Tổng hợp những thông tin thú vị siêu văn bản là gì [2023]
Siêu văn bản là gì? Mời các bạn đọc cùng tìm hiểu thông tin thông qua bài viết dưới đây của Trang Tài Liệu. Hy vọng, những khái niệm mà chúng tôi cung cấp có thể giúp các bạn hiểu hơn về siêu văn bản, từ đó ứng dụng vào trong thực tiễn cuộc sống của mình.
Mục lục
Siêu văn bản là gì?
Siêu văn bản (tiếng Anh: hypertext) là loại văn bản tích hợp nhiều dạng dữ liệu khác nhau như: văn bản, âm thanh, hình ảnh, video,… và các siêu liên kết đến các siêu văn bản khác. Siêu văn bản là văn bản của một tài liệu có thể được truy tìm không theo tuần tự. Người đọc có thể tự do đuổi theo các dấu vết liên quan qua suốt tài liệu đó bằng các mối liên kết xác định sẵn do người sử dụng tự lập nên.
Sự khác nhau giữa siêu văn bản và trang web
Siêu văn bản | Trang Web |
Là loại văn bản tích hợp nhiều dạng dữ liệu khác nhau như văn bản hình ảnh, âm thanh, video,… | Là một siêu văn bản được gán địa chỉ truy cập trên Internet (hay được gọi là địa chỉ trang web) |
Sử dụng siêu văn bản như thế nào?
Cuộc gặp gỡ phổ biến nhất của bạn với siêu văn bản có lẽ là khi xem một trang web trên máy tính, điện thoại thông minh hoặc máy tính bảng của bạn. Một số từ và cụm từ xuất hiện trong một màu khác nhau, được gạch chân và thường là màu xanh. Màu sắc giúp bạn nhận ra siêu văn bản khác với văn bản thuần túy và phần gạch chân xuất hiện khi bạn chưa truy cập liên kết. Sau khi bạn truy cập một vị trí được liên kết từ siêu văn bản, phần gạch chân sẽ biến mất vì trình duyệt web của bạn theo dõi những vị trí bạn đã truy cập.
Hình ảnh có thể bao gồm các liên kết siêu văn bản, nhưng chúng không xuất hiện bất kỳ liên kết nào khác mà không có siêu văn bản. Chúng được cho là bao gồm các liên kết siêu văn bản vì chúng không phải là văn bản.
Siêu văn bản có thể chỉ là một từ, tập hợp các từ, một câu, một đoạn hoàn chỉnh, hình ảnh, ảnh hoặc được bao gồm trong một video. Siêu văn bản cho phép người tạo nội dung cung cấp các kết nối dễ sử dụng đến các vị trí khác mà người đọc hoặc người xem có thể thấy hữu ích hoặc thú vị.
Làm thế nào siêu văn bản được tạo ra?
Siêu văn bản được tạo khi tác giả thêm các loại ký tự văn bản cụ thể vào trang web hoặc tài liệu. Các ký tự này là một phần của ngôn ngữ định dạng được gọi là Ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản (HTML).
HTML bao gồm nhiều tính năng để định dạng và đặt ra một tài liệu, nhưng điều quan trọng bây giờ là liên kết siêu văn bản. Bằng cách đặt các ký tự định dạng này trước và sau từ hoặc cụm từ mà tác giả muốn tạo thành siêu văn bản, nhưng các mã không xuất hiện cho người đọc.
Các ứng dụng phần mềm, giống như trình duyệt web, có khả năng hiểu HTML tạo ra siêu văn bản. Kết quả là, bất kỳ tài liệu nào có siêu văn bản phải được đọc bằng ứng dụng phần mềm có thể hiểu và giải thích đánh dấu siêu văn bản đã tạo liên kết. Phần mềm duyệt web bạn sử dụng trên máy tính và điện thoại thông minh có thể thực hiện việc này vì tất cả các trang web được tạo bằng ngôn ngữ định dạng HTML.
Khi một trang web hiển thị siêu văn bản màu xanh lam, mã định dạng đã tạo ra siêu dữ liệu đó sẽ cho ứng dụng phần mềm (trình duyệt web của bạn) thay đổi màu của văn bản để cho bạn biết rằng đó là siêu văn bản. Các ký tự định dạng cũng bao gồm địa chỉ cần thiết của trang mà liên kết mở ra, nhưng liên kết không xuất hiện trên trang.
Một số ngôn ngữ siêu văn bản tiêu biểu
HTLM (Hypertext Markup Language)
Đây là ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản, được dung để định dạng dữ liệu. Tất cả các trang web bạn đang duyệt đều được tạo nên từ các thẻ HTML.
Dù website của bạn được lập trình bằng ngôn ngữ nào đi nữa, thì khi được trả về trình duyệt web, bạn sẽ chỉ nhận được các mã HTML.
Ví dụ: để định dạng một đoạn văn bản bạn sử dụng cặp thẻ , để xuống dòng bạn sử dụng thẻ </br>.
HTML cùng với HTTP tạo nên nền móng của một loại dịch vụ mà chúng ta gọi là web như ngày nay.
XML (Extensible Markup Language)
Đây là ngôn ngữ đánh dấu có thể mở rộng, khác với HTML nó không định nghĩa bất cứ thẻ nào cả.
Tất cả các thẻ và ý nghĩa của chúng đều do bạn tạo ra. XML được tạo ra để xác định dữ liệu và do đó được dùng như một công cụ để truyền tải dữ liệu có cấu trúc giữa các ứng dụng, đặc biệt là ứng dụng web.
Các loại Hypertext và cách sử dụng
Phân loại Hypertext và cách dùng
Hypertext được chia thành 2 loại tài liệu là tĩnh – được chuẩn bị và lưu trữ trước và động – thay đổi liên tục để đáp ứng với đầu vào của người dung.
Siêu văn bản tĩnh có thể được sử dụng để thu thập dữ liệu tham chiếu chéo trong các tài liệu, ứng dụng phần mềm hoặc sách trên đĩa CD.
Trong tài liệu siêu văn bản, người dung hay sử dụng đến tính năng Stretch Text để mở rộng nội dung, mang lại nhiều quyền kiểm soát hơn cho người đọc trong việc xác định mức độ chi tiết của tài liệu được hiển thị.
Một số hỗ trợ triển khai loại trừ, trong đó văn bản hoặc nội dung khác được bao gồm bởi tham chiếu và tự động được hiển thị tại chỗ.
Siêu văn bản có thể được sử dụng để hỗ trợ các hệ thống liên kết và tham chiếu chéo rất phức tạp.
Các hình thức của Hypertext
Khái niệm về Hypertext là gì đã được chia sẻ ở đầu bài viết, để đi sâu hơn ta sẽ đi tìm hiểu về các hình thức của chúng. Hepertext được chia thành nhiều dạng khác nhau, mỗi dạng sẽ có những cấu trúc riêng biệt. Sau đây là 4 hình thức hiện có của Hypetext.
Hypertexts trục
Đây là loại siêu văn bản có cấu trúc đơn giản nhất, nằm dọc theo một trục theo kiểu tuyến tính.
Các siêu văn bản này có một đường thẳng từ đầu đến cuối, khá dễ dàng cho người đọc theo dõi.
Hypertexts Arborescent
Loại siêu văn này phức tạp hơn so với hình thức trụ, cấu trúc của chúng phân nhánh giống như một cái cây.
Những siêu văn bản này có một khởi đầu nhưng có thể có nhiều kết thúc, cái kết phụ thuộc vào quyết định của người đọc trong khi đọc văn bản
Các siêu văn bản được nối mạng
Phức tạp hơn hai dạng siêu văn bản trên, chúng bao gồm một hệ thống các nút liên kết với nhau không có trục định hướng chi phối.
Không giống như hình thức arborescent, hypertexts nối mạng không có bất kỳ sự bắt đầu được chỉ định hoặc bất kỳ kết thúc được chỉ định.
Siêu văn bản lớp
Bao gồm hai lớp trang được liên kết. Mỗi lớp được liên kết đôi theo tuần tự và một trang ở lớp trên cùng được liên kết đôi với một trang tương ứng ở lớp dưới cùng.
Lớp trên cùng chứa văn bản đơn giản, lớp đa phương tiện phía dưới cung cấp hình ảnh, âm thanh và video.
Siêu văn bản không chỉ dành cho các trang web
Trước đó đã nói rằng dòng siêu văn bản đến một tài liệu khác, nhưng vị trí đó không phải lúc nào cũng là một trang web. Vì tất cả những gì cần thiết để sử dụng siêu văn bản là một ứng dụng phần mềm có thể hiểu được nó, bạn có thể đoán rằng siêu văn bản có thể được sử dụng trong các tài liệu không phải là trang web.
Siêu văn bản được sử dụng trong các tài liệu Sách điện tử, Microsoft Word và Adobe Portable Format Format (PDF) . Ví dụ: Kindle hoặc loại sách điện tử khác sử dụng siêu văn bản để liên kết từ mục lục đến trang tương ứng.
Tài liệu Word có thể bao gồm các liên kết đến các vị trí khác trong tài liệu hoặc thậm chí các trang web bên ngoài tài liệu. Dưới đây là nhiều ví dụ về cách siêu văn bản có thể được sử dụng.
Phần mềm iBook Author và Adobe Acrobat của Apple cho phép các tác giả tạo tài liệu với các liên kết có thể giúp người đọc nhanh chóng tham khảo thông tin và bao gồm thông tin được cập nhật tự động từ một trang web.
Với siêu văn bản, trang trở nên năng động hơn và có thể kết nối với các nguồn thông tin mà tác giả không phải phụ thuộc vào trang in hoặc tệp đã tải xuống cho tất cả thông tin có sẵn cho người đọc.
Nhược điểm của siêu văn bản
Vì siêu văn bản có thể được sử dụng để mở một địa điểm khác, chẳng hạn như một trang web trên Internet, những kẻ lừa đảo có thể và sử dụng siêu văn bản để đưa người dùng không nghi ngờ đến các trang web bắt chước giao diện hợp pháp để thu thập thông tin cá nhân và tài chính. Loại lừa đảo này thường được sử dụng để đánh lừa ai đó cung cấp thẻ tín dụng hoặc thông tin ngân hàng khác.
Lừa đảo thường đến bằng email với logo và tên của tổ chức tài chính với một thông báo nói rằng cần phải xác minh một số dữ liệu tài chính vì lý do bảo mật. Email bao gồm một liên kết siêu văn bản đến một trang web sử dụng đồ họa làm cho nó xuất hiện như thể người dùng đang ở đúng trang web.
Một cách hiệu quả để tránh lừa đảo bằng siêu văn bản trước tiên là hiểu rằng trang web có thể được đặt ở bất cứ đâu trên Internet. Nếu bạn không chắc chắn về trang, hãy nhập địa chỉ trang web vào trình duyệt của bạn hoặc gọi cho tổ chức tài chính. Nó cũng giúp biết rằng các tổ chức tài chính không yêu cầu thông tin tài khoản qua email.
Bài viết trên đã nếu ra những khái niệm và đặc điểm riêng biệt của Hypertext là gì? Sẽ có một vài bạn sẽ bị nhầm lẫn giữa Hypertext và HTML, để làm rõ hơn bạn có thể xem thêm về HTML qua bài viết sau