Giá ATC là gì? Nguyên tắc khớp lệch ATC trong chứng khoán

Lệnh ATC chỉ diễn ra 15 phút trong đợt khớp lệnh cuối cùng của phiên giao dịch, nhưng lại là lệnh có hiệu lực lớn nhất. Vậy lệnh giá ATC là gì? Hãy theo dõi bài viết sau của Trang tài liệu để hiểu rõ hơn về lệnh giá ATC trong giao dịch chứng khoán nhé.

Lệch ATC là gì?

Khái niệm: Lệnh ATC (viết tắt của At The Close) là lệnh mua hoặc bán chứng khoán tại mức giá đóng cửa dù đó là bất kỳ giá nào. 

Cụ thể, lệnh ATC sẽ có giá trị duy nhất trong phiên khớp lệnh định kỳ xác định giá đóng cửa diễn ra vào 15 phút cuối cùng (có thể gọi tắt là phiên ATC). Trong phiên ATC, các lệnh mua và bán sẽ không được khớp với nhau ngay lập tức mà được tập hợp trong vòng 15 phút và được sắp xếp theo cả 2 chiều mua và bán. Sau đó sẽ so khớp xem tại mức giá nào khối lượng giao dịch là lớn nhất thì sẽ lấy giá đó làm giá đóng cửa (giá ATC). Những người đặt lệnh mua hoặc bán với giá ATC gọi là lệnh ATC.

Một số đặc điểm nổi bật của lệch ATC

• Để có thể hiểu rõ và sử dụng lệnh ATC một cách đúng đắn và hiệu quả, nhà đầu tư cần hiểu rõ một số đặc điểm nổi bật như sau:
• Lệnh ATC không được áp dụng trên sàn UPCOM và chỉ được áp dụng trên sàn HNX và HSX.
• Lệnh ATC nếu không được thực hiện hết hoặc không được thực hiện thì lệnh sẽ tự động bị huỷ bỏ sau thời điểm xác định giá đóng cửa.
• Giá giao dịch ở lệnh ATC sẽ được tuân thủ theo giá của thị trường vì vậy lệnh này không có mức giá cố định và được thực hiện với mức giá sẵn có tại thời điểm đóng cửa.
• Lệnh này thì sẽ không có ghi mức giá cụ thể
• Phí giao dịch thì thường sẽ được tính dựa trên giá trần
• Lệnh giao dịch nào mà được nhập vào hệ thống trước thì sẽ thực hiện ưu tiên lệnh đó ở trong trường hợp là giá mua và giá bán bằng nhau.
• Lệnh ATC trong chứng khoán là gì thì nó được ưu tiên hơn so với lệnh Giới hạn (LO)
• Nếu như ở trong trường hợp giá bán mà thấp hơn so với khớp lệnh hay là giá mua mà cao hơn so với khớp lệnh, lệnh nào khớp trước thì nó sẽ ưu tiên thực hiện lệnh trước.

Ưu và nhược điểm của lệch ATC

Ưu điểm:

• Nhà đầu tư có thể dễ dàng nắm bắt được mức giá đóng cửa do lệnh ATC được ưu tiên khớp lệnh tại thời điểm cuối mỗi phiên giao dịch.
• Thông qua lệnh ATC nhà đầu tư có thể sử dụng như một công cụ để tranh bán hoặc mua tại thời điểm cuối giao dịch. Nguyên nhân là vì tại cuối mỗi phiên giao dịch, lệnh này có thể dành được cơ hội khi bán hoặc mua chứng khoán với mức giá tốt hơn so với trong phiên giao dịch. Nếu tại thời điểm cuối đợt mà giá khớp thấp nhà đầu tư có thể đặt lệnh ATC để cạnh tranh mua. Ngược lại, khi giá khớp cao thì nhà đầu tư nên cân nhắc đưa lệnh này vào để tranh bán.
• Lệnh at the close order giúp các nhà đầu tư hạn chế được mua hay bán trong các phiên khớp lệnh đóng cửa. Nguyên nhân là vì khi thực hiện lệnh này chưa xong hay không được thực hiện thì sau thời điểm xác định giá đóng cửa sẽ tự động được huỷ.

Nhược điểm:

• Nhà đầu tư không được phép hủy hay sửa lệnh ATC
• Vì ATC không tham gia vào quá trình xác định giá khớp lệnh nên nhà đầu tư sẽ gặp khó khăn khi kiểm soát giá khớp lệnh. Cần cân nhắc vì khi sử dụng lệnh này vì có thể giá mua sẽ quá cao hay giá bán quá thấp.
• Nhà đầu tư phải là người có kinh nghiệm và tính toán sát xao để tránh những rủi ro về việc mua cao bán thấp trên thị trường

Nguyên tắc khớp lệch của ATC

Để có thể áp dụng tốt hơn lệnh ATC, bạn cần biết những nguyên tắc cơ bản sau đây:

• Ưu tiên về giá: giao dịch sẽ được ưu tiên thực hiện trước nếu giá của lệnh bán cao hơn hoặc giá lệnh mua cao hơn. 
• Ưu tiên về thời gian: khi lệnh bán và lệnh mua có chung mức giá thì sẽ ưu tiên trước cho việc nhập lệnh lên hệ thống giao dịch khi thực hiện.

Khi giá đóng cửa được xác định, các lệnh sẽ được nhập lên hệ thống giao dịch. Tuy nhiên chỉ nhập ATC cùng nội dung như lệnh giới hạn LO mà không kèm theo mức giá cụ thể.

Cách sử dụng lệch ATC trong chứng khoán

Lệnh ATC là lệnh thường gặp trong giao dịch chứng khoán, đặc biệt thời điểm khớp lệnh liên tục. Nhà đầu tư chỉ có thể đặt lệnh một lần trong phiên giao dịch đóng cửa. Lệnh sẽ tự động hủy nếu chưa thực hiện xong hoặc không thực hiện được trong phiên đó.

Đây là công cụ hữu hiệu đối với những nhà đầu tư có kinh nghiệm nhưng cũng là rủi ro cho nhà đầu tư mới gia nhập thị trường. Vì vậy, nhà đầu tư nên cẩn trọng để đạt mục tiêu lợi nhuận tốt nhất.

Để sử dụng lệnh ATC hiệu quả, nhà đầu tư nên tham khảo các gợi ý sau:

• Nên xác định trước số lượng cổ phiếu muốn mua trước khi đặt lệnh, tránh tâm lý đám đông ảnh hưởng đến quyết định mua bán, và cũng để đảm bảo tiền trong tài khoản đủ cho giao dịch khớp lệnh. Xác định số lượng cổ phiếu thực hiện bằng cách lấy tổng số tiền có trong tài khoản chia cho giá trần cổ phiếu giao dịch trong phiên. Tìm hiểu thêm về Các tâm lý giao dịch chứng khoán và những cảm xúc của nhà đầu tư thường thấy. Làm sao để quản trị cảm xúc trong đầu tư chứng khoán?
• Luôn cẩn trọng vì lệnh ATC không thể hủy bỏ, bổ sung hoặc thay đổi. Do đó, bạn phải suy nghĩ trước các kịch bản có thể xảy ra trước khi đặt lệnh để tránh rủi ro.
• Nếu giá mua cao hơn hoặc bằng hoặc giá bán thấp hơn hoặc bằng lệnh giới hạn thì lệnh sẽ được ưu tiên khớp trước.
• Nhà đầu tư sử dụng lệnh ATC để tranh bán hay tranh mua trong mỗi phiên khớp lệnh đóng/ mở cửa. Bạn nên theo dõi diễn biến thị trường nếu thấy mức giá khớp ở mức cao nhất thì đặt lệnh bán, hoặc nếu mức giá khớp ở mức thấp nhất thì đặt lệnh mua.
• Lệnh chỉ sử dụng tạm thời và không thể điều chỉnh, đồng nghĩa nhà đầu tư phải có khả năng phán đoán tốt, để không dẫn đến rủi ro mua cao, bán thấp.
• Luôn nâng cao kiến thức đầu tư, vì lệnh ATC thường chỉ phù hợp cho những nhà đầu tư đã có nhiều kinh nghiệm trên thị trường. Những nhà đầu tư mới bắt đầu hành trình chứng khoán thì chỉ nên tham khảo để quản trị rủi ro.