Hoạt động
cả lớp 1. Tìm hiểu quá trình thành lập tỉnh Hà Tĩnh
GV
yêu cầu h/s nhắc lại kiến thức về đơn vị hành
chính dưới triều Lê (Hậu Lê)
GV
Cung cấp kiến thức về vùng đất Hà Tình trong thời
kì chiến tranh xung đột giữa các tập đoàn phong kiến
GV:
Sau khi phong trào Tây Sơn sụp đổ, vương triều Nguyễn
thành lập
Tĩnh
Hà Tĩnh được thành lập năm nào? Theo em sư. Kiện này
có ý nghĩa gì?
GV:
Như vậy, tĩnh Hà Tĩnh cính thức được thành lập năm
1831
Hoạt
động cả lớp: Tìm hiểu tình hình kinh tế Hà Tĩnh
1:
Nông nghiệp
Sau
chiến thắng của khởi nghĩa Lam Sơn, nền kinh tế nông
nghiệp Hà Tĩnh đã nhanh chống phục hồi và có những
bước phát triển đáng kể
Em
hãy nêu những thành tựu đạt được về nông nghiệp?
2:
Thủ công
nghiệp
Thủ
công nghiệp ở Hà Tĩnh từ thế kỷ XV đến giữa TK
XIX đẫ có những bước phát triển như thế nào?
-
Nghề dệt có từ lâu đời: Hoàng Lễ (Kì Anh), Quần
Hồ(Can Lộc) Việt Yên Hạ, Bình Hồ(Đức Thọ), Đông
Môn(Thạch Hà)
Ca
dao có câu:
Ai
về Hà Tĩnh thì về
Mặc
áo lụa chợ Hạ, uồng chè HươngSơn
-
Nghề mộc: Tập trung ở hai huyện Đức Thọ và Hương
Sơn (Xa Lang-HS, Thái Yên- ĐT)
-
Đóng thuyền: Việt Yên Thượng (La Sơn-ĐT), xã Phúc
Châu(Nghi Xuân)
3:
Thương nghiệp
Thương
nghiệp phát triển ntn?
-Huyện
nhiều nhất có 9 chợ ( Hương Sơn), huyện ít nhất
cũng có 1 chợ
-
Ngoài ra dọc theo dòng sông có những bến thuyền tấp
nập như chợ Chế, bến Phù Thạch(Đức Vĩnh- Đước
Thọ), bến Tam Soa(ĐT và HS)
Hoạt động cặp
đôi: Tìm hiểu giáo dục, khoa cử, y học,kiến trúc
của Hà Tĩnh
thời
Nguyễn?
Giáo
dục và khoa cử từ thế kỉ XV đến giữa thế kỷ
XIX?
Em
hãy kể tên những tác giả và tác phẩm nổi tiếng
của Hà Tĩnh mà em biết?
Gv
kết luận
Y
học
Em
hãy nêu những thành tưụ y học
Tìm
hiểu về kiến trúc
|
I.
TỔ CHỨC HÀNH CHÍNH
*
Thời Hậu Lê:
Cả nước chia thành 5 đạo, dưới đạo là phủ, châu,
huyện, xã
Hà Tĩnh thuộc phủ Nghệ An
*
Trong chiến tranh Trịnh - Mạc:
Lúc đầu là sự quản lí của nhà Mạc. Năm 1540 dưới
quyền kiểm soạt của họ Trịnh
*
Trong chiến tranh Trịnh - Nguyễn n
trường
*
Triều Nguyễn
thành lập (1802-1945):
Vua Minh Mạng chia cả nước thành 30 tỉnh
Hà
Tĩnh ra đời trên cơ sở tách hai phủ của Hà Hoa và
Đức Thọ (trấn Nghệ An)1831
II.TÌNH
HÌNH KINH TẾ
1.
Nông nghiệp:
-
Các công trình khai hoang, phục hoá của nhân dân được
đẩy mạnh, đồng ruộng mở mang thêm
-
Nhiều làng mới được thành lập: Nhiều làng ven biển
Nghi Xuân, Kì Anh, Cẩm Xuyên (TK XV).
Ở
Hương Sơn, Hương Khê nhiều làng xã mới mọc lên
-
Một số đồn điền được thành lập như đồn điền
Hà Hoa(nay Thạch Điền-TH), Đức Quang(bắc sông Ngàn
Trươi- Vũ Quang)
-
Thuỷ lợi được chú ý: Kênh Nạ(Cẩm Xuyên), kênh Lạc
(Kì Anh) được nạo vét khai thông
2.Thủ
công nghiệp
-
Miền xuôi: trồng dâu nuôi tằm, dệt vải, nghề gốm,
rèn sắt, đúc đồng, đan lát, nghề mộc...
-
Ven biển: đóng thuyền, dệt chiếu, dệt võng gai, làm
nước mắm ...
Các
mặt hàmg không chỉ đáp ứng một phần sinh hoạt
trong gia đình, mặt hàng có kỹ thuật cao được đem
trao đổi như: lụa chợ Hạ ( Đức Thọ), chiếu Trảo
Nha (Can Lộc), đồ mâ Đỗ Gia(Hương Sơn), Thạch Hà
3.
Thương nghiệp
-
Trung tâm của hệ thống thương nghiệp là các chợ gồm
có chợ làng, chợ huyện, chợ phủ và chợ tỉnh
-
Bến thuyền tấp nập như chợ Chế, bến Phù Thạch(Đức
Vĩnh- Đước Thọ), bến Tam Soa(ĐT và HS)
III.
VĂN HOÁ, GIÁO DỤC
1.
Giáo dục và khoa cử
Hà
Tĩnh là vung đất có truyền thống từ lâu đời.
-Thời
nhà Lê một số phủ ,huyện đã có trường học như
Đức Thọ, Nghi Xuân, Can Lộc, Kì Anh
-
Trong gót hơn 5 thế kỉ Hà Tĩnh đã có hơn 70 người
đỗ tiến sỹ
Hà Tĩnh có nhiều Người đỗ đạt cao trong cả nước
2.Văn
học và sử học
a.
Văn học:-
Nguyễn Thiếp,
Nguyễn Huy Oánh, Nguyễn Huy Tự, Nguyễn Huy Hổ
-
Nguyễn Công Trứ
-
Đặc biệt là các tác phẩm của Nguyễn Du
b.
Sử học:
Đặng Minh Khiêm(Việt
giám vịnh sử thi tập),
Phan Huy Chú(Hoàng
Viẹt địa dư chí),
Nguyễn Nghiễm(Việt
sử bi lãm)...
3.
Y học dân tộc:
Lê
Hữu Trác(1720-1791), hiệu là Hải Thượng Lãn Ông. Sau
40 năm miệt mài nghiên cứu và tận tuỵ chữa bệnh,
ông đã để lại cho nền y học Việt Nam một di sản
quý báu là bộ Hải
Thượng y tông tâm lĩnh (
66 quyển)
4.
Kiến trúc
-
Nhà ở nhân dân: thường làm bằng tre, nứa, lá đơn
giản
-
Quan lại, nhà giàu: làm bằng gỗ, xây gạch, lợp ngói
-
Về chùa chiền: Hình chạm trổ chủ yếu là rồng,
phượng rất tinh vi, những đường uốn lượn nhịp
nhàng...
|
