng cần được hiểu rõ và chính xác.

Trình tự đọc bản vẽ chi tiết

Để đọc một bản vẽ chi tiết, có 5 bước như sau:

• Bước 1: Đọc khung tên (bao gồm tên sản phẩm, chi tiết máy, vật liệu, tỷ lệ, ký hiệu bản vẽ, vật liệu…).
• Bước 2: Phân tích hình chiếu và hình cắt trong hình biểu diễn.
• Bước 3: Đọc kích thước chi tiết (bao gồm kích thước chung, kích thước các phần của chi tiết, kích thước lắp giữa các chi tiết, kích thước xác định khoảng cách giữa các chi tiết).
• Bước 4: Đọc yêu cầu kỹ thuật, bao gồm chỉ dẫn về gia công và xử lý bề mặt.
• Bước 5: Tổng hợp thông tin, mô tả hình dáng, cấu tạo và công dụng của chi tiết đó.

Trình tự 4 bước thiết kế bản vẽ chi tiết trong gia công

Bước 1: Hình biểu diễn và khung tên được bố trí theo đường trục và đường bao.

Bước 2: Hình vẽ bên ngoài và phần bên trong các bộ phận, hình cắt và mặt cắt,… đều lần lượt được vẽ mờ.

Bước 3: Người thiết kế cần kiểm tra những sai sót, đảm bảo mặt cắt được kẻ đường gạch, kẻ đường gióng và đường ghi kích thước trước khi tô đậm.

Bước 4: Sau cùng là ghi kích thước, yêu cầu kỹ thuật và nội dung khung tên.